________________
૧૭૬
જૈનધર્મને સરળ પરિચય સાંભળી રહ્યા છીએ. આ અંતઃશ્રવણનો પ્રયોગ છે. ૦ (૫) નજર સામે જાણે અનંત સમવસરણ છે. એના પર અનંતા અરિહંતદેવ છે, એમના મસ્તક પર અનંતા સિદ્ધભગવાન છે, ને આગળ અનંતા આચાર્ય, ઉપાધ્યાય, સાધુઓ છે. એ ધારણ કરીને પછી એમને કમસર નમસ્કાર કરતા હોઈએ એ રીતે નમરકારમંત્રનો જાપ થઈ શકે. નંબર ૨ એ પદસ્થ જાપને અને આ રૂપસ્થ જાપ-પદાર્થ જાપને પ્રગ છે. પછી જાપમાંથી ધ્યાનમાં જવા માટે સકલાર્ડ વગેરે સ્તુતિઓ તથા સ્તવનની એકેક ગાથા લઈ એના આધાર પર એના ભાવને જાણે નજર સામે ચિત્રાત્મક હુબહુ ખડા કરી અરિહંતનું ધ્યાન કરવાનું. ૦ (૬) ચૈત્યવંદન તથા પ્રતિક્રમણની ક્રિયા વખતે પણ, તે તે સૂત્રની દરેક ગાથાના ભાવનું ચિત્ર જે પહેલાં કલ્પી રાખ્યું હોય, તેને મનમાં નજર સામે લાવવાનું, અને તેના પર હદયના ભાવ ગાથા
લતાં ઉતારવા. દા. ત. “જે આ અઈયા સિદ્ધા...” ગાથા એલતાં જાણે ડાબી બાજુએ અનંતા અતીત તીર્થકર, એમ જમણી બાજુએ અનંતા ભાવી તીર્થકર, અને સામે વિચરતા વીસ ભગવાન નજર સામે આવે. એમને મન-વચનકાયાથી નમસ્કાર કરવાનો. ગાથાને અર્થ ન આવડે ત્યાં મનમાં ઊભા કલમમાં ઉપરથી નીચે ગાથાની ચાર લીટી લખેલી દેખાય, તે વાંચવાની. આ પાંચમું ધ્યાન-તપ થયું.