________________
પરિણામે ભયંકર વિનાશને પામે છે, તે જ રીતે અર્થ અને કામની બદી'માં સપડાયેલા સંસારીઓ, એમાં સુખ કલ્પીને પોતાની જાતને ફના કરવા સાથે, સંપર્કમાં આવનાર જ્યોને પણ ફના કરે છે. એટલે ધર્મોપદેશ માત્ર અર્થ અને કામની એ ભાવનાને નષ્ટ કરવા માટે જ હોઈ શકે. કારણ કે, mત એ ઝેરી અને ચેપી રોગથી બચે તેટલા જ ખાતર જૈન શાસનની સ્થાપના છે.
જૈન શાસન' એટલે અર્થ અને કામ-કંચન અને કામિનીરૂપ વિષને જડમૂળથી ઉતારનાર જડીબુટ્ટી !' માટે જ જૈન શાસન પામનારને કેવલ દીન અને દુઃખીની જ દયા નથી આવતી, પરંતુ સારાય વિશ્વની, રાજા ને રંક, સૌની દયા આવે છે. અગર દયાને પાત્ર કોઈ ન હોય, તો તે જૈન સાધુઓ જ છે કે, જેઓએ ‘પૌદ્ગલિક સુખો' અને પૌલિક સુખોની વાસના', ઉભયનો પરિત્યાગ કરી, કેવલ “મુક્તિસાધક શુભ આચરણાઓનું સેવન કરવા માંડ્યું છે. બાકી દુન્યવી સુખમાં રાચી-માચી રહેલાઓને માટે તો ક્વલ દયાપાત્રતા જહોઈને, ભાવદયાથી ભીંજાએલા પુણ્યાત્માઓ એમને જૈન શાસનના રાગી બનાવવા જઇચ્છે છે. રાજા અને રંકમાં ફરક એટલો જ છે કે, એકની પાસે પૌદ્ગલિક સુખની સામગ્રી છે અને બીજા પાસે તે નથી. પરંતુ સામગ્રી સંપન્ન જ્યાં સુધી એ સામગ્રીમાં સુખ માની એને સંરક્ષવાને વધારવા ઇચ્છે છે, ત્યાં સુધી એ પણ હદયનો રંક જ છે અને દીન પાસે પૌલિક સુખ સામગ્રી નહિ હોવા છતાંય, એને મેળવવાની ને મેળવીને ભોગવવાની લાલસા બેઠી છે, એટલે એ પણ રંક છે. બાકી દુનિયાનો રંકમાં રંક પણ જો એ લાલસાને, પૌદ્ગલિક સંબંધોને ક્ષણિક’,‘અસાર અને આત્મઘાતક તરીકે વર્ણવીને, ગતને એના સંપર્કથી, એને મેળવવાની ભાવનાથી અલગ રહેવાનું ઉપદેશી બને તો “સર્વવિરતિ, તેન બને તો દેશવિરતિ, તેયનબને તો સમ્યગ્દષ્ટિ અને તેટલુંય ન બને તો માર્ગાનુસારી' બને તેવું ઉપદેશ્ય છે. આથી જ દરેક જૈન સાધુના વ્યાખ્યાન દાનનો હેતુ, mતને અર્થ અને કામની સાધના અને લાલસાથી પર બનાવવાનો જ અને સંયમમાં જોડવાનો જહોય અને એથી જઆ ગ્રંથકાર મહાત્મા પણ એવા જભાવાર્થનો ઉપદેશ આપે
“જે આત્માઓ સંપૂર્ણ શાશ્વત અને દુઃખના લેશ વિનાનું સુખ મેળવવા ઈચ્છતા હોય તેઓએ ઈન્દ્રિયોને અને મનને કાબૂમાં રાખતાં શીખવું જોઈએ. સંસારના પદાર્થોની લાલસ છોડવી જોઈએ અને આત્માની પીછાણ મેળવવાના પ્રયત્નો કરવા જોઈએ. પોતા પ્રત્યે [ 6]
ગ્રંથ અને ગ્રંથકાર
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org