________________
જ ૨૦ જ
+૦-- ગુરુગુણષત્રિશિકા વૃત્તિ, સંબોધસિત્તરીવૃત્તિ, ગુણસ્થાનકમારોહ સ્વોપજ્ઞ
વૃત્તિ (વિ.સં. ૧૪૪૭) વગેરે. પ્રભાવના - એક હજાર ઘરોને જૈન બનાવ્યા. વિ.સં. ૧૪૦૭માં ફિરોજશાહ તઘલખને
ઉપદેશ આપ્યો. બાદશાહે વિ.સં. ૧૪૧૪માં વિવિધ ફરમાનો* આપ્યા હતા. શિષ્યો – પ.પૂ.આ. શ્રી હેમચન્દ્રસૂરિજી, પ.પૂ.પ. શ્રી સોમચન્દ્રગણિ વગેરે.
ટીકા અને ટીકાકારશ્રી ગ્રામ પ્રસ્તુત ગ્રંથની ટીકા સ્વોપજ્ઞ છે. સ્વ=ગ્રંથકારશ્રી સ્વયં ઉપજ્ઞ=રચિત ગ્રંથકારશ્રીએ પોતે જ પોતાના ગ્રંથની ટીકા લખી હોય, તેને સ્વોપજ્ઞ ટીકા કહેવાય છે. આવી ટીકા સ્પષ્ટપણે મૂળકારશ્રીના જ આશયને અનુસરે, તે સહજ છે.
ટીકાની શૈલી હૃદયંગમ છે. આવશ્યકતાનુસાર કોઈ શ્લોકની ટીકા વિસ્તૃતપણે અને કોઈ શ્લોકની ટીકા અતિ સંક્ષિપ્તપણે રચીને પૂજ્યશ્રીએ માવોઈ વોથનમ - ના ઔચિત્યને સાકાર કરેલ છે. ટીકામાં ડગલે ને પગલે પીરસેલા સાક્ષીવચનો બોધને દઢ બનાવે છે. ખાસ કરીને શ્લોક-૨૫ થી શ્લોક ૭૯ સુધી આ ટીકામાં ધ્યાન સંબંધી વિપુલ પ્રમાણમાં ઉપયોગી પદાર્થો છે. ધ્યાનયોગના સાધકોએ આ અંશનું વિશેષથી પરિશીલન કરવા યોગ્ય છે. તેમાં પણ શ્લોક ૨૯ અને શ્લોક ૩૦ની ટીકા તો ધ્યાનમાર્ગમાં પ્રવેશ કરતાં પહેલા અવશ્ય જોવા જેવી છે. વર્તમાન સમયમાં ઉદ્દભવ પામેલી વિવિધ ધ્યાન પ્રક્રિયાઓથી આકર્ષિત થઈને ઘણા જીવો તત્ત્વમાર્ગથી ભ્રષ્ટ થઈ રહ્યા છે, ત્યારે જાણે આ જીવોને જ ઉદ્દેશીને કહેતા હોય, તેવી રીતે પરમ કરુણાથી પૂજયશ્રીએ ટીકામાં માર્મિક હિતશિક્ષા ફરમાવી છે. આ હિતશિક્ષાનો અંતિમ સાક્ષી શ્લોક તો હૃદયમાં કોતરી રાખવા જેવો છે.
ये तु योगग्रहग्रस्ताः, सदाचारपराङ्मुखाः । एवं तेषां न योगोऽपि, न लोकोऽपि जडात्मनाम् ॥
યોગના કદાગ્રહથી જેઓ સમ્યફ આચારોથી પરામુખ થાય છે તેઓ તો યોગમાર્ગ અને લોકમાર્ગ એ બંનેથી ભ્રષ્ટ થઈ જાય છે. તેઓ ભલે પોતાને વધુ શાણા સમજે, હકીકતમાં તેઓ જડ છે.
I request મોક્ષની પ્રાપ્તિ સર્વજ્ઞકથિત માર્ગથી જ થઈ શકે, આધુનિક સ્વમતિકલ્પિત માર્ગથી નહીં. અને સર્વજ્ઞકથિત માર્ગને એના મૂળસ્વરૂપે સમજવો હોય, તો તેને આવા પૂર્વાચાર્યોના ગ્રંથોથી જ સમજી શકાશે. નકલી લગડીને અસલી સમજી લેવાથી સંપત્તિનું નુકશાન થાય છે. નકલી દૂધને અસલી સમજી લેવાથી સ્વાથ્યનું નુકશાન થાય છે. નકલી માર્ગને અસલી સમજી લેવાથી આત્માનું નુકશાન થાય છે. પહેલા બે નુકશાનો ઓછાવત્તા સમયમાં ભરપાઈ થઈ શકે છે, ત્રીજું નુકશાન કદાચ ભવોના ભવો સુધી પણ ભરપાઈ થઈ શકતું નથી. પૂવાચાર્યોની અણમોલ પ્રસાદી જેવા આવા ગ્રંથો આપણી પોતાની ભાષામાં