________________
યુદ્ધવિરામ અને વિશ્વશાંતિ
શ્રી સોમચંદ શાહ બીટન, અમેરિકા અને રશિયાના બળ સામે જર્મની છેવટ સુધી યુદ્ધના મેખરે ઊભું રહ્યું. છ વર્ષના વહાણાં વાયા પછી જર્મનના મોવડીઓને લાગ્યું કે હવે આપણે લાંબો વખત ટકી શકીએ તેમ નથી. જો કે જર્મનીએ પ્રારંભમાં જેમ ઠીક-ઠીક બતાવ્યું પણ એ જેમને ઉભરે અલ્પકાલીન હતે.
જ્યારે એમ જાણ્યું કે હવે પરાજય નજીકમાં છે ત્યારે જર્મનીએ મિત્ર રાજ્યના ખત–પત્રકમાં બિનશરતી શરણાગતિ સ્વીકારી મહું મારી આપ્યું, અને એ રીતે જર્મની સાથેનું યુદ્ધ તા. ૭મીના રોજ ખતમ થયું.
પાંચ વરસ, છમાસ અને ૭ દિવસ સુધી યુરોપની ભૂમિ ઉપર યુદ્ધની તાંડવ લીલા ચાલી. એ તાંડવમાં આજ સુધીમાં જગતે ઘણું ગુમાવ્યું છે. લાખોની સંખ્યામાં માનવોની કૂર અને કારમી રીતે કતલેઆમ થઈ છે. અબજોની સંખ્યામાં દ્રવ્ય વ્યય થયેલ છે. પુષ્કળ કાચા માલને તે નિમિત્તે ઉપગ થયો છે. ઇતિહાસ કહે છે કે, સને ૧૯૧૪ ની લડાઈ પણ આટલી ઘાતકી અને કરુણ ન હતી. જગતનું કઈ પણ રાજ્ય કે જગતને કઈ પણ માનવી આ વિશ્વયુદ્ધથી પર નહિ રહી શકયે હેય. આ વિશ્વયુધ્ધ પ્રત્યેક માનવીના જીવન વ્યવહારને અસર પહોંચાડી છે.
છ વર્ષની ખુવારીના આંકડાઓ જ્યારે બહાર પડશે ત્યારે સહૃદયી માનવીનું હૃદય જરૂર ઘવાશે. પારાવાર દુઃખને અનુભવશે. એ આંકડાઓ એટલા મોટી હશે કે સોમાત્મક લે