________________
પ્રતિભાઓ
૮૧૧ ભારતમાં જ્યાં જ્યાં તેમનો હાથ પહોંચ્યો છે, ત્યાં ત્યાં તેમણે આપ્યું કવચિત જોવા મળતાં સાહસ, સહાનુભૂતિ, સહૃદયતા અને તેથી યે છે. મંદિરો બંધાવ્યાં છે ને મંદિરોનો જીર્ણોદ્ધાર પણ કરેલો છે. મૂઠી ઊંચેરી ઈશ્વર અને શુભ કાર્યો પ્રત્યેની ભક્તિભાવનાના દેવવિહીન દેવસ્થાનોમાં દેવભૂમિઓની સ્થાપના કરેલી છે. મૂલ્યવાન ગુણોની અવિરત ગાથા છે. શ્રી નાનજીભાઈનું જીવન ગંગામૈયાને કાંઠે અને અન્ય પવિત્ર યાત્રા સ્થળોમાં ઘાટો અને એશિયા અને આફ્રિકા ખંડના નિવાસીઓના ચાહક તરીકે બંને સુરક્ષિત સ્નાનઘરો બંધાવ્યા. ભદ્રસમાજને આપ્યું. ગ્રામસમાજને ખંડોની યશોગાથામાં વર્ષો સુધી ઓજસપૂર્ણ રીતે ચમકતું અને આપ્યું. કાળે દુકાળ, ઉત્સવો અને રાષ્ટ્રકાર્યમાં, નગરજન અને દમકતું રહેશે. ગ્રામજનોની પડખે હંમેશા ઊભા રહ્યા.
સુરેશભાઈ કોઠારી ભૂતપૂર્વ બ્રિટીશ સરકારે યુગાન્ડામાં કરેલાં વિશિષ્ટ કાર્યો માટે શ્રી નાનજીભાઈને ‘એમ.બી.ઈ.'ના ખિતાબથી નવાજ્યા. જેનાં નમ્ર, નિરાભિમાની, નૈષ્ઠિક અને નિષ્કલંક પૌરબંદરના રાજવી શ્રી નટવરસિંહજીએ તેમને “રાજરત્ન' વ્યક્તિત્વના વૈવિધ્યમાં સતત વહેતી વ્હાલપનું વજૂદ વર્તાય છે. ઇલ્કાબથી વિભૂષિત કરેલ અને નવાનગર સંસ્થાએ “ઓર્ડર ઓફ જેનાં દરેક કાર્યમાં પરિણામની પૂર્ણતાના પરિશ્રમનો પમરાટ પૅકે મેરિટ'થી સન્માન કરેલ. પૂ. કાકાસાહેબ કાલેલકરે શ્રી નાનજીભાઈને છે, તેવા સુરેશભાઈ કોઠારી આંતરરાષ્ટ્રિય ફલક પર કાર્યરત મહેતા ધર્મરત્ન' તરીકે ઉબોધીને એમની ધર્મનિષ્ઠા તથા ભારતીય સંસ્કૃતિ ગૃપ ઓફ કંપનીઝના Public Relation Executive ના અતિ અને નારી શિક્ષણના કાર્યને ઊર્મિસભર અંજલિ આપેલી.
મહત્ત્વના ઉચ્ચ હોદા પર સતત વ્યસ્ત હોવા છતાંય સમાજ સાથે શ્રી નાનજીભાઈ સાદગીના તો ઋષિજન હતા. સાદી સાતત્યપૂર્ણ સંપર્કમાં રહી એક મમતાળુ માર્ગદર્શક તરીકે હૂંફ અને ભાષા, સાદો પહેરવેશ, સાદું લખાણ, સાદું ભોજન અને ઉચ્ચ હામનો નિરંતર અભિષેક કરતા રહ્યા છે તે સહુ માટે ઉત્સાહપ્રેરક આચાર વિચાર એમના જીવનનાં પંચશીલ' હતાં. ટાઢ અને તડકે, છે. સંસ્કાર અને સાહિત્યના સંગમ સમા સુરેશભાઈની આત્મીય અંધારે ને અજવાળે પુણ્યમયી છાયા સમા પૂજનીયા સંતોકબાને નીકટતા પામનાર સહુ કોઈએ તેમને સ્વરૂપોના વૈવિધ્યમાં જોયા છે, સથવારે, સંતપુરુષોને આવકાર્યા, રાષ્ટ્રપુરુષોનો સત્કાર કર્યો, જાણ્યા છે અને મન ભરીને માણ્યા છે. ઋજુ હૃદયી મિત્ર તરીકે મિત્રો રાજા-મહારાજા સાથે ફર્યા, છતાં પોતે જે ગ્રામસમાજમાં ઊછર્યા પર સદાય સ્નેહ વર્ષા કરતા, પોરબંદર સ્થિત આર્યકન્યા ગુરૂકુળની હતા, જેમની સાથે કિશોર-અવસ્થાનો નિર્મળ આનંદ માણ્યો હતો, બૌદ્ધિક સભામાં વિદેશના માન્યવર બૌદ્ધિકો સાથે વિચાર-વિમર્શ તે ગ્રામજનોને, ખેડૂતોને, સામાન્યજનને તેઓ કદી ન ભૂલ્યા. કરતા, કર્મઠ ‘લાયન' તરીકે લાયન જગતના ઉત્કૃષ્ટ પરફોર્મન્સ માટે આમ સૌરાષ્ટ્રના એક નાનકડા ગામમાં કેવળ ચાર ચોપડીનો
