________________
ભાગાકાર
સક્ષેપ અને ચકાસણી
૧૯૭
જવાબ કેટલા આંકડાના આવશે, તે સમજી શકાય છે. દાખલા તરીકે અહીં ૯ ના ઉપર ભાગના પ્રથમ અક ૯ ચડયા, એટલે તેને પ્રથમ અંક ગણી ખાકીના અકોની ગણના કરતાં કુલ ૪ આંકડાને જવામ આવશે, એમ સમજી શકાય છે. ચાલુ પદ્ધતિમાં આ વસ્તુને સ્પષ્ટ મેધ થતે નથી. યુરોપના કેટલાક દેશેામાં આ પદ્ધતિ ચાલુ છે, તેથી તેને ખંડપદ્ધતિ (Continental method) કહેવામા આવે છે.
:
ત્યાના લાકો આ ભાગાકારના હજી વિશેષ સક્ષેપ કરે છે, તે આ રીતે તેમાથી ભાજક અને ભાગના ગુણાકારના આંકડા ઉડાવી દે છે અને જે રકમ બાકી રહે છે, તેટલી જ લખે છે. જેમકે-
૨૧૪૬
૩૭) ૭૯૪૦૨ (
૫૪
૧૭૦
૨૨૨
૩૭ × ૨ = ૭૪ તે એ યાદ રાખી લીધા અને ૭૯ ૭૪ = ૫ તે ભાગાકારમાં લખ્યા. પછી તેના પર ભાજકને ૪ ચડાવ્યેા, એટલે ૫૪ થયા, જે આપણે ભાગાકારમાં જોઈ શકીએ છીએ.
તેના ભાગ ૧ થી ચાલતાં ૩૭ આવ્યા, તે યાદ રાખ્યા અને ૫૪ માથી યાદ કરી બાકીના ૧૭ ભાગાકારમાં
૧૨
-