Book Title: Aafatoni Aandhi Vachhe Samruddhinu Shikhar U N Mehtanu Jivan Charitra
Author(s): Kumarpal Desai
Publisher: Torrent Limited
View full book text
________________
૨૦
પ્રેમભરી પરિવારકથા
જીવનની કપરી પરિસ્થિતિ સામે માનવીની સંઘર્ષપૂર્ણ મથામણ ચાલતી હોય છે, ત્યારે એ જ સમયે એનાં સંતાનોનું જીવન પણ ઘડાતું હોય છે. માતા-પિતાની પરિસ્થિતિ એનાં સંતાનો પર ઘેરી અને ગાઢ અસર કરે છે, આથી જ ક્વચિત્ પિતા મહાન હોય, પરંતુ સંતાન તરફના દુર્લક્ષને કારણે એનાં સંતાનો સામાન્ય નીવડે છે. નવલકથાકાર ગોવર્ધનરામે “સરસ્વતીચંદ્ર” મહાનવલમાં કહ્યું છે તેમ રાજ્યતંત્ર ચલાવનારના ઘરતંત્રમાં અંધારું હોય છે.
ઉત્તમભાઈના જીવનમાં અણધારી ઊથલપાથલો સતત આવતી હતી, ત્યારે શારદાબહેને પતિના સ્વાસ્થ્યની સાચવણીની સાથોસાથ સંતાનોના ઉછેરમાં એટલી જ ચીવટ દાખવી. નારીનું પત્ની અને માતા તરીકેનું બેવડું કામ એમણે સુપેરે બજાવ્યું.
ઉત્તમભાઈ અને શારદાબહેન એ બાબતે એકમત હતાં કે ગમે તે થાય, તો પણ સંતાનોને પૂરતું શિક્ષણ આપવું જ, કારણ કે શિક્ષણને કારણે વ્યક્તિ વિકાસ સાધે છે અને સારો વ્યવસાય મેળવી શકે છે. ખુદ ઉત્તમભાઈએ પણ એમના સમાજમાં આદર અપાવે તેવું શિક્ષણ મેળવ્યું હતું. શિક્ષણ દૃષ્ટિ આપે, પદવી આપે, આનંદ આપે અને આજીવિકા પણ આપે. તેઓ વિચારતા કે શિક્ષણના તે કેટકેટલા લાભ !
મીનાબહેનને જે રીતે પાલનપુર એકલા ભણવા મોકલતા તે પછી પોતાની પુત્રીને વ્યવસાય અંગે યુરોપ એકલા મોકલવાનો પ્રસંગ ઊભો થાય, તો પણ ચિંતા કરતા નથી. ઉત્તમભાઈ પોતાનાં સંતાનોને ઘણી વાર કહેતા હતા, “અમે તમને જીવન રૂપી સમુદ્રમાં તરવાની તાલીમ આપીએ, પરંતુ તરવાનું અને સામા કિનારે પહોંચવાનું તો તમારે જાતે જ શીખવાનું છે.” આમાં એક બાજુ દીકરી પ્રત્યેની પૂર્ણ શ્રદ્ધા હતી તો બીજી બાજુ એનામાં આત્મવિશ્વાસ જગાડવાની યુક્તિ પણ હતી.
મીનાબહેન કૉલેજમાં આવ્યા પછી વહેલી સવારે ટ્રેન પકડીને છાપીથી પાલનપુર જતાં હતાં. ત્રણ વર્ષ સુધી બે જોડી કપડાંથી મીનાબહેને ચલાવ્યું હતું. ભણવાની ભારે ધગશ ધરાવતાં મીનાબહેને લગ્ન પછી પણ અભ્યાસ ચાલુ રાખ્યો. સૂરતમાં પરીક્ષા આપવા ગયાં ત્યારે ધર્મશાળામાં રહ્યાં હતાં. આ સમયે બપોરે એકલા બહાર જવાય નહીં, આથી ભૂખ્યા રહીને આખો દિવસ પસાર કરતાં હતાં. ધર્મશાળાની લાઇટની મેઇન સ્વિચ રાત્રે નવ વાગે બંધ કરી દેવામાં આવતી. આથી ઘણી વાર દિનેશભાઈ આવે ત્યારે એમને લઈને મીનાબહેન સૂરત સ્ટેશનના પ્લૅટફૉર્મ પર વાંચવા જતા હતા. આટલી તકલીફ વચ્ચે છેક સૂરત જઈને એમણે બી.એ.ની પરીક્ષા આપી. એ જ મીનાબહેનને ઉત્તમભાઈએ સમય જતાં પોતાના ઔદ્યોગિક સામ્રાજ્યમાં સામેલ કરીને પરચેઝ તથા બીજા મહત્ત્વના વિભાગોની જવાબદારી સોંપી.
157