સતત અને સખત પરિશ્રમ કરતા સુરેશભાઈનું બહુઆયામી ગુજરાતી અભ્યાસ કર્યા છતાં પ્રખર પરિશ્રમ અને આત્મશ્રદ્ધાથી એ વ્યક્તિત્વ આજની યુવા પેઢી માટે આદર્શરૂપ છે. યુગમાં અનન્ય એવી સાહસિકતાથી જીવન ખેડીને જનતા જનાર્દન લાયન્સ વર્તુળોમાં પણ સુરેશભાઈનું વિશિષ્ટ પ્રદાન રહ્યું તેમજ ભદ્રપુરુષોનું સન્માન પામેલા શ્રી નાનજીભાઈએ તૈત્તિરીય છે. નેતૃત્વની પરિભાષામાં સતત નવાં પરિમાણો અને નવા ઉપનિષદનું શ્રુતિવચન સાર્થક કરી બતાવ્યું. અઢળક લક્ષ્મીના
આયામોના પ્રયોગકર્તા સુરેશભાઈને ઉત્કૃષ્ટ યોગદાન બદલ સ્વામી હોવા છતાં કરોડો રૂપિયા લોકોપયોગી પ્રવૃત્તિઓ માટે લાયન્સ કલબના આંતરરાષ્ટ્રિય પ્રમુખે લીડરશીપ એવોર્ડ એનાયત ન્યોચ્છાવર કરી મહાત્મા ગાંધીની “ટ્રસ્ટીશીપ”ની ભાવનાને કરી ગોલ્ડમેડલથી સન્માન્યા તે તેમની કાર્યકુશળતા અને સાકાર કરી.
કર્મનિષ્ઠાને શ્રેષ્ઠ આદરાંજલી અર્પવા બરાબર છે. એટલું જ નહિ અને આમ ૮૨ વર્ષની સભર, સ્મરણીય અને અર્પણશીલ ડિસ્ટ્રિકટ ગવર્નર તરીકેના નેતૃત્વ હેઠળ તેમની ડિસ્ટ્રિક્ટ ગુજરાત, જીવનયાત્રાનો અન્ન આવ્યો. મહેતા પરિવારનું એક વટવૃક્ષ મહારાષ્ટ્ર, રાજસ્થાન અને મધ્યપ્રદેશની બનેલી મલ્ટીપલ વિકસાવી, પુરુષાર્થ અને પરમાર્થનો આ વિરાટ વડલો તા. ર૫-૮- ડિસ્ટ્રિક્ટમાં ૧૮ મલ્ટીપલ એવોર્ડ પ્રાપ્ત કર્યા જે લાયન્સ ૧૯૬૯ના દિને સવારે ૯-૪૫ કલાકે અનંતની સફરે ઉપડી ગયો. ઇતિહાસમાં જવલ્લેજ બનતી ઘટના છે. પુણ્યભૂમિમાં દિવસો સુધી આંસુના તોરણ બંધાયાં હતાં. અનેક
સેવાના ક્ષેત્રે શાશ્વત પ્રેમતત્ત્વને પામનારા સુરેશભાઈએ મહાનુભાવોએ આ વિભૂતિને ભાવભરી શ્રદ્ધાંજલિ અર્પી. જેમણે
જૈન સોશ્યલ ગ્રુપના નાનામાં નાનાં કામને તેમજ કાર્યકરને પોતાની કેવળ એમનું નામ જ સાંભળ્યું હતું એવી ગ્રામનારીઓએ “ધરમનો
નિપુણતા દ્વારા પૂરી લગન અને દક્ષતાથી ન્યાય આપ્યો છે. સૌરાષ્ટ્ર થાંભલો ખરી પડ્યો-ગરીબોનો બેલી ગયો’ એમ કહેતાં વેંત ધ્રુસકે
રીજિયનના ચેરમેનની રૂએ કરેલ વિવિધ કાર્યો અને તેના ધ્રુસકે રડી પડીને હૃદયવેધક ભાષામાં અંજલિ અર્પી. •
આયોજનમાં તેમની સુદૃઢ સંકલ્પ-શક્તિનો સુમેળ અને વિદ્વત્તાપૂર્ણ . આમ શ્રેષ્ઠી શ્રી નાનજીભાઈ કાલીદાસ મહેતાનું જીવન વિચક્ષણતાની વ્યાવહારિક્તાનો અહેસાસ સહુ અનુભવી શક્યા.
Jain Education Intemational
For Private & Personal use only
www.jainelibrary.org
