________________
૮
કલ્યાણ :
પશુ સાથે, પીવામાં પણ સાથે, બેસવા, ઉઠવા, હરવા અને ફરવામાં પણ સાથે જ. પુરાહિત ક્ષણ પણ આ મિત્રના વિરહને સહવા માટે અસમર્થ હતા. પમિત્ર એ બીજાનખરના મિત્ર હતા. સઘળાએ પર્વમાં એ સાથે ને સાથે રહેતા. પર્વના દિવસેામાં અને ઉત્સવના દિવસેામાં એ ન હાય એ કદી ખનતુ નહિ.
આ એ ઉપરાંત એક ત્રીજો મિત્ર હતા. તેને પુરાહિત પ્રણામમિત્ર કહીને ખેલાવતા. પ્રણામમિત્રનેા અને પુરૈાહિતને જ્યારે જ્યારે મેળાપ થાય ત્યારે પરસ્પર પ્રણામ પૂરતા જ મેળાપ. આ ત્રણ મિત્રા દ્વારા પુરાહિત પોતાની જાતને સુખી માનતા હતા. સદાકાલ આ મિત્રાથી એ પુરાહિત ગર્વિત રહેતા. આ ત્રણ મિત્રાના મળે એને મન કદી કાઇપણ પ્રકારની આપત્તિની સંભાવના પણ નહેાતી. ત્રણ મિત્રના રાગમાં ત્રણ લેાકના સામ્રાજ્યને પણ તે તુચ્છ ગણુતા.
ઉપરોકત ત્રણ મિત્રામાં સહમિત્રની મૈત્રીમાં તે ખૂબ ગાઢપણે રક્ત હતા. એના વિના ક્ષણુ પણ એને ચેન પડતું નહિ. દરેક ક્રિયાઓમાં એ સાથે જ હાય, આ પ્રકારે તે બન્નેને વ્યવહાર હતા.
બીજા પમિત્ર પ્રત્યે પુરાહિતને સામાન્ય રીતે ઘણે। જ અલ્પ આદરભાવ હતા, છતાં પણ ઘેર જ્યારે જ્યારે ઉત્સવ આદિના કાર્યો આવે ત્યારે એ પૂર્વ મિત્ર અવશ્ય અને ત્યાં હાય. એ હાય તા જ મારા ઉત્સવેા દ્વીપે, આમ એ પુરાહિત માનતા. પ્રણામમિત્ર પ્રત્યે પ્રણામ પૂરતા જ સંબંધ હતા. આથી ઘેર આવવાના કે અન્ય તથા પ્રકારના ગાઢ સંબંધ તેની સાથે ન હતા.