________________
[૬] સરવાળાની ચકાસણી
સામાન્ય માન્યતા એવી છે કે સરવાળાની ક્રિયા બહુ સહેલી છે, તેમાં ભૂલ ભાગ્યે જ પડે. પણ અનુભવે આ વાત ખોટી જણાઈ છે. સરવાળામાં ઘણી વાર ભૂલે થાય છે અને જેને આપણે બાહોશ કે કાબેલ ગણતા હોઈએ, તે પણ કઈ વાર ભૂલ કરી બેસે છે, એટલે તેની ચકાસણી કરવી આવશ્યક છે.
ધારે કે ચેપડે રૂા ૧૦૨૬૨ – ૬૮ પૈસાની પુરાંત છે, અને ઉધાર બાજુનો સરવાળો રૂા. ૬૩૩૯ – ૭૨ પૈસા છે, તે સિલક રૂા. ૩૯રર – ૯૬ પૈસા રહેવાના. પરંતુ ઉધાર બાજુનો સરવાળો સાચો નથી. તેમાં રૂા. પ૩૩૯ – ૭૨ પૈસાની જગાએ રૂા. ૬૩૩૯ – ૭૨ લખાયેલા છે, એટલે ખરી સિલક રૂા. ૪૯૨૨ - ૯ પૈસા રહેવી જોઈએ. આ વસ્તુ મેનેજર કે શેઠના ધ્યાનમાં ન આવે તે વધારાની ૧૦૦૦ રૂપિયાની સિલક ઉચાપત થવાની. સ્વાથી—કર્તવ્યહીન–લુગ્ગા લેકે આ રીતે સરવાળામાં ગરબડ કરીને ઘણી વાર પોતાનું
