________________
૧૪. થવાના જન્મ અને જીવની વિશેષતાએ
જીવને પ્રૌપ્તિ, પ્રાણ, સ્થિતિ, અવગાહના, કાયસ્થિતિ, ચેાગ, ઉપયેગ, લેશ્યા વગેરે વિશેષતાએ છે. એ જડને નથી.
૬ પ્રપ્તિઃ—જીવતું એક ભવનુ આયુષ્ય પૂર્ણ થઈ જાય છે ત્યારે ત્યાંના શરીરથી એ છૂટી પૂર્વે ખાંધી મૂકેલા આયુષ્ય અને ગતિ પ્રમાણે ખીજે ભવ પામે છે. ત્યાં આવતાવેંત આહારના પુદ્ગલ આહારરૂપે લે છે. જુએ જન્મતાં પહેલું કામ ખાવાનું! આહારની કેવી લત ? પૂર્વ જન્મથી ક્રના થાક( કાણુશરીર )ની જેમ બીજી એક તૈજસ શરીર પણ સાથે લાવે છે, તેના મળે અહી આહારને પચાવી રસ-રુધિરરૂપે શરીર બનાવે છે, અને એમાંનાં તેજસ્વી પુદ્ ગલેાથી ઇન્દ્રિયા મનાવે છે, પ્રતિસમય આહાર લેવાનુ,શરીર વધારવાનુ અને ઇન્દ્રિય બનાવી દૃઢ કરવાનું કામ ચાલુ રહે છે. અંતર્મુહૂત ( બે ઘડીની અંદરના કાળ) થતાં શરીર, ઈન્દ્રિયા તૈયાર થઈ જાય છે. ત્યાં શ્વાસના પુદગલ લઈ શ્વાસેાવાસની શક્તિ મેળવે છે. એકેન્દ્રિય જીવાને આટલું જ થાય; એટલે કે એને ચાર જ શક્તિ અને પર્યાપ્તિ હેાય. ત્યારે દ્વીન્દ્રિય જીવોને રસના (જીભ) મળે છે તેથી એ ભાષાના પુદ્ગલ લઇ ભાષારૂપે મનાવવાની શક્તિ-પર્યાપ્તિ ઊભી કરેછે; અને સ’જ્ઞી પંચેન્દ્રિય જીવો મનના પુદ્ગલ લઇ મનરૂપે બનાવવાની શક્તિ ઉભી કરે છે. આ શક્તિ એ પર્યાપ્તિ. આમ આહાર, શરીર, ઇન્દ્રિય, શ્વાસેાવાસ, ભાષા અને મન, એમ છ શક્તિ છ પર્યાપ્તિ પુદંગલના સહારા પર ઊભી થાય છે. એમાં
