________________
૨૪૬
કલ્યાણ
માલીકી કેાની ? પારકા માલ ઉપર માલિકી જમાવવાની ઇચ્છા એ કેટલી ખુરી ગણાય ? વગર માલિકીની ચીજ ઉઠાવવી એ શું નાનું પાપ હશે? તેની ફરજ માત્ર રક્ષણ કરવાની છે. તેવી જ રીતે વારસામાં આવેલી માલ મિલ્કત કે દાગીના વગેરે એ પણુ આત્મા જન્મતાં કાંઇ લાવતા નથી. પણ બધું પેાતાનું માને છે, માલિકી પેાતાની કરવા માંગે છે, ઝઘડે છે, વેર પણ ખાંધે છે, માલિકીના હક્ક ઢાકી બેસાડવાના એ હને એ કાઇ પૂર્વજ પાસે લખાવી લાવ્યેા હશે શું?
૩
માનવાનુ ક બ્યક્ષેત્ર અત્યંત વિશાળ છે. એ ક્ષેત્રચાર સહેàા પણ નથી. ઘણી વિચારણામાદ તેનું રહસ્ય હાથ આવે છે. ‘હું મનુષ્ય શાથી થયા ? ’ એ વિચારણા આવશ્યક છે. એ માનવ થયા પછી માનવાને યેાગ્ય કરણી કરવી કે દાનવને ચેાગ્ય કાર્યો કરવા એ પણ માનવને વિચારવાનુ રહે છે. એવા વિચાર કરે અને સદાચારનું પૂર્ણ વર્તન કરે, તેા તે ધન્ય જીવી માનવેા, વિપરીત દેખાય તે સમજવું કે માનવતા થયાં છે, તેની માનવ તરીકેની ફરજોને, માનવ તરીકેના કબ્યાના તેણે હજી ખ્યાલ જ કર્યા નથી.
૪
આત્મા અને શરીર એ બે ભિન્ન વસ્તુએ છે. આત્માના ધર્મા એ જુદી વસ્તુ છે અને શરીરના પુદ્ગલ ધર્મ એ જુદી ચીજ છે. આત્માને શરીરધર્મ અને આત્મધર્મ એ બેઉને સમાલવાના રહે છે. હવે જો આત્મા કેવળ શરીર ધર્મોની રક્ષા પાછળ જ પ્રવૃત્ત થયા કરે અને આત્મધર્મો તરફ્ દુ શ્ય કરે તેા કેવું ને ? - ઘરના છેકરા ( આત્મા ) ઘંટી ચાટે, અને ( શરીર ) પાડાશીને આંટા ' આત્મધર્મ સાધવા માટે શરીરની રક્ષા કરવી એ હજી ઠીક ગણાય પણુ શરીર સાચ
