________________
દુશ્મનને આ ભોમ પર ભરી પીશું.”
અલ્યા વગર કારણે ભાલામાં માથાં કાં નાખો ? ભીંત હેઠળ ભીંસાઈ મરશો.”
“તો હવે જીવવું કેટલું છે ? પથારી માથે જમ બેઠો છે. જીવન ઊજળું કરો ! છતાંય જેને ભાગવું હોય એ ભાગી છૂટે !”
ના, ના. ધોળામાં ધૂળ નથી નાખવી.” એંશી જાડેજા વૃદ્ધો ઊભા થઈ ગયા. કેડે કટારી અને ખભે ઢાલ નાખી. એંશી ઘરડાઓને જાણે જુવાની ચઢી ! હાકલા-પડકારા કરવા લાગ્યા. તલવારો ખેંચીને છલાંગો ભરવા લાગ્યા ને બોલ્યા,
ભુજમાં તો જે રણરંગ જામે એ ખરો, પણ અહીં આપણે ગુલામશાહને થોડું શિરામણ પીરસીએ. થોડોક આપણા હાથનો નાસ્તો કરતો જાય.”
એંશીયે એંશી જાડેજા વીરો, ગુલામશાહના લશ્કરનો સામનો કરવા તૈયાર થઈ ગયા. હાથમાં બંદૂકો લીધી. ગોળીઓ ભરીને તૈયાર કરી અને દુશ્મનના લશ્કરને નાનકડી વાટકડીનું શિરામણ પીરસવાની વાટ જોઈને બેઠા !
સહુ નિશાન તાકીને બેઠા. આજે આ ઘરડા-બુઢાઓમાં જુવાનને શરમાવે એવો ઉત્સાહ હતો. એમના દેહ પર જરૂર કરચલીઓ વળી હતી, પણ એમની હિંમત અને વીરતા તો એવા ને એવાં જ હતાં.
સૌથી પહેલી ગોળી રાયસિંહ છોડવાની હતી. લશ્કર નજીક આવ્યું. આખે રસ્તે એક ચકલુંય મળેલું નહીં. ગામેગામ ખાલી અને ઉજ્જડ ભાળ્યાં હતાં. ક્યાંય એક જાનવર ન મળે, ત્યાં માનવી તો ક્યાંથી હોય?
લશ્કર ધીરેધીરે વધતું હતું. એને નહોતી દુશ્મનની ફિકર કે નહોતી જ હુમલાની ચિંતા. લડાઈ તો ઠેઠ ભુજિયા કિલ્લા પાસે આપવાની હતી ને!
રાયસિંહે નિશાન લીધું. ગોળી છોડી. લશ્કરનો નાયક ગાજીખાં ધબ 8િ દઈને નીચે પડ્યો. આખુંય વાતાવરણ ધમધમી ઊઠ્ય, લશ્કર અટક્યું,
પણ કોઈ સિપાહીએ કહ્યું, “અરે, અટક્યા કેમ ? આ તો આકાશનો મેઘ 0 ગાજે છે. બાકી દુમનની ગોળીઓ તો હવે છેક ભુજ આવે ત્યારે ગાજે
તો ગાજે. માટે ડર્યા વિના આગળ ચાલો.”
= 1 કેડે કટારી, ખભે ઢાલ
