________________
૧૩૨
ગણિત-સિદ્ધિ
એવા એ વિભાગે પસદ્ઘ કરવામાં આવ્યા છે. જો ૨૫૭૪ ને ૪૧૬ થી ગુણુવા હૈાય તે નીચે પ્રમાણે ગુણી શકાય :
૨૫૭૪ × ૪૦૦ = ૧૦૨૯૬૦૦
૨૫૭૪ × ૧૦ =
૨૫૭૪૦
૨૧૭૪ × હું =
૧૫૪૪૪
૧૦૭૦૭૮૪
૪૦૦ + ૧૦ + ૬ = ૪૧૬ થાય છે, એટલે અહી આ પ્રમાણે ૩ વિભાગે પાડવામાં આવ્યા છે. આમાં દેશના પાયાને મુખ્ય ઉપચેાગ હોવાથી તથા છેલ્લી રકમ માત્ર એક જ અંકની હેાવાથી ગુણાકારમાં ઘણી સરલતા રહે છે. આ જ દાખલે ચાલુ પદ્ધતિએ કરવા હાય તે નીચે પ્રમાણે થાય :
૨૫૭૪
× ૪૧૬
૧૫૪૪૪
૨૫૭૪ ×
૧૦૨૯૬ ૪
૧૦૭૦૭૮૪
હવે તમે જ કહો કે આ બે રીતમાં કઈ રીત વધારે સરલ છે?
મૌખિક ગણના કે જેમાં બે થી ત્રણ આંકડા વડે ગુણાકાર કરવાને હાય છે, તેમાં આ રીત વધારે સહેલી પડે છે. દાખલા તરીકે ૨૭ને ૩૬ વડે મૌખિક ગુણવા હાય
