Book Title: Gunsthan Kramaroh Author(s): Bhavyasundarvijay Publisher: Jingun Aradhak Trust View full book textPage 9
________________ - ૨ - ગુણસ્થાનોના ક્રમમાં આરોહણ કરીને મોહનો નાશ કરનાર જિનેશ્વરને નમસ્કાર કરીને ગુણસ્થાનોનું કંઈક સ્વરૂપ કહેવાય છે. અહીં TUસ્થાનમોદ - આ પદથી ગર્ભિત રીતે ગ્રંથનું નામ મુકી દીધું છે. ગ્રંથોના નામ બે રીતે પડતા હોય છે. (૧) આદ્ય પદથી... જેમ કે લોગસ્સ સૂત્ર, વંદિતુ સૂત્ર વગેરે. (૨) સ્વરૂપ | વિષયથી... જેમ કે નામસ્તવ સૂત્ર, શ્રાદ્ધપ્રતિક્રમણ સૂત્ર વગેરે. અહીં ગ્રંથકારશ્રીએ કુશળતાપૂર્વક આ બંને રીતોનો એક સાથે ઉપયોગ કર્યો છે. ગ્રંથવિશ્વમાં આવું ઉદાહરણ મળવું દુર્લભ છે. હત મોહમ્ - આ પદ ગર્ભિત રીતે પ્રયોજન અને ફળનો નિર્દેશ કરી દે છે. ગ્રંથનો વિષય કેટલો મહત્ત્વનો છે, આત્માની કૃતકૃત્યતા કઈ રીતે આ ગ્રંથના પઠન-પાઠન અને પરિણતિ દ્વારા પ્રાપ્ત થઈ શકે, આ જીવનનો સાર શું છે, આ બધું જ ગ્રંથકારશ્રીએ આ એક જ પદથી જણાવી દીધું છે. રો-મોદ- આ લાટાનુપ્રાસનો પ્રયોગ છે, નિરાયાસ અને સહજ શબ્દાલંકારનું આ સુંદર ઉદાહરણ છે. જેમાં ગ્રંથકારશ્રીની કવિત્વશક્તિનો પરિચય સમાયેલો છે. જિનેશ્વરમ્ - મોહઘાતનો આ પરિણામનિર્દેશ છે. આ પ્રયોજનનું પણ પ્રયોજન છે. આ ઇષ્ટદેવતાની સ્મૃતિ છે. આંતરશત્રુવિજયનો આ ગર્ભિત ઉપદેશ છે. નમ - આ ભાવ મંગળ છે. જિનેશ્વરના ગુણો પ્રત્યેની આ ઉપાદેયબુદ્ધિ છે. તે ગુણોને મેળવવા માટેનો આડકતરો મનોરથ છે. પદ્યબંધની દૃષ્ટિએ શ્લોકના પૂર્વાર્ધમાં નમસ્કરણીયનો ઉપવાસ કરીને + ઉત્તરાર્ધમાં બ્રિ-પ્રત્યયાત પદ અને ઉત્તરક્રિયાને સમાવીને ગ્રંથકારશ્રીએ શ્લોકને પ્રાસાદિક સ્વરૂપ અર્પણ કર્યું છે. ક્રિયા ઉત્તરાર્ધમાં ગઈ હોવા છતાં શ્લોક સહજ પ્રતીતિપ્રદ બની શકે, તેનું આ એક અવ્વલ ઉદાહરણ છે. મુજસ્થાનસ્વરૂપમ્ - આ અભિધેયનિર્દેશ છે. જેમાં “સ્વરૂપ' - પદથી ગ્રંથકારશ્રીએ ગ્રંથની યથાર્થતા અને પ્રામાણિકતાનો નિર્દેશ કરી આપેલ છે. * વિશિત્ - આ પદ પરમ નમ્રતાનું સૂચક છે. કંઈક' “મારા જેવો નાનો માણસ વધુ તો શું કહેવાનો હતો, મારું જ્ઞાન અલ્પ, મારી ક્ષમતા પણ અલ્પ, ને એટલે જ મારું વક્તવ્ય પણ અલ્પ.” ગ્રંથકારશ્રી તો “અલ્પ' કરતાં પણ નીચે ઊતર્યાPage Navigation
1 ... 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 ... 240