Book Title: Aafatoni Aandhi Vachhe Samruddhinu Shikhar U N Mehtanu Jivan Charitra
Author(s): Kumarpal Desai
Publisher: Torrent Limited
View full book text
________________
વ્યસનમુક્તિનું પ્રભાત
ઉત્તમભાઈએ આબાદ કોઠાસૂઝથી એવી દવાઓનું ઉત્પાદન કર્યું કે જેમાંથી સારો એવો નફો થાય અને મોટી આવક મળી રહે. એમની દવાઓની માંગ હોવા છતાં એકલે હાથે આ બધી કામગીરીઓમાં એનો જોઈએ એટલો પ્રચાર થતો નહીં. વળી એ સમયે એમના મનમાં ઊંડે ઊંડે દહેશત રહેતી કે જો માંગને કારણે સઘળી દવાઓ વેચી નાખીશ, તો ફરી એ દવાઓના નિર્માણમાં સમય જશે.
આ બધા કરતાં એમની નિષ્ફળતાનું મુખ્ય કારણ તો એમની લથડેલી તબિયત હતી. છેક હોઠ સુધી આવેલો કોળિયો એકાએક ઝૂંટવાઈ જાય એવી ઘટનાઓ, ઉત્તમભાઈના જીવનમાં ફક્ત એક વાર નથી બની, કિંતુ એનું વારંવાર હૃદયવિદારક પુનરાવર્તન થયું છે. જીવનમાં આવેલ વાવાઝોડાને પરિણામે ક્યારેક વિચારતા પણ ખરા કે કરોડપતિ થવાની કલ્પના કરનારને “રોડપતિ બનીને જીવવાનું આવ્યું ! એમની શારીરિક અને માનસિક મુશ્કેલીઓમાં આર્થિક મુશ્કેલીઓ ઉમેરો કરતી ગઈ. વળી આર્થિક સંકડાશમાંથી બહાર આવવાના અતિ પરિશ્રમ અને “ટૅબ્લેટ'ની આદતને કારણે નવી-નવી શારીરિક અને માનસિક આપત્તિઓ ઊભી થવા લાગી. ભલભલા મક્કમ માનવીની હામ ભાંગી નાખે તેવું આ વિષચક્ર હતું. એક મુશ્કેલી બીજી મુશ્કેલીને વકરાવી દેતી હતી અને તેને પરિણામે મુશ્કેલીઓમાં વળી નવી આફતનો ઉમેરો થતો હતો.
આવે સમયે ઉત્તમભાઈ કોઈ મનોચિકિત્સકને બતાવવા જતા હતા, ત્યારે એમની આસપાસના સમાજમાં પગ કે પાંખ વિના કેટલીયે અફવાઓ ઊડવા લાગતી અને ચોપાસ ફેલાતી હતી. સમાજનો અભિગમ પણ એવો હતો કે વ્યક્તિને ટી. બી. કે કેન્સર થાય તો તેને સાહજિક રીતે સ્વીકારી લેતા હતા. એ બાબત ક્યારેય ચર્ચાનો વિષય બનતી નહીં, પણ કોઈ માનસિક બીમારી થઈ હોય તો સમાજમાં સહુ એમ માને કે જરૂર કોઈ મોટી ગરબડ હોવી જોઈએ.
આવી અજંપાયુક્ત માનસિક સ્થિતિમાં સાથ કે સહારો આપવાની વાતથી તો સમાજ દૂર રહેતો હતો, કિંતુ આવી વ્યક્તિને એની પાસેથી માત્ર જાકારો, ઉપહાસ અને ઉપેક્ષા જ મળતાં હોય છે. એના ચિત્તના જખમને જોવા-સમજવાને બદલે એ ઘા વધુ ઊંડો કરવામાં રસ દાખવતા હતા. માનસિક વ્યાધિગ્રસ્તને સમજવાને બદલે હસી કાઢતા હતા. નજીકના સાથીઓ જાકારો આપવા માગતા હતા. કેટલાક એવો ઉપહાસ પણ કરવા લાગ્યા કે, “જુઓ ને ! ગજા બહારની મોટી ફાળ ભરવા ગયા અને કેવા બરાબરના ભોંય પર પછડાયા !”
ઘટનાઓ પણ એવી બનતી કે ઉત્તમભાઈ સંજોગોના સકંજામાંથી બહાર નીકળી શકતા નહીં. એક વાર એવું બન્યું કે એમને લોન લાઇસન્સ પર મુંબઈમાં દવા બનાવવાની પરવાનગી મળી. આ માટે કેમિકલ્સની ખરીદી કરવા મુંબઈ જવું
7 3
