Book Title: Aafatoni Aandhi Vachhe Samruddhinu Shikhar U N Mehtanu Jivan Charitra
Author(s): Kumarpal Desai
Publisher: Torrent Limited
View full book text
________________
પહેલેથી જ શ્વેતાંબર જૈનો પુષ્કળ ધન વાપરતા હતા, પણ આવી પરિસ્થિતિમાં શ્વેતાંબર જૈનોમાં આવો વિદ્યાભ્યાસ વિકસે એવી ભાવના સાથેનો આ પ્રયત્ન યુગદર્શ આચાર્યની આવતીકાલ જોવાની શક્તિ અને દૃષ્ટિ બતાવે છે. ઉત્તમભાઈને વિદ્યાલયમાંથી બારસો રૂપિયાની લોન મળતી હતી. તેઓ સંસ્થામાં રહીને ત્રણ વર્ષ સુધી ભણ્યા. ઉત્તમભાઈ કમાતા થયા કે તરત જ એમણે એ લોન પરત કરી દીધી.
વિજ્ઞાન વિદ્યાશાખામાં અભ્યાસ શરૂ કર્યા પછી ઉત્તમભાઈની સમક્ષ એક સવાલ એ આવ્યો કે કયા ક્ષેત્રમાં અભ્યાસ આગળ ધપાવવો ? આ સમયે એમણે પાલનપુરના પોતાના પરિચિત ડૉક્ટરોની સલાહ લીધી હતી. ડૉક્ટરોએ એમને એમ કહ્યું કે મેડિકલ લાઇનમાં હવે વિશેષ વિકાસની કે મોટા આર્થિક લાભની બહુ શક્યતા રહી નથી. વળી તમે સાયન્સનો વિષય લીધો છે, તો ટેકનૉલોજીના ક્ષેત્રમાં જશો તો ભવિષ્યમાં ઘણી ઊજળી તકો રહેશે. નવાં ક્ષેત્રોનું ખેડાણ કરી શકશો. વ્યવસાયની ઘણી શક્યતાઓ ખોળી શકશો.
૧૯૪રની ‘ભારત છોડો'ની મુંબઈના ઑગસ્ટ ક્રાંતિમેદાનમાં થયેલી વિરાટ ઐતિહાસિક સભામાં ઉત્તમભાઈએ ઉત્સાહભેર ભાગ લીધો હતો. આ સમયે મહાત્મા ગાંધીજીની વિચારસરણીનો એમના પર પ્રભાવ પડ્યો હતો. પરિણામે આડંબરને બદલે સાદાઈથી રહેવું, પોતાની જાત પર નિર્ભર રહેવું, બને તેટલી ઓછી અપેક્ષાઓ રાખવી અને કોઈની પાસે બિનજરૂરી માંગણી કરવી નહીં એવી એમની પ્રકૃતિ કેળવાઈ હતી. ગાંધીજીના ગ્રંથોમાંથી માટીના પ્રયોગો અને કુદરતી ઉપચારની પ્રેરણા મેળવી હતી. આ સમયે પંડિત જવાહરલાલ નહેરુ, અબુલ કલામ આઝાદ અને જે. બી. કપાલાની જેવા રાષ્ટ્રના મહાન નેતાઓને નજીકથી નિહાળવાનો લહાવો મળ્યો હતો.
નિશાળના અભ્યાસકાળ દરમ્યાન ઉત્તમભાઈ ખમીસ અને લેંઘો પહેરતા, જ્યારે કૉલેજના અભ્યાસ વખતે ખમીસ અને પેન્ટ પહેરતા હતા, તેઓ વિલ્સન કૉલેજમાં હતા ત્યારે ખ્રિસ્તી ધર્મગ્રંથ બાઇબલના અભ્યાસનો દર અઠવાડિયે એક વર્ગ રહેતો અને તેમાં સહુ કોઈને ફરજિયાત અભ્યાસ કરવો પડતો. આની વિરુદ્ધમાં વિદ્યાર્થીઓએ હડતાળ પાડી હતી. ઉત્તમભાઈએ આમાં સક્રિય સાથ આપ્યો. કૉલેજના પ્રિન્સિપાલ મેકેન્ઝ વિદ્યાર્થીઓ તરફ ઉદાર લાગણી ધરાવતા હતા તેથી આ પ્રશ્ન ચગાવવાને બદલે એનું શાંત સમાધાન ખોળવામાં આવ્યું.
ઉત્તમભાઈએ મનમાં વિચાર્યું કે ટેકનોલોજીમાં જવું હોય તો બી.એસસી.માં પ્રવેશ મેળવીને સાયન્સ વિદ્યાશાખામાં જવું પડે. ઉત્તમભાઈ પાલનપુર રાજના વતની હતા અને એ સમયે રજવાડાંના વિદ્યાર્થીઓને મેડિકલમાં પ્રવેશ મેળવવા 2 8
