________________
સંવર
૧૫૭ રીતે, મન-વચન-કાયાને અશુભ વિષયમાં જતા અટકાવવા અને શુભમાં પ્રવર્તાવવા. તાત્પર્ય, ગુપ્તિઅકુશળ યુગને નિરોધ, ને કુશળ રોગનું પ્રવર્તન, અર્થાત્ નરસા વિચાર-વાણ–વર્તાવ અટકાવી શુભ આચરવા તે.
૨૨. પરીસહ-પરીસહ એટલે રત્નત્રયીની નિશ્ચળતા, આત્મસત્ત્વ-વિકાસ અને કર્મનિર્જરાના હેતુએ અસંયમની, ઈચ્છા કર્યા વિના સમતા-સમાધિથી સહન કરાય છે. એમાં (૧ થી ૧૨) ૧ ભૂખ- ૨ તરસ– ૩ ઠંડી– ૪ ગરમી–૫ દંશ (મચ્છરાદિના)- ખાડાખા દિવાળી વસતિ(મુકામ)-૭ આક્રોશ અનિષ્ટવચન-૮ લાત વગેરેના પ્રહાર-૯ રગ-૧૦ દર્ભના સંથારા –૧૧ શરીર પર મેલ–૧૨ અલ્પ જીર્ણ વસ્ત્ર-આને કર્મક્ષયમાં સહાયક તથા સત્ત્વવર્ધક માની દીન-દુખિયારા ન બનતાં સમ્યફ સહર્ષ સહન કરવા; એમ ૧૩ ઘર-ઘર ભિક્ષાચર્યામાં શરમ–ગર્વદીનતા નહિ–૧૪ આહારાદિ પ્રાપ્ત ન થાય તે અવિકૃત ચિત્તવાળા રહી તપવૃદ્ધિ માનવી; ૧૫ સ્ત્રી અનિચ્છાએ દેખાઈ જાય તે રાગ, કીડાસ્મરણ વગેરે ન કરતાં નિર્વિકાર આત્મસ્વરૂપ વિચારવું-૧૬. નિષદ્યા,-શ્મશાનાદિમાં કાયોત્સર્ગ વગેરે વખતે નિભક રહેવું, ને સ્ત્રી-પશુનપુંસક–રહિત સ્થાન સેવવું.-૧૭ અરતિ (ઉદ્વેગ) થઈ જતાં ધર્મધર્મ ધારણ કરવું. ૧૮ આહારાદિથી સત્કાર અને ૧૯ વંદન–પ્રશંસાદિથી પુરસ્કાર થતાં રાગ, ગર્વ કે પૃહા ન કરવી; ૨૦ સારી પ્રજ્ઞા (બુદ્ધિ) પર ફૂલાઈન જવું, ૨૧ અજ્ઞાન (ભણતાં ન આવડે તે) પર દીન ન બનતાં કર્મ—ઉદય વિચારી જ્ઞાનેમ ચાલુ રાખવે અને