________________
જેન નૃત્ય કલા. STUDIES IN ANCIENT JAIN DANCING.
શ્રી જયંતિ શાહ
wwwminum
ત્યમાં સંસ્કૃતિને સજીવન કરનારી ભક્તિ–પ્રેમ ભાવનાનું પ્રબળ તત્ત્વ છે, નૃત્ય કલા દ્વારા પરમાત્માની ભક્તિ કરવાપૂર્વક જીવનને ધન્ય બનાવી શકાય છે, જેને સમાજે આજે પ્રભુ ભક્તિ માટે સંગીતની જૈન નૃત્ય કળાને વિકસાવવાની જરૂર છે, નૃત્યની માર્ગ શૈલી પર જૈન બાળકને રસ લેતા કરવાની આવશ્યતા છે.
લેખક આ હકીકતને આ લેખમાં રજૂ કરે છે.
પ્રેમ ભાવનાથી પ્રગટેલે, સ્ત્રી–પુચ્છની વિશુદ્ધ જીવન ભાવનાને, નૃત્યને એક જ પ્રકાર આપણુ પાસે વર્ષોજૂને છે. આપણુ પુરાણું મંદિરેમાં પૂજાના પ્રકારોમાં આજ સુધી નૃત્યકળા જીવંત રહી છે અને આપણું સંસ્કૃતિમાં થોડું ચેતન રેડ્યા કર્યું છે. ”
વર્ષો પહેલાં આવા નુ જીવનના એક ઉપયોગી અંગ સમા હતા. આજે પણ કેટલેક સ્થળે, કેટલાક સમાજમાં, મંદિરમાં આ ભાવના જળવાઈ રહી છે. આજે પણ એ ભાવના આપણા સમાજમાં કંઈક અંશે જળવાયેલી છે. નૃત્યની ભાવના આપણું ભાવુક સમાજમાં જાગૃત થતી જાય છે અને એના પરિણામે આપણી પાસે એવાં થોડાં કલાકારે છે જે આપણને નૃત્યની વિશુદ્ધ ભાવનામાં તલ્લીનતા આપે છે. આ રીતે હિંદની પૌરાણિક ભાવનાઓ જાગૃત થતી જાય છે.
આજ માનવી ગમે તે સુસંસ્કૃત અને સુધરેલ હોય, આજના સાહિત્યકારે ગમે તેવા મહાન સજને કરતાં હોય, ભલે એ બધું ય હોય; છતાંય પૌરાણિક સંસ્કૃતિને સ્પર્યા વગર કેઈ રહી શકતું નથી. રહી શકશે નહિ એ નિઃશંક છે.
જીવનની કેડી પર ડગ માંડીએ અને નવી જિજ્ઞાસા ઉત્પન્ન થાય છે.