________________
ગુણાકારની ટૂંકી અને સહેલી રીતો
૧
૪૮૪૧૦ = ૪૮૦ – ૨ = ૨૪૦.
અથવા ૪૮ ને ૨ થી ભાગી પછી તેને ૧૦ થી ગુણીએ તો પરિણામ એ જ આવે. જેમ કે
૪૮ – ૨ = ૨૪૪૧૦ = ૨૪૦.
કેઈ પણ સંખ્યાને ૧૦ થી ગુણવાનું કામ સહેલું છે અને ર થી ભાગવાનું કામ પણ સહેલું છે, એટલે પ્રથમ કરતાં આ રીતે વધારે સરલ પડે તેમ છે. ખાસ કરીને માનસિક ગણતરી કે મૌખિક હિસાબમાં તે આ જ રીત કામમાં લેવા જેવી છે.
અહીં એટલી સ્પષ્ટતા કરી દઈએ કે કઈ પણ સંખ્યાને ૨ થી ભાગવી, એટલે તેનુ અરધું કરવું એ દૃષ્ટિએ આવા દાખલામા અરધાના આક ઘણું ઉપયોગી થઈ પડે જેઓને અરધાના આક યાદ છે, તેઓ અહીં “અડતાલીશ અરધે ચોવીશ અને આગળ એક મીંડું” એટલી ગણતરી કરીને જ ૨૪૦ નો જવાબ મૂકી દેશે શુ આ રીત ઘણી ઝડપી અને સહેલી નથી?
હવે આ રીતથી કેટલાક દાખલા ગણી જોઈએ, તે આ રીતનો અભ્યાસ થશે અને તેથી કઈ પણ સંખ્યાને પ વડે ઝપાટામાં ગુણ શકાશે
રીત જાણીએ, પણ તેને અભ્યાસ ન કરીએ તે આપણને ખાસ લાભ થાય નહિ. આપણે કેઈ અનુભવી પુરુષના મુખમાંથી સાભળ્યું કે
આખે ત્રિફળા દાંતે લૂણ, પિટ ન ભરીએ ચારે ખૂણ.