________________
૧૨૪
જૈનધર્મને સરળ પરિચય પંચાચાર પાળવા ઉદ્યત બનેલાને શરણું આપી પંચાચારનું નિર્મળ પાલન કરાવે છે. એમનામાં પ ઇંદ્રિયનિગ્રહ + ૯ બ્રહ્મચર્યગુપ્તિ (વાડ) + ૪ કષાયત્યાગ + ૫ આચાર + ૫ સમિતિ + ૩ ગુપ્તિ = ૩૬ ગુણ હોય છે.
૪. ઉપાધ્યાય એ ચોથા પરમેષ્ટી છે. એ પણ મુનિ બનેલા હોય છે, અને જિનાગમને અભ્યાસ કરી ગુરુ પાસેથી ઉપાધ્યાય પદ પામેલા હોય છે. રાજા-તુલ્ય આચાર્યના એ મંત્રી જેવા બની મુનિઓને જિનાગમ(સૂત્ર)નું અધ્યયન કરાવે છે. એમનામાં આચારાંગાદિ ૧૧ અંગ + ૧૪ પૂર્વ (જે બારમા દષ્ટિવાદ અંગને એક મુખ્ય ભાગ છે) = ૨૫ ગુણ હોય છે.
૫. સાધુ એ પાંચમા પરમેષ્ઠી છે. એમણે મેહમાયાભર્યા સંસારને ત્યાગ કરી જીવનભર માટે અહિંસાદિ મહાવ્રત સ્વીકારેલા હોય છે, અને એ પવિત્ર પંચાચારનું પાલન કરે છે. એ પાલનમાં ઉપયોગી શરીરને ટકાવ મધુકરી ભિક્ષાથી કરે છે. તે પણ સાધુ માટે નહિ બનાવેલ, નહિ ખરીદેલ નિર્દોષ આહાર જ ગ્રહણ કરે છે. એમાં પણ કાચું પાણી, અગ્નિ, વનસ્પનિ વગેરેને દાતાર સાક્ષાત્ કે પરંપરાએ પણ મુદ્દલ ન અડેલ હોય તે જ એની પાસેથી ભિક્ષા લેવાની ઈત્યાદિ કેટલા ય નિયમ સાચવે છે. સાધુ સંસારત્યાગી હોવાથી એમને ઘરબાર હોતા નથી. એ કંચન-કામિનીના સર્વથા ત્યાગી હોય છે. એને અડતા સરખા નથી. એટલું ઊંચું અપરિગ્રહ અને બ્રહ્મચર્યવ્રત પાળે છે. એ વાહનમાં કદી
