________________
પ્રતિભાઓ
૬૦૯ પટેલોની સંખ્યા સૌથી મોટી છે. પટેલો મધ્યમવર્ગીય, શિક્ષિત તેમનાં પત્નિ જનકબેન ગુજરાતી, હિન્દી, સંસ્કૃત, અંગ્રેજી, ફ્રેન્ચ, અને વ્યવસાયકુશળ છે......બ્રિટનમાં લગભગ બે લાખ પટેલ છે, જર્મન, સ્વાહિલી-એમ સાત ભાષાઓનાં જાણકાર છે. જેમનાં મૂળ ગુજરાતનાં ગામડામાં છે.....પટેલો મૂળ ખેડૂતો, (પૃ. ૧૧૭) કેમેરા, ફોટોગ્રાફી, ફિલ્મો અને સંબદ્ધ વસ્તુઓની એટલે દઢ ગ્રામપદ્ધતિમાં જીવનારા.....મોગલોએ તેમને ‘પટેલ' દેશવ્યાપી ગંજાવર સંસ્થા ‘કોલોરામા’ ના માલિક નરેશ પટેલ નો-મુખીનો ખિતાબ આપેલો-ગ્રામજનોના ઝઘડા ઉકેલવા માટે. યુગાન્ડામાંથી હિજરત કરી બ્રિટનમાં આવી વસ્યા છે. તેઓ ચાંગા તેથી “પટેલ” એટલે “ન્યાયાધીશ’ ‘મુખી’ ઉપરાંત ખેડૂત'. અર્થાત્ (પેટલાદ)ના વતની લેઉવા પટેલ છે. તેઓ સ્વામીનારાયણ મોગલો પણ પટેલોની, કોઈ પણ જાતની ગડબડ ટાળવા અંગેની, સંપ્રદાયનાં મંદિરો માટે અઢળક દાન કરે છે, અને લંડન સ્થિત વહીવટી ક્ષમતા અને સુલેહ-સમાધાન કાર્યની દક્ષતા બાબત ભારતીય વિદ્યાભવન દ્વારા પ્રસ્તુત નાટકોમાં અભિનય પણ કરે સભાન હતા.....તાજેતરમાં બ્રિટનમાં આવેલ પટેલો પાંચ છે! (પૃ. ૧૦૨, ૧૦૪) ઉષાબહેન પટેલ બ્રિટનની ગુજરાતી મિનિટમાં લક્ષાધિપતિ થઈ જવા ઇચ્છે છે.....પટેલોને - રંગભૂમિ પર ભજવાતાં નાટકોમાં અભિનય કરતાં સુપ્રસિદ્ધ સૉલિસિટરો, ડૉકટરો, એકાઉન્ટન્ટો થવાનું ગમે છે. ઝાઝા પૈસા અભિનેત્રી છે. તેઓ વસોનાં વતની, અમીન ઘરાનાનાં, લેઉવા કમાવા માટે તેઓ વ્યાપારક્ષેત્રે જઈ રહ્યા છે......ઘણા પટેલો પટેલ છે. (પૃ. ૧૨૫, ૧૨૬) કરમસદના વતની–લેઉવા પટેલ વ્યાપારની ઉજ્વળ તકો માટે વિદેશો તરફ જોઈ રહ્યા છે. એવા રમેશ પટેલ લંડનમાં રહે છે. તેઓ સંગીત, ચિત્ર આદિ કેટલાક અમેરિકા જવાનું વિચારે છે. (અત્યારે પણ ત્યાં લગભગ કલાઓના રસિયા અને કવિ છે. તેમના ત્રણ કાવ્યસંગ્રહ૫0,000 જેટલા પટેલો તો છે જ.) બીજા કેટલાક યુગાન્ડા ‘હૃદયવીણા’, ‘વખરીનો નાદ’ અને ‘ઝરમર' પ્રકાશિત થયા છે. પાછા ફરવાનું વિચારે છે; તો કેટલાક વળી યુરોપમાં કેવી તકો તેમાં ‘હૃદયવીણા'માં સંગ્રહિત પ્રત્યેક કાવ્ય નવ ભાષાઓમાંછે તેનો અંદાજ કાઢી રહ્યા છે.” (પૃ. ૪૯-૫૩) “જાગૃતિ ગુજરાતી, હિન્દી, મરાઠી, અંગ્રેજી, ફ્રેન્ચ, જર્મન, સ્પેનિશ, પટેલના પિતા સ્વીડનમાં રહે છે અને એમણે સ્વીડનની લીન રશિયન, એસ્સારેન્ટોમાં અને ‘વખરીનો નાદ' માંનું પ્રત્યેક કાવ્ય શોપીંગ યુનિવર્સિટીમાંથી એમ.