________________
ખડઃ ૨ઃ
૨૦
સમાચાર મગાવીશું જેથી એ તમાને જાણવા મળશે. માધવસ હજીએ કરેલા નિષેધથી સભાસદો સારી પેઠે સમજી ગયા કે; આ પત્રમાં કુમારના વિષયમાં માઠા સમાચાર હશે. પર્દા પાછળ બેઠેલી રાજસ્ત્રીએ અને ખાસ કુણાલની ધાવમાતા સુના વગેરે આ દૃશ્ય જોઇ કરુણુ ધ્વનિએઃ
રુદન કરવા લાગ્યા.
6
૮ કાકાશ્રી ! ગમે તેમ હોય પણ મગધના સમ્રાટનું આ રીતે અપમાન કેમ થાય ? ’ આમ ખેલતાં વીરકુણાલે પત્ર વાંચ્યા. આનંદ સમાચાર વાંચ્યા પછી, અપીઅરું' શબ્દ વાંચતાં ભાવાર્થ સમજી ગયેા. અને કાકાશ્રીને કહેવા લાગ્યા કે · ચંદ્રગુપ્તના અમીરી વશમાં આજ સુધી ડિલની આજ્ઞાનું ઉલ્લંધન કરનાર કાઇપણ પેદા થયા નથી અને હું પાટવીકુમાર થને મહારાજાની આજ્ઞાનું ઉલ્લંધન કરીશ તે મારા માર્ગે અનેક ચાલશે. કુલમર્યાદાના લેપ થશે. તે! હું પાપી જ તે પાપને આિિનદાન કહેવાઇશ, માટે તમેા સમ્રાટની આજ્ઞાને માન આપી કુલાણને અંધ કરી ! ’
:
રાજકુમારના આ શબ્દો સહુને તીર જેવા લાગ્યા. માધવસ હું જણાવ્યુ કે, ‘ આવું અપકૃત્ય કરવા મહારાજા કદીય આજ્ઞા ફરમાવે નહી. આ બાબતની પુનઃ પ્રતીક્ષા કરવી. પછી જે કરવું હોય તે કરી શકાશે. એકાએક સાહસ કરવું ઊચિત નથી'. ધાવમાતા સુનંદાએ પણ રાજપુત્રને આ સાહસથી અટકવા ધણું જ સમજા. પરંતુ સાહસિક કુણાલે પિતૃઆજ્ઞા પ્રભુઆજ્ઞા તુલ્ય માની, અને તેને તાત્કાલિક અમલ કરવા ઈચ્છુક બન્યા.
નિર્દેષિ ખાલક પર ઝઝુમી આવેલા જુલ્મને કાઇ પણ સાંખવા સહજ તૈયાર નહતું. ‘ યદ્ભવ માવાનાં મવચ્ચેષ નાન્યથા' પણ ભવિતવ્યતા એવી સાએલી હોય ત્યાં થાય શું ? આ બધું ય તટ છે, એમ સહુ કાઈનું હૃદય કબૂલતું. વીરપુત્ર કુણાલ એક જ જોશમાં ચઢયા કે, · પિતૃ આજ્ઞાનું પાલન એજ વિનીતાનુ ભૂષણ છે. ’ કુણાલે ઉગ્રશબ્દોમાં દ્વારપાલને આજ્ઞા ફરમાવી. અગ્નિમાં તપાવેલી લાઢાની શલીએ હાજર. કરા ! ઊગ્રસ્વરૂપ અદમ્ય થતાં દ્વારપાલને અનિષ્ટ પણ આજ્ઞા માનવી પડી. અંતમાં રાજ્યપુત્રે એ શલીઓ દ્વારા જિંદગીતા અધાપા સ્વીકાર્યું..
.
