________________
જીવના બેડ
શ્રોત્રેન્દ્રિય. એમ સંસારી જીવા ૫ પ્રકારે-એકેન્દ્રિય-ઢીન્દ્રિય, ત્રીન્દ્રિય, ચતુરિન્દ્રિય અને પંચેન્દ્રિય. આમાં એકેન્દ્રિય એ સ્થાવર જીવ છે. એ ગમે તેવા ઉપદ્રવ આવે તે પણ. સ્વેચ્છાથી હાલી ચાલી ન શકે. એવા જીવાને એકલી ૫શનેન્દ્રિય એટલે કે એકલ' શરીર હાય, પણ બીજી રસનેન્દ્રિય વગેરે કે હાથ-પગ વગેરે હાય નહિ. આ શરીર પૃથ્વી-રૂપ હાય, પાણીરૂપ હાય, અગ્નિ રૂપ, વાયુરૂપ કે વનસ્પતિ સ્વરૂપ હાય. પૃથ્વીરૂપી કાયાને ધરનારા તે પૃથ્વીકાય જીવ. પાણી(અપ્)રૂપી કાયાને ધરનાર તે અગ્નિરૂપી કાયાને
જીવ..
વાયુરૂપી કાયાને વનસ્પતિરૂપી કાયાને
""
""
આમ સ્થાવર જીવના પૃથ્વીકાયાદિ રૂપે પાંચ પ્રકાર છે. (ધ્યાનમાં રહે કે પાણીમાં પેારા વગેરે જીવ તા જુદા છે, પણ મુદ્દે પાણી એ કાઈ જીવનુ શરીર છે. એ પાણીને જ શરીર તરીકે ધારણ કરીને રહેલ તે અકાય જીવ. ખહું જ સૂક્ષ્મ, ઝીણા બિંદુથી પણુ અસંખ્યાતમા લાગતું શરીર, પાણીના એક જીવનુ હાય છે, અને તે અસંખ્ય ભેગા થાય ત્યારે મિંદુરૂપે આપણી નજરે ચઢે છે. એવુ' જ પૃથ્વીકાય, તેઉકાય, વાઉકાય અને ઝીણા નિગેાદ વનસ્પતિકાય માટે સમજવાનું. નિગેાદ એટલે એવું શરીર કે જે એકને ધારણ કરીને અનંત જીવ રહેલા હોય. માટે આ જીવને સાધારણુ વનસ્પતિકાય અથવા અનંતકાય જીવ
""
""
""
""
,,
અકાય તેજાય
વાયુકાય વનસ્પતિકાય
""
,,