ડી. ની ડિગ્રી મેળવી છે; ચાર ભાષાઓમાં ગુજરાતી, હિન્દી, મરાઠી, અંગ્રેજીમાં રચાયું સ્કેન્ડીનેવિયા (સ્વીડન, નોર્વે, ફિનલેન્ડ, ડેન્માર્ક)માંથી મેડિકલ છે! મૂળ સોજિત્રાના વતની, જન્મે બ્રાહ્મણ, પટેલને પરણી ઉપાધિ પ્રાપ્ત કરનાર આ કદાચ પ્રથમ ભારતીય સ્ત્રી છે.” “પટેલ” બનેલ, લત્તા પટેલ મજૂર પક્ષના સક્રિય કાર્યકર છે. (ચન્દ્રકાન્ત બક્ષી, ‘ત્રી વિશે' -પ્ર. આ. ૧૯૯૮, પૃ. ૬૮) લોકસેવા અને મજૂર પક્ષના ટેકાથી તેઓ બ્રેન્ટ બરો કાઉન્સિલનાં ચન્દ્રકાન્ત પટેલે, તેમના પુસ્તક ‘બ્રિટીશ ગુજરાતીઓની
મેયર’ બન્યાં છે ! (પૃ. ૮૩, ૮૪) મૂળ વસોના અમીન, લેઉવા ગૌરવગાથા' (પ્ર. આ. ૨000) માં, ધ્યાનપાત્ર વિશેષતા ધરાવતા
પાટીદાર, ‘મરચન્ટ’ અટકધારી પતિને પરણી મરચન્ટ બનતાં, અનેક બ્રિટનવાસી પટેલોની વાત વિગતે કરી છે. તેઓ લખે છે
પ્રતિભા મરચન્ટ સીટી બેન્કના એન.આર.આઈ. વિભાગમાં ઉચ્ચ : “પાટીદારોમાં મોટી વસતિ ચરોતરના પાટીદારોની છે. આ પદાધિકારી હોવાની સાથે રંગભૂમિ પર રજૂ થતી વસતિ ૮0,000 થી 1,00,000 જેટલી થવા જાય છે. આમાં નૃત્યનાટિકાઓમાં નૃત્ય-અભિનય પણ આપે છે! (પૃ. ૧૧૫. ૯૦ ટકા વસતિ લંડનની આસપાસ વસે છે. આ પાટીદારોમાંના ૧૧૬) બ્રિટનમાં કાર્યરત પટેલ સંસ્થાઓની જે સૂચિ ‘બ્રિટીશ મોટાભાગના વ્યાવસાયિક-નૈપુણ્ય એટલે કે ડૉકટર, એન્જિનિયર, ગુજરાતીઓની ગૌરવગાથા'માં અપાઈ છે તે આશ્ચર્યજનક છે : વકીલ, શિક્ષક, કારકૂન, ફાર્માસિસ્ટ, નાના વ્યાપારી છે. પ્રમાણમાં
બાવીસ ગામ પાટીદાર સમાજ, ભાદરણ બંધુ સમાજ, ચાંગા બીજી કોમોની તુલનામાં મોટા વેપારી કે ઉદ્યોગપતિ ઓછા....
યુરોપ સોસાયટી, ચોવીસ ગામ પાટીદાર સમાજ, સત્તાવીસ ગામ સુરત, વલસાડના લેઉવા પાટીદાર સમાજની મોટી સંખ્યા છે.
પાટીદાર સમાજ, ફેડરેશન ઓફ પાટીદાર એસોસિએશન્સ, ચરોત્તરા પાટીદારો કરતાં આમાંના કેટલાક ઘણા વહેલા આવ્યા કરમસદ સમાજ, કચ્છ લેઉવા પટેલ કોમ્યુનીટી, લેઉવા પાટીદાર હતા.....” (પૃ. ૩૩) “કાનમ-વાકળના પાટીદારો પણ સારી
સમાજ, નેશનલ એસોસિએશન ઑફ પાટીદાર સમાજ-મધ્ય, સંખ્યામાં અત્રે સ્થાયી થયા છે.” (પૃ. ૩૩-૩૪) કેનિયામાંથી
પૂર્વ લંડન અને વેમ્બલી, પીજ યુનિયન, પોસુન (પાંચગામ) બ્રિટનમાં-કિંસ્ટનમાં તેઓ ‘હાઈવે ડિઝાઈન એન્જિનિયર’ તરીકે ઘણા જાણીતા છે. ઉત્તમ કોટિના રસ્તા બાંધવાની તેમની
પાટીદાર સમાજ, શ્રી મતિયા પાટીદાર સમાજ, ઉત્તરસંડા કામગીરીને અનુલક્ષી તેમને મેયર્સ એવોર્ડ એનાયત થયો છે. યુનિયન, વીરસદ યુનિયન વગેરે ! બ્રિટનમાંની પટેલોની વ્યાપકતા
Jain Education Intemational
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
