________________
ગુણાકારની ટૂંકી અને સહેલી રીતે
૧૨૫
અહીં દશ આંકડાની રકમને ગુણવાની છે, એટલે ઉભા ખાનાં ૧૦ રાખેલાં છે અને છ આંકડાની રકમ વડે ગુણવાનું છે એટલે આડા ખાનાં ૬ રાખેલાં છે. પછી તે દરેક ખાનામાં એક કર્ણરેખા દેરીને તેના બે ભાગ કરવામાં આવ્યા છે. આ રીતે તેમાં ૬૦ ચેરસ અને ૧૨૦ અડધિયાં ગોઠવાચેલાં છે. અહીં ગુણકના દરેક આંકડા વડે ગુણ્યના દરેક આંકડાને ગુણેલા છે અને તેને જે જવાબ આબે, તે અનુકેમે દરેક ચેરસમાં લખેલે છે. તેમાં દશકનો આંકડે ઉપરના અડધિયામાં ભરેલું છે અને એકમનો આંકડો નીચેના અડધિયામાં ભરેલું છે જ્યાં જવાબ માત્ર એક અંકને આવેલે. છે, ત્યાં ઉપર ૦ મૂકીને તે અક નીચેના અડધિયામાં મૂકેલે છે.
પછી ૩ થી શરૂ કરીને દરેક ખાનાને ત્રાસ સરવાળે કરેલો છે. તે સરવાળાની ચાલુ રીતે જ કરેલ છે, એટલે એકમને જવાબમાં લખેલ છે અને વૃદ્ધિને પછીની હારમાં ઉમેરેલ છે.
- આ રીતે સરવાળે કરતાં જે. આંક આવ્યા તે દરેક ચોરસની નીચે તથા બાજુમાં લખેલા છે.
ત્યાર બાદ ત્ર- થી શરૂ કરીને ૩૪ સુધીના અંકને. ક્રમશઃ લખ્યા છે, તે એને જવાબ છે.
જે બરાબર સમજ ન પડે તે બે-ત્રણ વાર આનું અધ્યયન કરે, એટલે વરતુ તદ્દન સ્પષ્ટ થઈ જશે..
