Book Title: Agam 02 Sutrakrut Gujarati Translation
Author(s): Dipratnasagar, Deepratnasagar
Publisher: Dipratnasagar, Deepratnasagar
View full book text
________________ આગમસૂત્ર 2, અંગસૂત્ર 2 ‘સૂત્રકૃ’ ચારિત્રને ભગવંતે સામાયિક કહ્યું છે, એવા ચારિત્રવાન મુનિ ઉપસર્ગ આવતા ભયભીત ન થાય. ઉષ્ણ જળ પીનાર, શ્રુત-ચારિત્રરૂપ ધર્મમાં સ્થિત, અસંયમથી લજ્જિત થનાર મનિને રાજા આદિનો સંસર્ગ હિતકર નથી, કેમ કે તે સંસર્ગ શાસ્ત્રોક્ત આચાર પાળનાર સાધુને પણ સમાધિભંગ કરે છે. સૂત્ર- 129, 130 કલહ કરનાર, તિરસ્કારપૂર્ણ અને કઠોર વચન બોલનાર ભિક્ષુના સંયમ તથા મોક્ષ નષ્ટ થાય છે, માટે વિવેકી સાધુ કલહ ન કરે. જે સાધુ સચિત્ત પાણી પિતા નથી, પરલોક સંબંધી સુખની અભિલાષા ન કરે, કર્મબંધન કરાવનાર પ્રવૃત્તિ થી દૂર રહે તથા ગૃહસ્થના પાત્રમાં ભોજન ન કરનારને જ ભગવંતે સામાયિક-ચારિત્રી કહેલ છે. સૂત્ર-૧૩૧, 132 તૂટેલ આયુ ફરી સંધાતુ નથી, છતાં પણ અજ્ઞાની જન પાપ કરવાની ધૃષ્ટતા કરે છે, માટે મુનિએ બીજા પાપી. છે અને હું ધર્મી છું તેવો મદ ન કરવો જોઈએ. ઘણી માયા અને મોહથી આચ્છાદિત પ્રજા સ્વચ્છંદતાથી નષ્ટ થાય છે. પણ મુનિ નિષ્કપટતાથી સંયમમાં પ્રવૃત્તિ કરે અને અનુકુળ-પ્રતિકુળ પરીષહોને મન-વચન-કાયાથી સહન કરે. સૂત્ર-૧૩૩, 134 જે રીતે અપરાજિત જુગારી, કુશળ પાસાથી જુગાર રમતો કૃત્ નામના દાવને જ સ્વીકારે છે, કલિ-દ્વાપર કે ત્રેતા નામક દાવ રમતા નથી... તેમ સાધુ, આ લોકમાં જગતની રક્ષા કરનારા સર્વજ્ઞ એ જે અનુત્તર ધર્મ કહ્યો છે, તેને કલ્યાણકારી અને ઉત્તમ સમજીને ગ્રહણ કરે. તે રીતે પંડિત પુરુષ શેષને છોડીને માત્ર કૃને જ ગ્રહણ કરે. સૂત્ર- 135, 136 શબ્દ-રૂપ આદિ વિષય અથવા મૈથુનસેવન મનુષ્યો માટે દુર્જય છે, એવું મેં સાંભળેલ છે. તેનાથી નિવૃત્ત અને સંયમમાં પ્રવૃત્ત મનુષ્ય જ ભગવંત ઋષભદેવના અનુયાયી છે. જે મહાન, મહર્ષિ, જ્ઞાતપુત્ર મહાવીર દ્વારા કથિત ધર્મનું આચરણ કરે છે તેઓ જ મોક્ષમાર્ગમાં ઉદ્યત છે, સમ્યક્ પ્રયત્નશીલ છે, ધર્મથી ભ્રષ્ટ થતા એક બીજાને તેઓ જ પુન: ધર્મમાં પ્રવૃત્ત કરે છે. સૂત્ર-૧૩૭, 138 પહેલાં ભોગવેલાં શબ્દાદિ વિષયોનું સ્મરણ ન કરવું જોઈએ, કર્મોને નીવારવાની ઇચ્છા રાખવી જોઈએ. મનને દૂષિત કરનાર શબ્દાદિ વિષયોમાં જે આસક્ત નથી, તે પુરુષ રાગ-દ્વેષ ત્યાગરુપ આત્મસમાધિને જાણે છે. સંયત પુરુષ ગૌચરી આદિને માટે જાય ત્યારે કથા-વાર્તા ન કરે, કોઈ પ્રશ્ન કરે તો નિમિત્ત આડી ન બતાવે, વૃષ્ટિ તથા ધનોપાર્જનના ઉપાય ન બતાવે પણ અનુત્તર ધર્મને જાણીને સંયમ અનુષ્ઠાન કરે. તેમજ કોઈ પણ કોઈ વસ્તુ પર મમતા ન કરે. સૂત્ર-૧૩૯, 140 મુનિ માયા, લોભ, માન અને ક્રોધ ન કરે, જેણે કર્મોનો નાશ કરી, સંયમનું સારી રીતે સેવન કરેલ છે, તેમનો જ સુવિવેક જગતમાં પ્રસિદ્ધ છે અને તેઓ જ ધર્મમાં અનુરક્ત છે. મનિ કોઈ જ પ્રકારે મમતા ન કરે, સ્વહિતવાળા કાર્યોમાં પ્રવૃત્ત રહે. ઇન્દ્રિય તથા મનને ગોપવે, ધર્મા બને, તપમાં પરાક્રમી અને સંયત ઇન્દ્રિય થઈને વિચરે કેમ કે જીવોને આત્મ કલ્યાણ દુર્લભ હોય છે. સૂત્ર-૧૪૧, 142 | સર્વ જગતદર્શી જ્ઞાતપુત્ર મહાવીરે સામાયિક આદિનું કથન કરેલ છે, નિશ્ચયથી જીવોએ તે પહેલા સાંભળેલ નથી અથવા તેનું અનુષ્ઠાન કર્યું નથી. મુનિ દીપરત્નસાગર કૃત “(સૂત્રકૃત)” આગમસૂત્ર ભાવાનુવાદ Page 17