Book Title: Aafatoni Aandhi Vachhe Samruddhinu Shikhar U N Mehtanu Jivan Charitra
Author(s): Kumarpal Desai
Publisher: Torrent Limited
View full book text
________________
પોતાની પુત્રીને ઉત્તમભાઈએ વ્યવસાયની આચારસંહિતા પણ શીખવી હતી. એમણે મીનાબહેનને સમજાવ્યું કે કોઈને પણ રકમ ચૂકવવાનો વાયદો આપ્યો હોય તો તે બરાબર પાળવો. એક લાખથી ઓછી રકમ હોય તેવા વેપારીને ફરી ધક્કો ન ખવડાવવો, કારણ કે એ વેપારી કદાચ વેપારમાં એકલો જ ઝઝૂમતો હશે ! આવા માનવીને બને તેટલી ઓછી તકલીફ આપવી. ઉત્તમભાઈની શિખામણમાં એમના પોતાના જીવનના વાસ્તવિક અનુભવોનું પ્રતિબિંબ પ્રગટ થતું હતું.
ઉત્તમભાઈ અને શારદાબહેને પોતાના બંને પુત્રોના અભ્યાસમાં અને વિકાસમાં પણ એટલો જ રસ લીધો.
સંઘર્ષ એક હોય, પણ એના પડઘા અનેક હોય છે. ઉત્તમભાઈના જીવનસંઘર્ષના પડઘાઓ એમના સમગ્ર પરિવાર પર પડતા રહ્યા હતા. શારદાબહેનને વિપરીત આર્થિક સંજોગો વચ્ચે જીવવું પડ્યું. પુત્રીઓને કરકસરથી જીવવું પડ્યું અને પુત્રોને આ મંથનકાળમાં ઘણી મહેનત કરવી પડી. કપરા કાળના એ અનુભવો એવા હોય છે કે જ્યારે પરિચિતો તદ્દન અપરિચિત હોય તેમ મુખ ફેરવી લે છે. જાણીતા અજાણ્યા થવાની કોશિશ કરે છે. આર્થિક મૂંઝવણ અંગે શાબ્દિક સહાનુભૂતિ મળે છે, પરંતુ સાચો સાથ સાંપડતો નથી.
ઉત્તમભાઈની ઇચ્છા એવી હતી કે એમના મોટા પુત્ર સુધીરભાઈ ફાર્મસીમાં જાય, પરંતુ આ સમયે સુધીરભાઈને ઉત્તમભાઈની અસ્વસ્થ તબિયતને કારણે દવાના વ્યવસાયમાં ખૂબ ધ્યાન આપવું પડતું હતું. સુધીરભાઈએ કુટુંબના કપરા દિવસોમાં બસ અને સ્કૂટર પર બેસીને દવાઓનો ઑર્ડર પહોંચતો કર્યો હતો. ઉત્તમભાઈનું સૌજન્ય અને શારદાબહેનની સૂઝ એમને વારસામાં મળ્યાં.
અમદાવાદના ડૉ. સુધીર શાહે તો કહ્યું કે કોઈ વાર સુધીરભાઈ ઉત્તમભાઈનો મેડિકલ રિપોર્ટ બતાવવા એમના ઘેર આવે, તો તેમના વર્તાવમાં સૌજન્ય છલોછલ છલકાય. બાજુમાં બેસીને આદરપૂર્વક વાત કરે. આ સમયે કલ્પના પણ ન આવે કે તેઓ કોઈ વિશાળ ઔદ્યોગિક ગૃહના વડા છે ! અથવા એમની પાસે અપાર ધનસંપત્તિ છે !
પુત્રી મીનાબહેન, નયનાબહેન અને મોટા પુત્ર સુધીરભાઈનું શિક્ષણ ઉત્તમભાઈના સ્વાધ્યને કારણે અવરોધભર્યું બન્યું હતું, આથી સમીરભાઈને શિક્ષણની તમામ સુવિધા મળી રહે તેનો ઉત્તમભાઈએ પૂરો ખ્યાલ રાખ્યો હતો. નમ્ર અને વિવેકી સમીરભાઈ અભ્યાસમાં તેજસ્વી હતા. કાંકરિયાની દીવાન બલ્લુભાઈ શાળામાં અને ત્યારબાદ ૧૯૭૨થી ૭૮ સુધી પાલડીની દીવાન બલુભાઈ માધ્યમિક શાળામાં અભ્યાસ કર્યો. 158
