________________
૧૧૮
ગણિત-સિદ્ધિ
૩૮૪ x = ૩૮૪ x ૧૨ =
૨૩૦૪
४६०८
૨૩૫૦૦૮ અહીં પ્રથમ સેની સંખ્યા વડે ગુણાકાર કરવાને છે અને બીજી પંક્તિમાં તેનાથી બમણ સંખ્યા મૂકી દેવાની છે. ચાલુ પદ્ધતિએ આ ગુણાકાર કરી જુઓ, એટલે આ રીતની સરલતાને વધુ સ્પષ્ટ ખ્યાલ આવશે.
૩૮૪ ૬૧૨
७६८ ૩૮૪ ૪ ૨૩૦૪ ૪
૨૩પ૦૦૮ અહીં ૩૮૪ ને ૧૮૩૬ થી ગુણવા હોય તે પણ આટલું જ કરવાનું કે
૩૮૪ ૪ ૧૮ = ૬૯૧૨ ૩૮૪ ૪ ૩૬ = ૧૩૮૨૪
૭૦૫૦૨૪ જે અઢારના ગડિયા આવડતા હોય તે ૩૮૪ ને ૧૮ વડે ગુણવામાં કોઈ મુશ્કેલી નથી. તેને સીધો ગુણાકાર મૂકી શકે છે, અન્યથા કાગળ-પેનસીલનો ઉપગ કરીને આ પરિણામ નોંધી શકે છે. નીચેની રકમમાં તો તેના