Book Title: Agam 02 Sutrakrut Gujarati Translation
Author(s): Dipratnasagar, Deepratnasagar
Publisher: Dipratnasagar, Deepratnasagar
View full book text
________________ આગમસૂત્ર 2, અંગસૂત્ર 2 “સૂત્રકૃત’ 65- કોઈ કહે છે કે, જીવ અને અજીવથી યુક્ત, સુખ-દુઃખથી યુક્ત આ લોક ઇશ્વરે બનાવેલ છે, કોઈ કહે છે, આ લોક પ્રકૃતિ વડે ઉત્પન્ન થયેલો છે... 66- કોઈ મહર્ષિ કહે છે, આ લોક સ્વયંભૂ અર્થાત્ વિષ્ણુએ બનાવેલ છે, કોઈ મતે યમરાજે માયા વિસ્તારી છે, તેથી લોક અશાશ્વત છે. 67- કોઈ બ્રાહ્મણ અને શ્રમણ કહે છે- આજગત ઇંડામાંથી બન્યું છે, વસ્તુ તત્ત્વને ન જાણનારા તે અજ્ઞાનીઓનું આ કથન અસત્ય છે. સૂત્ર-૬૮ અહી જૈનાચાર્યો કહે છે કે- તે પૂર્વોક્ત વાદીઓ પોતપોતાના અભિપ્રાયથી આ લોકને કૃત અર્થાત્ કરેલો બતાવે છે, પરંતુ તેઓ તત્ત્વને જાણતા નથી. આ લોક કદી ઉત્પન્ન થયેલ નથી અને કદી તેનો વિનાશ થવાનો નથી. સૂત્ર-૬૯ ઉપરોક્ત અજ્ઞાનવાદીના અજ્ઞાનનું ફળ કહે છે- અશુભ અનુષ્ઠાનથી જ દુઃખ ઉત્પન્ન થાય છે, તેમ જાણવું. જે દુઃખની ઉત્પત્તિનું કારણ નથી જાણતા તે દુખના નિવારવાનો ઉપાય કઈ રીતે જાણે ? સૂત્ર-૭૦, 71 ગોશાલક મતાનુયાયીઓ કહે છે - આત્મા શુદ્ધ અને પાપરહિત થાય છે, પણ પછીરાગ અને દ્વેષને કારણે તે ફરીથી બંધાઈ જાય છે... આ મનુષ્યભવમાં જે મુનિ સંયમમાં રત રહે છે, પછી પાપરહિત થઇ જાય છે, પછી જેમ નિર્મળ પાણી ફરી મેલું થાય છે, તેમ તે આત્મા ફરી મલીન થાય છે. સૂત્ર-૭૨, 73 જૈનાચાર્યો કહે છે કે - મેધાવી પુરુષ આ સર્વે અન્યમતોનો વિચાર કરીને એવો નિશ્ચય કરે છે તે લોકો બ્રહ્મચર્યમાં અર્થાત્ આત્માની ચર્યામાં સ્થિત નથી, બધાં વાદીઓ પોત-પોતાના દર્શનોને જ ઉત્તમ બતાવે છે. વળી તે વાદીઓ કહે છે મનુષ્યને પોતપોતાના અનુષ્ઠાનથી જ સિદ્ધિ મળે છે, બીજી રીતે નહીં. મનુષ્યએ જિતેન્દ્રિય બનીને રહેવું જોઈએ તેનાથી આ લોકમાં સર્વ ઇષ્ટ કામભોગની પ્રાપ્તિ થાય છે. સૂત્ર-૭૪, 75 કોઈ અન્ય મતવાદી કહે છે. અમારા મતનું અનુષ્ઠાન કરનાર જે સિદ્ધિ પ્રાપ્ત કરે છે તે નિરોગી થઈ જાય છે, તે અન્ય દર્શનીઓ સિદ્ધિને મુખ્ય માનીને પોતપોતાના દર્શનમાં ગૂંથાયેલા રહે છે. તે મનુષ્યો અસંવૃત્ત અર્થાત્ ઇન્દ્રિય અને મનના સંયમ રહિત હોવાથી અનાદિ સંસારમાં વારંવાર ભમે છે અને લાંબા કાળ સુધી આસુર અને કિલ્બિષિક દેવોના સ્થાનોમાં ઉત્પન્ન થાય છે - તેમ હું કહું છું. શ્રત.૧ ના અધ્યયન-૧ સમય ના ઉદ્દેશક-૩નો મુનિ દીપરત્નસાગરે કરેલ અનુવાદ પૂર્ણ અધ્યયન-૧, ઉદ્દેશક-૪ સૂત્ર-૭૬, 77 | મુનિને ઉપદેશ આપતા આચાર્ય કહે છે- હે શિષ્ય ! પરીષહ-ઉપસર્ગથી જિતાયેલા આ અજ્ઞાની પોતાને પંડિત માને છે, તે તારે શરણરૂપ નથી. તે પિતા, ભાઈ વગેરે પૂર્વ સંયોગને છોડ્યા પછી પણ ગૃહસ્થના પાપકારી કર્તવ્યનો ઉપદેશ આપે છે. વિદ્વાન્ ભિક્ષુ તે આરંભ-પરિગ્રહરત અન્યતીર્થિકોને સારી રીતે જાણીને તેની સાથે પરિચય ન કરે, કદાચિત પરિચય થઇ જાય તો કોઈપણ પ્રકારનું અભિમાન ન કરે અને આસક્તિ રહિત થઈ મુનિ માધ્યસ્થભાવથી વિચરે. મુનિ દીપરત્નસાગર કૃત “(સૂત્રકૃત)” આગમસૂત્ર ભાવાનુવાદ Page 12
