Book Title: Pathdarshak Pratibhao
Author(s): Nandlal B Devluk
Publisher: Arihant Prakashan

View full book text
Previous | Next

Page 722
________________ ૭૦ પથપ્રદર્શક ગાંધર્વ' સંસ્થાની ડ્રામાનાઇટમાં રજૂ થયેલા અને ગુજરાત રાજ્ય મહુવા (જિ. ભાવનગર). યુનિવર્સિટીના ગુજરાતી વિભાગના આ યુવક મહોત્સવમાં રાજય કક્ષાએ દ્વિતીય પારિતોષિક વિજેતા નિવૃત્ત પ્રાધ્યાપક અભ્યાસ દરમિયાન અને એ પછીના સ્વાધ્યાય (૧૯૭૨) એકાંકી છકો-મકો'માં તેમણે ટ્રિપલ રોલ કરી ત્રણ દ્વારા હિન્દી ભાષાનો પણ અભ્યાસ કરેલ છે. સદીના આ ત્રણ પાત્રોને ન્યાય આપ્યો હતો. તેમણે અભિનય કરેલાં અન્ય પ્રતિનિધિ કવિએ કવિતા ઉપરાંત ચરિત્રો, નિબંધ, અને વિવેચન એકાંકીઓમાં ‘બડી દેર કર કી મહેરબાં આતે આતે', “રાત પડી, ક્ષેત્રે આગવું કાર્ય કરેલ છે. એમના તરફથી સંપાદન નિમિત્તે પણ ઘર જાને બાળક!', “કોઈને માથે કાળ ભમે છે.” “થીફ-પુલિસ' વિશિષ્ટ સાહિત્ય પ્રાપ્ત થયું છે. શ્રીમાન' વગેરે છે. એમના કવિતાસંગ્રહો અનુક્રમે ‘વિશ્વના કવિઓનાં કાવ્યો' ૧૯૭૯માં સૂર્યફિમ્સની ગુજરાતી ફિલ્મ ‘ખાંડાના (૧૯૭૭) ‘પરિશેષ' (૭૮) ‘પશ્ચિમાં આશ્લેષા' (૮૮) મળ્યા ખેલ’ના નિર્માતા અને સેકન્ડ હીરો બન્યા, જેના ફળ સ્વરૂપે છે તો. ચરિત્રોમાં “ઇન્ટરવ્યુઝ' (૧૯૮૬), ‘મીરાંબાઈ–મધુરા હરિતા દવે જેવાં લાગણીસભર જીવનસાથી પ્રાપ્ત થયાં. પ્રેમભક્તિ અને ક્રાન્તિની અગ્નિશિખા' (૧૯૮૭) મળ્યાં છે. પછી ટી.વી. અને વિડીઓ યુગનાં મંડાણ થતાંએ ક્ષેત્રમાં નિબંધક્ષેત્રે ‘પૂર્ણતાનું આચ્છાદાન' (૮૩) ‘અનંત પ્રકાશ' (૮૬) ઝંપલાવ્યું. ગુજરાત રાજ્ય માહિતીખાતાના વિડીઓ યુનિટમાં ધર્મોદય: એકવીશમી શતાબ્દીમાં' (૧૯૮૬) પ્રકાશિત થયા છે. જોડાયા અને તત્કાલીન મુખ્યમંત્રી શ્રી માધવસિંહ સોલંકીના વિવેચક તરીકે આગવી છાપ કંડારનાર આ કવિ તરફથી વિવેચન વિડીઓ કેમેરામેન બન્યા. ક્ષેત્રે “કવિતાનો આનંદકોષ” (૭૦) “ઇષિકા' (૭૮), ‘પાબ્લો આ સાથે જ અંબિકા ફિમ્સની શરૂઆત કરી અને તેના નરૂદાની કવિતા' (૮૧), ‘આંતરરાષ્ટ્રીય કવિઓ' (૮૫), મળ્યાં નેજા તળે ગુજરાત રાજ્ય સરકાર માટે “વૃક્ષ જગતને તારે' નામે છે. ચિંતનક્ષેત્રે નવી કેડી કંડારી એમણે “સંપાદન લેખ-અને પર્યાવરણ લક્ષી સંગીતમય દસ્તાવેજી ચિત્રનું તેમ જ ગુજરાત સાહિત્ય' (૧૯૭૫), ‘ઉપાસના” (૮૫), ‘ધર્મચિંતન' (૮૭) અને પ્રવાસન માટે સંગીતમય ‘હરો, ફરો ને જાણો’ નામે ગુજરાતનાં વિશ્વ સાહિત્યને સંદર્ભે “સરસ્વતી ચંદ્રનું મૂલ્યાંકન’ પણ કર્યું છે. વિવિધ પ્રવાસ લાયક સ્થળો દર્શાવતા સંગીતમય દસ્તાવેજી એમનાં પુસ્તકો ‘ક્ષિતિજને વાંસવન', (૨૨) ગુજરાત ચિત્રનું નિર્માણ કર્યું જે હજી દૂરદર્શન પર પ્રસારિત થયા કરે છે. સરકાર દ્વારા તથા ‘થોડીક વસંત', થોડાંક ભગવાનનાં આસું ઇસરો અને દૂરદર્શન જુદાં પડયાં પછી ઇસરોએ ભાગ-૧ (નિબંધ-૧૯૭૨), “જલવીથી' (૧૯૮૫) ને ગુજરાતી મધ્યપ્રદેશના જાંબવા જેવા ગ્રામ્ય વિસ્તારમાં ગ્રામ્ય અને સાહિત્ય અકાદમી દ્વારા અન 'કાવ્યના પરિભાષા વિવેચન આદિવાસી પ્રજાના ઉત્કર્ષ માટે ગ્રામ્ય ટી.વી. પ્રસારણ શરૂ કર્યું. (૧૯૭૮) ગુજરાતી સાહિત્ય પરિષદ દ્વારા પુરસ્કૃત થયાં છે આમાં પણ અજિત ખંધડિયા માન્ય નિર્માતા તરીકે પસંદગી હરીન્દ્ર દવે પામ્યા. આમાં એમણે ગ્રામ્ય અને આદિવાસી પ્રજાને માટે હરીન્દ્ર દવેનું સર્જક તરીકે બહુમુખી વ્યક્તિત્વ છે. ઉત્કર્ષલક્ષી ટી.વી. શ્રેણીઓનું નિર્માણ કર્યું. જેમાં ‘ખિલૌનેવાલા', ‘જ્ઞાન કા ખેલ, વિજ્ઞાન કા ખેલ’, ‘રેલગાડી’ ‘પલાયન', નવલકથા વાર્તા, નાટક, નિબંધો અને પત્રકારત્વની એમની ‘પંચાયત' “શહર' વગેરે છે. આ શ્રેણીઓ દર્શકોમાં સારો ઓળખ અનુષાંગિક બની કવિ-ગઝલકાર તરીકે આપણી સામે એમને “મૌનના આસવ'ના પ્રતીક તરીકે પ્રસ્થાપિત કરે છે. ખાવકાર પામી. હાલમાં અજિત ખંડિયા છેલ્લાં પાંચેક વર્ષથી સહકટુંબ ગીત-ગઝલોમાં એમની કાયમની કુમળાશ અને અમેરિકાના આસિયામાં સ્થિર થયા છે અને એક ડિપાર્ટમેન્ટલ વ્યક્તિમતાનું વાડમય જાણે કે ઠલવાયું છે મોકળા મને! એમના સ્ટોરનું સફળ સંચાલન કરી રહ્યા છે. તેમનું ઇમેલ એડ્રેસ છે. તરફથી ગુજરાતી સાહિત્યને “આસવ’ અને ‘સમય’ ગઝલ ROY AJIT @HOTMAIL.COM સંગ્રહો ઉપરાંત “મૌન', ‘સૂર્યોપનિષદ', ‘યયાતિ', કાવ્યસંગ્રહો પ્રાપ્ત થયા છે તો ‘અર્પણ' નામે પૂ. માતાજી અરવિંદની નિશ્રામાં યશવંત ત્રિવેદી શ્લોકસંગ્રહ પણ પ્રાપ્ત થયો છે. ‘પળનાં પ્રતિબિંબ’, ‘સુખ વિશ્વકવિતા સાહિત્યની વિભાવના અને લયહિલ્લોળને નામનો પ્રદેશ', ‘માધવ કયાંય નથી મધુવનમાં', ‘સંગઅસંગ', ગુજરાતી કવિતામાં અવતારનાર ડો. યશવંત ત્રિવેદીનું મૂળ વતન વસિયત’, ‘ન હુતા', ઇત્યાદિ નવલકથાઓ મળી છે. “કવિ અને Jain Education Intemational For Private & Personal Use Only www.jainelibrary.org

Loading...

Page Navigation
1 ... 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834