________________
સંવર
૧૬૧ સૂત્રના અક્ષર–પદ-આલાવા, તેનો અર્થ–ભાવાર્થ-તાત્પર્યાર્થ, અને સૂત્ર-અર્થ બંને યથાસ્થિત શુદ્ધ અને સ્પષ્ટ રીતે ભણવા, યાદ કરવા, એનું ચિંતન-મનન કરવું. - ૨. દર્શનાચાર ૮ પ્રકારે.... ૧. નિઃશંકિત–જિનેક્ત વચન લેશ પણ શંકા રાખ્યા વિના માનવું. ૨. નિકાંક્ષિત–મિથ્યા ધર્મ, મિથ્યા માર્ગ–તત્ત્વ–પર્વ—ઉત્સવાદિ તરફ જરાય આકર્ષાવું નહિ. ૩. નિર્વિચિકિત્સ–ધર્મનાં ફળ પર લેશ પણ સંદેહ ન કરતાં તે સાધ. ૪. અમૂઢદષ્ટિ– મિથ્યાષ્ટિના ચમત્કાર–પૂજા–પ્રભાવના દેખી મૂઢ ન બનવું. પણ એમ વિચારવું કે જ્યાં મૂળનાં ઠેકાણું નથી એની શી કિંમત? પ ઉપખંહણ-સમ્યગ્ર દૃષ્ટિ આદિના સમ્યગ્દર્શન વગેરે ગુણ અને તપ આદિ ધર્મની પ્રશંસા-પ્રોત્સાહન કરવા. ૬. સ્થિરીકરણ–ધર્મમાં સીદાતાને તન-મન-ધનથી સહાય કરી સ્થિર કરવા. ૭. વાત્સલ્ય-સાધમિક ઉપર માતા કે અંધુની જેમ હેત ધરવું. ૮. પ્રભાવના–જૈન ધર્મની ઈતરેમાં પ્રભાવના પ્રશંસા થાય એવા સુકૃત કરવાં.
૩. ચારિત્રાચાર ૮ પ્રકારે– પાંચ સમિતિ અને ત્રણ ગુપ્તિનું પાલન.
- ૪. તપાચાર ૧૨ પ્રકારે, ૬ બાહ્યાતપ + ૬ આત્યંતર તપ (આનું વર્ણન આગળ “નિર્જરા તત્વમાં આવે છે.)
પ. વીચાર ૩૬ પ્રકારે–જ્ઞાનાચારાદિ ચારેયના ૮ + ૮ + ૮ + ૧૨=૩૬ ભેદના પાલનમાં મન-વચન-કાયાની શક્તિ જરાય ન ગેપવતાં ભરપૂર ઉત્સાહ ઉછરંગની ઉત્તરેત્તર વૃદ્ધિ કરવા સાથે આત્મવીર્ય ફેરવવું.