________________
સરવાળાની ટૂંકી અને સહેલી રીતો
પરિણામ ૧૨૫થી ગુણવા જેવું જ આવે. આ રીતે રને ૧૨૫થી ગુણવા માટે નીચેની રીત અજમાવી શકાય?
૨૬ * ૧૦૦ = ૨૬૦૦ + ૬૫૦ = ૩૨૫૦
અને ૩૭ ને ૧૨૫ થી ગુણવા માટે આ પગથિયાં માંડવા પડે :
૩૭ ૪૧૦૦ = ૩૭૦૦ + ૯૨૫ = ૪૬૨૫
થોડા જ અભ્યાસથી આ રીતની ફાવટ આવી જાય એમ છે. પ-એક સે ને સાડાબાર વડે ગુણવાની રીત
કોઈ પણ રકમને ૧૧રા વડે ગુણવાનું કામ ધારવા જેટલું અઘરું નથી. ત્યાં મૂળ રકમને ૧૦૦ વડે ગુણી તેને આઠમે ભાગ તેની અંદર ઉમેરવાને, એટલે પરિણામ મૂળ સંખ્યાને ૧૧રા વડે ગુણવા જેટલું જ આવી જવાનું. ૧૦૦ + ૧રા = ૧૧રા.
દાખલા તરીકે અને ૧૧રાથી ગુણવાન છે, તે ત્યાં ૪૬ ૪૧૦૦ = ૪૬૦૦ + ૫૭૫=૫૧૭૫ એમ ગણના કરવાની. અથવા ૮૨ને ૧૧રાથી ગુણવાને છે, તે ત્યાં ૮૨ ૪૧૦૦ ૮ર૦૦ + ૧૦૨૫ = ૯૨૨૫ એમ પદ માંડવાનાં.
ધારે કે ૧૭૪ને ૧૧ર થી ગુણવાના છે, તે ત્યાં પણ આ રીત એટલું જ કામ આપવાની. જેમકે–
૧૭૪ * ૧૦૦ = ૧૭૪૦૦ ગુણાકારને આઠમે ભાગ + ૨૧૭૫
૧૯૫૭૫
