________________
એકથી એક સવાયો
રાજસભામાં સિંધના ઉમરકોટના રાજવી ઘોઘા સુમરાનો દૂત હાજર થયો હતો ને અબડાની અણનમગીરીનાં ગીત ગાઈ, ક્ષાત્રવટને ખમ્મા કહી, એણે પોતાનું દર્દીલું નિવેદન રજૂ કર્યું હતું :
“રાજન્ ! ઉમરકોટના રાજવીને આજે ઊંચે આભ, નીચે ધરતી છે સગો ભાઈ ઊઠીને દિલ્હીપતિ બાદશાહને તેડી લાવ્યો છે. દિલ્હીપતિ જેટલો દીનપરસ્ત છે, એટલો ધનપરસ્ત ને સૌંદર્યપરસ્ત છે. સુમરી સ્ત્રીઓનું સૌંદર્ય તો આપ જાણો છો; નોતરેલા બાદશાહને નોતરમાં એણે ચૂંટેલી એકસોચાળીસ સુમરી સુંદરીઓનો સૌંદર્યભોગ પીરસવાનું નક્કી કર્યું છે ! દુશ્મનાઈની બન્ને આંખો બંધ હોય છે. રાજા ઘોઘા તો રણે ચડ્યા છે. બળિયા સાથે બાથ છે. રજા-કજા થાય તો સુમરીઓને આપનું શરણ મળવાનું વચન માગે છે !”
દૂતે પોતાનું દાસ્તાન ખતમ કર્યું, ને અબડો રાજા ગજભર છાતી ફુલાવીને ગર્યો :
“મારે મન જુલમ અને જખમ સરખા છે. તેમાંય જખમ સહેવા સહેલા છે, પણ અબડો જુલમ જોઈ શકતો નથી, સાંભળી શકતો ૐ નથી ! જુલમ મિટાવવા એ મેદાને પડે છે. જુલમ મિટાવી ન શકાય તો
એ પોતે પોતાની જાતને મિટાવી દેવા તૈયાર છે. જાઓ, એકસોચાળીસ આ સુંદરીઓને મારું શરણ છે, ક્ષત્રિયનું રક્ષાબંધન છે. આશ્રિતની કોમ એક G જ હોય છે.”
“હે નેકીલા નરેશ ! એ મૃગાક્ષી સુમરીઓના પતિ મેદાને મર્યા છે.
& B કેડે કટારી, ખભે ઢાલ