________________
૧૫૬
જનધર્મને સરળ પરિચય ભાવના અને ચારિત્ર. આ બધા વાસ્તવિક સંવર તે જ બને કે એ જિનાજ્ઞાને વળગીને સેવાય, તેથી સમ્યક્ત્વ આમાં અનુસ્મૃતવણુયેલું છે, જેના વડે મિથ્યાત્વ આશ્રવ અટકે છે. ચારિત્ર અને યતિધર્મથી અવિરતિ અને ઇન્દ્રિય આશ્રવ અટકે છે; ગુણિ, ભાવના અને યતિધર્મથી કષાય આશ્રવ અટકે છે. સમિતિ-ગુપ્તિ અને પરીસહ વગેરેથી વેગ ( કિયા) અને પ્રમાદ આશ્રવ અટકે છે. આમ સંવરથી આશ્રવનિરોધ થાય છે. - પ સમિતિ:-સમિતિ એટલે પ્રવૃત્તિમાં સમઈતિ=સમ્યમ્ ઉપયોગ,લક્ષ,જાગૃતિ તકેદારી સાવધાની. દા.ત.૧. ઈર્યાસમિતિ એટલે ગમનાગમનમાં કઈ જીવને કિલામણા ન થાય એ માટે ઉપગ રાખીને નીચે ધૂસરા પ્રમાણ દષ્ટિ રાખી ચાલવું તે તકેદારી. ૨. ભાષા સમિતિ એટલે ઉઘાડે મેઢે અથવા સાવદ્ય (સપાપઃ હિંસાદિપ્રેરક-પ્રશંસક, નિન્દા-વિકથાદિરૂપ) યા અપ્રિય, અવિચારિત, સંદિગ્ધ, જિનાજ્ઞાવિરુદ્ધ, મિથ્યાત્વાદિપ્રેરક, કે સ્વપર-અહિતકારી ન બેલાઈ જાય એ રીતની વાણીમાં સાવધાની. ૩. એષણસમિતિ એટલે મુનિને આહાર, વસ્ત્ર, પાત્ર અને વસતિ(મુકામ)ની ગવેષણમાં ક્યાંય આધાર્મિક (મુનિ માટે બનાવેલું) વગેરે દોષ ન લાગે એ રીતની ગષણમાં સાચવણી. ૪. આદાનભંડ-માત્રનિક્ષેપ-સમિતિ એટલે પાત્ર વગેરે લેવા મૂકવામાં જીવ ન મરે એ માટે જેવા–પ્રમાર્જવાનું લક્ષ. ૫. પારિષ્ઠાપનિકા–સમિતિ એટલે મળ-મૂત્ર વગેરેને નિજીવ નિર્દોષ જગા પર ત્યજવાની તકેદારી.
૩. ગુપ્તિ-ગુમિ એટલે સંગેપન, સંયમન, એ ત્રણ
