________________
૧૬૭
ધ્યાન
ચાક્કસ કરેલા ધ્યાનથી સ્થિર કરવામાં આવે છે. આમાં અખંડ ધ્યાન ઉપરાંત પ્રતિજ્ઞા પૂર્વક કાયા અને વાણીને ક્રિયા રહિત -સ્થિર કરવામાં આવે છે, એ વિશેષતા છે. એથી અતરાયાદ્રિ સર્વ પાપ કર્માંના અપૂર્વ ક્ષય થાય છે. કાર્યોત્સર્ગ એ એક પ્રકારના બુલ્સ (ત્યાગ) છે.
ğત્સર્ગ એ પ્રકારે—૧. દ્રવ્યથી અને ૨. ભાવથી. દ્રવ્યથી વ્યુત્સગ ૪ પ્રકારે—૧. ગણત્યાગ=વિશિષ્ટ જ્ઞાન, તપસ્યાદિ અર્થે આચાર્યની અનુજ્ઞાથી એક સમુદાય મૂકી ખીજા ગચ્છમાં જવું તે. અથવા જિનકલ્પ આદિ સાધનાર્થે ગણુને ડી જવુ તે. ર. દેહત્યાગ કાર્યોંત્સગ, અંતિમ પાપાપગમન અનશન, યા સજીવ-નિવના યાગ્ય સ્થળે ત્યાગ. ૩-૪. ઉપધિઆહાર-ત્યાગ=સદોષ કે અધિક વસ્ત્ર-પાત્ર તથા આહારના, વિધિ મુજબ, નિર્જીવ એકાંત સ્થળે ત્યાગ
ભાવદ્યુત્સગ =કષાયા, ક અને સંસારના ત્યાગ.
૩૩ ધ્યાન
ધ્યાન એટલે એક વસ્તુ પર એકાગ્ર ચિત્ત ચિંતન. તે એ પ્રકારે— ! શુભ ધ્યાન, ર, અશુભ ધ્યાન. આમાં અશુભ ધ્યાન એ તપ નથી, કનાશક નથી ક`ના આશ્રવ છે. શુભ ધ્યાન એ તપ છે, અપૂર્વક નાશ કરે છે. પ્રસંગવશાત્ અશુભ ધ્યાનની પશુ વિચારણા કરીશું, જેથી એનાથી બચી શકાય. કેમકે ધ્યાનનું બહુ મહત્વ છે. પ્રસન્નચંદ્ર રાષ એ દુર્ધ્યાનમાં