________________
ખંડ: ૨ :
૧૮
પ્રતાપે ભગવાનની વાણીને એક નૂતન શિષ્યની માફક સાંભળતાં હતાં. આ આશ્ચર્ય એ અકારણ નથી. આજે નહિ જેવા જ્ઞાનની પ્રાતિ છતાં પણ કેઈનું સાંભળવું એ પાલવતું નથી અને સંભાળવા છતાં પણ “હું જાણું છું”-એમ બતાવવાના ચાળા કરવાનું મન થયા વિના રહેતું નથી. આ દશામાં એ સરલતા સ્વપ્નમાં ય કેમ સંભવે? આચના માટે પણ જુતા જરૂરી છે જુતાપૂર્વક આલોચના કરનારે સઘળાય દુષ્કર્મોને ખપાવી નાખે છે, જ્યારે કુટિલતાથી આલોચનાને કરનારા અલ્પ પાપ હોય તો તેને પણ વધારી દે છે. કાયામાં, વચનમાં અને ચિત્તમાં સર્વ પ્રકારે અકુટિલ નહિ બનેલા આત્માઓને આ સંસારથી મેક્ષ નથી. મેક્ષ તેજ આત્માઓને છે કે જેઓ કાર્યમાં, વચનમાં અને મનમાં સર્વ પ્રકારે સરલ બનેલા છે. આજ સુધીમાં જેઓએ મોક્ષને સાથે છે, તેઓએ સરલતાથી જ. જેઓ સાધી રહ્યા છે તેઓ પણ સરળતાથી જ અને જેઓ સાધશે તેઓ પણ સરલતાથી જ, કુટિલ આત્માઓ મિક્ષ પામ્યા પણ નથી, પામતા પણ નથી અને પામશે પણ નહિ.
પરિગ્રહને મેહ જગતમાં મોટામાં મોટું પાપ પરિગ્રહને મેહ છે, પરિગ્રહ ત્યજ સહેલો છે, પણ તેને મેહ, તેના પ્રત્યેને મમતાભાવ એ ત્યજવો ખૂબ જ કપરું કામ છે. તમને ખબર છે ! લાખનાં દાન દેનારા હજારોની સંખ્યામાં મળી જશે પણ દીધેલાની મમતાને સર્પની કાંચળીની જેમ અંતરથી ફગાવી ? દેનારા બે-પાંચ પણ મળવા મુશ્કેલ છે.
પરિગ્રહનો મોહ પતળે પડ્યા વિના સાચું દાન આપી શક્યું જ નથી. એવાં ? દાનની પૂઠે, કયાં તો વેપારી સે હશે. ચક્રવર્તી વ્યાજ સહિત મૂળ મૂડી ૬ મેળવવાની નફાખોરી હશે. અથવા કીર્તિ, માન કે નેખ જમાવવાની ભૂખ ? હશે. એટલે સરવાળે પરિગ્રહનું મમતાનું પાપ તે ફાલીને ફૂલેલું જ રહેવાનું. *
oooooooooooooo