________________
૯૪
કલ્યાણ :
૬ વિનય, વિવેક, મર્યાદા અને લજ્જાને ગુમાવી છે અને ઇચ્છા મુજબ વર્તવાનું શીખવ્યું છે.
૭ ઘરમાં, ગામમાં, દેશમાં અને સમાજમાં આગળ આવવાને મેાહ જગાડયા છે.
૮ સ ંપ શીખવવાને બદલે ઝધડતાં સારી રીતે શીખવ્યુ છે.
૯ નૈતિકતા, ધાર્મિકતા અને સંસ્કારિત વિનાનું શુષ્ક રીતે વતાં શીખવ્યું છે.
૧૦ સયુકત કુટુમ્બ સાથે રહેવાનુ મૂકી એકલવાયા જીવન જીવવાતે મેનીયા લાગુ પડયા છે.
૧૧ નાટક, સિનેમા અને રેસ્ટોરાં વગેરેમાં જતાં કરી સંસ્કારના ધામેામાંથી પાછા હઠાવ્યા છે.
૧૨ અત્યાચારી, અનાચારી અને વિકારી વિચારને જન્મ આપ્યા છે અને આહાર-વિહાર અને વિચારમાં સ્વચ્છંદી બનાવ્યા છે.
૧૩ તન, મન અને ધનને માટે ભાગ લેવા છતાં શારિરિકતાને માનસિકતાને અને આર્થિકતાને મેટા ધક્કો પહોંચાડયા છે.
આ બધું આજની કેળવણીનુ [ મેડન એજ્યુકેશન ]નું પરિણામ છે. છતાં તે કેળવણીના માહ છોડાતા નથી, એ પણ એક જાતની દુ:ખની ખીના છે. જનતા માને છે કે વર્તમાન કેળવણી જીવનનું ઘડતર કરી શકે તેમ નથી; ઊલ્ટી આર્યંત્વના જે સસ્કારો હોય તેને પણ સાથે લેતી જાય છે છતાં તે કેળવણીના પ્રચાર ઘટયેા નથી બલ્કે વધ્યા છે.
પાશ્ચિમાત્ય કેળવણીથી આપણે આજ સુધીમાં ધણુ ગૂમાવ્યુ છે. તેને નિર્દેશ સામાન્યતઃ ઉપર કર્યાં છે; બાકી તે કેળવણીએ હિન્દુસ્તાનમાં પાશ્ચિમાત્ય સંસ્કૃતિ અને રહેણી-કરણી ઉતારી છે અને ભાળી પ્રજાએ તેનુ અનુકરણ અને અનુશરણ લઇ પોતાનું જે સાચું ધન હતું તે ગુમાવ્યું છે. ખાવા-પીવામાં, પહેરવા-ઓઢવામાં, આચાર-વિચારમાં,