________________
ભાગાકાર અંગે વિશેષ
૧૬૯
(૧) જો ભાજક રકમ ૨ હાય અને ભાજ્ય રકમના છેડે બેકી અંક આવેલા હેય તા એ ભાગાકાર નિઃશેષ થાય. જેમ કે
૨ ) ૧૧૮ ( ૫૯
૧૦
૧૮
૧૮
૦૦
(૨) જો ભાજક રકમ ૩ હાય અને ભાજ્ય રકમના અધા અકાને સરવાળે કરતાં તેને ૩ વડે પૂરેપૂરા ભાગી શકાતા હાય તે! એ ભાગાકાર નિશેષ થાય જેમ કે
૩) ૨૭૯૧૫૬૪૨
અહીં આટલું કરવાનું = ૨ + ૭ + ૯ + ૧ + ૫ + + =2+0+ +9+4 + ૪ + ૨ = ૩૬ ૩૬ 3 = ૧૨ માટે આ ભાગાકાર નિશેષ થવાના. તે તમે ગણી જુએ.
(૩) જો ભાજક ૪ હાય અને ભાજ્ય રકમના છેડેના એ અકીને ૪ વડે ખરાખર ભાગી શકાતા હાય તે એ ભાગાકાર નિ:શેષ થાય. જેમ કે
૪) ૨૩૫૪૪
અહીં ૪૪ ની સંખ્યા ૪ વડે પૂરેપૂરી ભાજ્ય છે, એટલે ભાગાકાર નિઃશેષ થાય. જેમ કે