________________
કલયાણું ?
જ્યારે નિજના વર્તમાનને સર્વથા સગવડભર્યો બનાવવાની ઘેલછામાં રંગાય છે, ત્યારે આવી કટેકટને કપરો કાળ આવી લાગે છે. ત્રિકાળમાં જીવતી પ્રજા, સંસ્કારમાં અધિકતર આનંદમયતા પામે છે.
સંસ્કારનું વિશુદ્ધિકરણ પ્રજાઓના જીવનધર્મો અને એક લેહીના અખંડ કાળ-પૃચ્છે છે. કાળની કીતાબે જે સંસ્કારસ આલેખાયેલાં છે, તે સર્વનાં મૂળ મહાજનની નિર્મળ જીવનગંગોત્રીના હિમાલય દેશમાં છે. - અનેક સમાજનું એકત્રિત બળ રાષ્ટ્રમાં જીવતું થાય. રાષ્ટ્રના ભિન્નભિન્ન પ્રાન્ત તે તે સમાજના તે તે પ્રકારના બળનું અવતરણ થાય. અને તે પ્રમાણે રાષ્ટ્રનું ખમીર જળવાય. રાષ્ટ્રના તે પ્રકારના ખમીરવડે થનારી પ્રજામાં અમુક બળે જાગૃત થાય, ને તે બળો રાષ્ટ્રના શુભાશુભમાં ભાગ ભજવે. પરિણામે સંસ્કારિતાને વિજય અને અસંસ્કારિતાને પરાજય થાય.
સંસ્કારમાં પ્રજા જીવન જીવે, અસંસ્કારમાં મહામૃત્યુ માણે. અસંસ્કારના ઓળા તેને અધમૂઆ જેવી બનાવી દે. સંસ્કારના જમેઉધારનું ખાતું વિશ્વના વ્યાપક તોની સુસંગતતામાં રાચતા પવિત્ર જીવન વ્યવસાયી પુરુષોને અંતર ચોપડે રહે છે. તેઓની હિસાબી ભૂલમાં આપણું મૃત્યુ અને દક્ષતામાં જીવન.
આંબાની લીલમરંગી ડાળે કોયલ બેસે, ટહૂકો કરે. ટહુકામાં પ્રજાજનોની જાગૃતિના સૂર છેડે, છતાં તે ન આંબા કનેથી કંઈ અપેક્ષા રાખે, કે ન જગજને કનેથી. દુનિયાના મહાપુરુષના અંતરને ટહૂકે પણ કંઈક આવું જ હોય. તે
