________________
ગણિત-સિદ્ધિ
રૂ. ૩૯૨ = ૩૬ પૈસાને કા વડે ગુણવાના છે, તે પગથિયાં આ રીતે મંડાશે :
૩૯૨૩૬૪૧૦ = ૩૯૨૩૬૦ – ૬૮૦૯૦ = ૨૯૪ર૭૦ = રૂ. ૨૯૪૨ = ૭૦.
આમાં કંઈજ મુશ્કેલી નથી. માત્ર થોડા અભ્યાસની જરૂર છે, તે અવકાશે જરૂર કરી લેવું જોઈએ.
રા ૪ ૩ = ા. આ પરથી એ સિદ્ધાંત ફલિત થાય છે કે કોઈ પણ સંખ્યાને રા વડે ગુણને ફરી ૩ વડે ગુણુએ તો તેનું પરિણામ મૂળ સંખ્યાને કા વડે ગુણ્યા બરાબર આવે. પરંતુ આ રીત ગુણ્ય રકમ નાની હોય ત્યાં અજમાવવા જેવી છે. દાખલા તરીકે–
૧૨ ને ૭ થી ગુણવા છે, તે ત્યાં આટલું જ કરવાનું કે૧૨ ૪ ર = ૩૦ x ૩ = ૯૦
અથવા ૨૬ ને શા થી ગુણવાના છે, તે ત્યાં આટલું જ કરવાનું -
૨૬ ૪ રા = ૬૫ x ૩ = ૧૫.
અથવા ૩૮ને છા થી ગુણવાના છે, તે ત્યાં આટલું જ કરવાનું કે
૩૮૪ રા = ૯૫ ૪૩ = ૨૮૫.
જે લોકે એક સંખ્યાના અરધા અને તેના પણ અરધા કરવાને ટેવાયેલા છે, તેઓ એ બંનેને સરવાળો કરીને તથા તેને ૧૦ વડે ગુણીને ળા વડે ગુણ્યા જેટલું
