________________
જૈનધર્મને સરળ પરિચય ૮. નિજ રા-કમને હાસ કરનાર બાહા અત્યંતર તપ,
દા.ત. ઉપવાસ, રસત્યાગ, કાયલેશ વગેરે એ બાહા.
પ્રાયશ્ચિત્ત,વિનય, સેવા, સ્વાધ્યાય, ધ્યાન વગેરે આત્યંતર. ૯. મોક્ષ-જીવને કર્મસંબંધથી સર્વથા છૂટકારે અને જીવનું
અનંતજ્ઞાન-અનંતસુખ ઈત્યાદિ સ્વરૂપે પ્રગટ થવું તે.
આ નવતત્વ જિન-તીર્થકર ભગવાને કહેલા છે. માટે જૈન તત્વ કહેવાય. જિન એટલે રાગદ્વષને જય કરનાર. એ ત્રણેય કાળના વિશ્વના તમામ ભાવે પ્રત્યક્ષ જુએ છે, જાણે છે, માટે એ સર્વજ્ઞ છે. વીતરાગ-સર્વને જૂઠ બોલવાને કેઈ કારણ નથી. જાવું રાગથી, દ્વેષથી, ભયથી, હાસ્યથી, અજ્ઞાનથી મોહથી બેલાય છે.
એ રાગ જ અજ્ઞાનાદિ જેમને મુદ્દલ નથી તે કદી જૂઠું બોલે નહિ. માટે વીતરાગ સર્વજ્ઞપ્રભુએ કહેલું તે બધું સાચું જ છે. આ નવતવ તેમણે કહ્યા હોવાથી પૂરેપૂરાં સત્ય છે એવી શ્રદ્ધા કરે તેનામાં સમ્યક્ત્વ-સમ્યદર્શન આપ્યું કહેવાય. આ નવતત્ત્વના વિષયમાં જ્ઞાન ઉપરાંત સાચી શ્રદ્ધા લાવવા માટે નવતત્વને વિભાગવાર ત્રણ રીતે સ્વીકારવા જોઈએ.–
૧. જીવ–આજીવને શેયતત્વ (જાલ્સવા) તરીકે
૨. પાપ, અશુભ આશ્રવ અને બંધને હેય (ત્યાજ્ય) તવ તરીકે; અને
૩. પુણ્ય (પુણ્યાનુબંધી પુણ્ય), શુભઆશ્રવ, સંવર, નિર્જર અને મોક્ષ, એને ઉપાદેય (આદરવા જેવા) તત્વ તરીકે.
હોવાથી
કહે સદ્ધી કરે તેના
હ