________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
પ્રેમનુ ફળ
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
आत्मन आन्तरक्रोडा, बुद्धयादिवृत्तिभिः सह । यत्रानुभूयते प्रेम्णा, तत्र दुःखस्य नाम किम् || ३९० |
અથ—જ્યાં આત્મા આત્માની અતવૃત્તિવાળા બુદ્ધિ અનુભવ વડે આંતરવૃત્તિવાળી આત્મક્રીડામાં રમી રહ્યા હાય છે ત્યાં દુ:ખનુ નામ કે નિશાન કેસ હેય ? ૫૩૯૦ના
વિવેચન-યાં આત્મપ્રદેશમાં પ્રેમયેગીએ આત્મવભાવના અનુભવવાળી બુદ્ધિથી યુકત પરિણામભાવવાળી વૃત્તિ વડે સચ્ચિદાન દસ્વરૂપ આત્મભાવની આ ંતરિક મણતામાં રમતા–ક્રીડતા હોય તેને પુદ્ગલભાવના-ઇંદ્ર ચંદ્ર નાગેદ્રના ક્રિડાભુવને અને સ્ત્રીના ચંચલસ્વભાવવાલા વિષયના સુખામાં સુખની વૃત્તિ કદાપિ જાગે ? તેમાં તા તેને કિપાક ફળના આસ્વાદના અનુભવ થયા છે તેથી આત્મરમણની કીડામાં જ શુદ્ધ પ્રેમથી મતા છતાં શુદ્ધાત્માના એકાંત નિદ્વંદ્વ આનંદ અનુભવે છે, તેથી ત્યાં તે યાગીઓના આત્મપ્રદેશમાં એકાદ પ્રદેશે પણ શું દુ:ખના અનુભવ આવે છે ? નથી જ આવતો. દુ:ખના નામની સ્મૃતિ પણ તેવા પ્રેમયોગીને પ્રાપ્ત નથીજ સભવતી. સ્વમાવતુ વનસ્ય, जगतत्वावलोकिनः હું નાન્યમાવાનાં, સાક્ષિત્વમશિબ્દતે ॥ જે આત્મા પોતાના જ્ઞાનદર્શન અને ચારિત્રાનંદ સ્વભાવમય સુખમાં મગ્ન થઇ રમણતા કરતાં જગના તત્ત્વ સ્વરૂપને જ્ઞાનવડે અવલાકતા છતાં તેમાં પેાતાનું કર્તૃત્વ ધરતા નથી. માત્ર શુભાશુભ અનુભવમાં સાક્ષિ માત્ર હોય છે, તેથી દુ:ખના અનુભવ તે પ્રેમયોગીને નથી હેતે શરીરમાં વેદના લાગવાતી હોય તેમાં પણ પ્રત્યક્ષભાવે માત્ર સાક્ષિભાવને ભરે છે. પોતાનુ તેમાં તેઓ માનતાજ નથી. ૫૩૯૦ના atra vaarse, et स्वभावतः ।
गुरुशिष्यादिभेदस्तु, किञ्चिन्नैवात्र विद्यते । शुद्धप्रेमपरब्रह्म, सर्वत्रैवयं प्रकाशते ।। ३९२ ||
૨૦૧
दोपत्वं च गुणत्वं च - आपेक्षिकं न वस्तुतः ||३९१।।
અથ આવા પ્રેમયે ગિજને કઇ પણ સ્થાને દોષત્વ નધી જોઇ શકતા, વસ્તુઓના સ્વભાવને કારણે તેવા રૂપે થાય છે તેથી દેષપણુ` કે ગુણણુ વસ્તુએમાં અપેક્ષાએ મનાય છે તેજ વાસ્તવિક છે. ૩૯૧૫
For Private And Personal Use Only
અથ—ગુરૂ અને શિષ્યાદિના ભેદ આ પ્રેમયાગની ઊંચી ભૂમિકામાં જરાપણ નથી હતા. શુદ્ધ પ્રેમરૂપ પરમબ્રહ્મ સત્ર એક સ્વરૂપતાનેા પ્રકાશ કરે છે. ૩૯૨ા एक एव महावीरो - जिनेन्द्रः परमेश्वरः ।
महाभक्तस्य हृद्येव, भाति विश्वमयः प्रभुः || ३९३॥
અર્થ:એકજ મહાવીર પરમાત્મા નેધર પરમેશ્વર મહાભક્તના હૃદયમાં વસતા હાવાથી તે પ્રેમયોગી ભક્ત પરમાત્માને આખા વિશ્વમાં વ્યાપેલ પ્રેમ બ્રહ્મરૂપે જુવે છે. ૩૯૩
