________________
પછી શું ?' હીંગોરજીએ પ્રશ્ન કર્યો. છત્તો બોલ્યો, “બીજું શું ? ચાલો રણ ખેલી લઈએ.’
સહુને આશ્ચર્ય થયું કે આ એકલો માનવી શા માટે આખી સેના સામે થતો હશે ?
બંને પક્ષ તૈયાર થયા. એક તરફ એકલો છત્તો અને બીજી તરફ વિશાળ સેના. આમ છતાં છત્તાની તીરંદાજીએ કેર વરસાવ્યો. કેટલાયને વીંધી નાખ્યા, પણ સાથે એ પણ વીંધાતો જતો હતો. છતાં એ થંભ્યો નહીં. પૂરઝડપે તીરોનો વરસાદ વરસાવવા લાગ્યો.
એવામાં હીંગોરજીનું તીર આવ્યું. છત્તાનો ડાબો હાથ કપાઈને દૂર પડ્યો.
છત્તો તલવાર લઈને દોડ્યો. રસ્તામાં બે-પાંચને વધેરી નાખ્યા, પણ એટલામાં આ વિશાળ સેના વચ્ચે એ ઘેરાઈ ગયો. લોહીથી નીતરતો છત્તો તલવાર ચલાવે જતો હતો પણ આખરે એ ધરતી પર ઢળી પડ્યો. હીંગોરજીના ઘોડાનો પગ જ એની છાતી પર પડ્યો. પોતાના માલિકના ઘોડાના દાબડા નીચે છત્તો છુંદાઈ ગયો.
ઘમસાણ અટક્યું. છત્તાને અગ્નિદાહ આપ્યો, સહુની આંખમાં આંસુ હતાં. માર્યો છતાં મરનાર વિશે દુઃખ હતું.
માલિક કરતાંય મહાન ફરજને ખાતર છત્તો મેહાર ખપી ગયો. એ દિવસે વેર વાળવાનું કામ અધૂરું રહ્યું. છત્તાની નિમકહલાલીને બિરદાવતા સહુ ઘોડેથી નીચે ઊતર્યા.
S 1 કેડે કટારી, ખભે ઢાલ
