________________
GOMMATASARA.
गतिस्थानावगाहक्रिया जीवानां पुद्गलानामेव भवेत् । धर्मत्रये न हि क्रिया मुख्याः पुनः साधका भवन्ति ।। ५६६ ।।
566. The activity of motion, rest and occupation of space is only in soul and matter (substances). In the three, medium of motion, ( and of rest and space, there is ) no (such) activity. But they are the important causes (of the three activities respectively).
जत्तस्स पहं ठत्तस्स असणं विसगस्स वसदी वा । गदिठाणोग्गहकरणे धम्मतियं साधगं होदि ॥ ५६७ ॥ यातस्य पन्थाः तिष्ठत श्रासनं निवसकस्य वसति । गतिस्थानावगाहकरणे धर्मत्रयं साधकं भवति ॥ ५६७ ॥
567. ( Like ) the road for the traveller, seat for the sitter, and the house for the resident, the three, medium of motion (and of rest, and space) are the auxiliary causes in effecting motion, rest and giving of space (respectively).
वत्तणहेद्र कालो वत्तणगुणमविय दव्वाणचयेसु । कालाधारेणेव यवहंति हु सव्वदव्वाणि ॥ ५६८ ॥
वर्तनाहेतुः कालो वर्तनागुणमवेहि द्रव्यनिचयेषु । कालाधारेणैव च वर्तन्ते हि सर्वद्रव्याणि ॥ ५६८ ॥
285
568. Time is the cause of alteration (Vartaná). The attribute of altering is in all the (six) substances. And all subtances alter only by the support (Adhára) of time (substance).
धम्माधम्मादरिणं अगुरुगलहूगं तु छहिं विवीहिं । हाणीहिं विवÍतो हायंतो वट्टदे जम्हा ॥ ५६६ ॥ धर्माधर्मादीनाम गुरुकलघुकं तु षड्भिरपि वृद्धिभिः । हानिभिरपि वर्द्धमानं हीयमानं वर्तते यस्मात् ॥ ५६६ ॥
Jain Education International
569. Because in the media of motion and rest, etc., (i. e., in the six substances ), ( there is an attribute of) in - dividuality (Agurulaghu, by means of which a substance never loses its own essential and peculiar attributes and
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
