Book Title: Aafatoni Aandhi Vachhe Samruddhinu Shikhar U N Mehtanu Jivan Charitra
Author(s): Kumarpal Desai
Publisher: Torrent Limited
View full book text
________________
એવો ભાવ રાખીને હળવું કરતા હતા, અને ઊજળી આવતીકાલ માટે ફરી મહેનત કરવા સજ્જ થતા હતા.
પ્રારંભમાં ઉત્તમભાઈ પાસે દવાનું ઉત્પાદન કરવા માટે કોઈ ફૅક્ટરી નહોતી. પહેલાં મુંબઈની ફેક્ટરીમાં દવા તૈયાર કરાવતા હતા. પછી લોન લાઇસન્સથી અમદાવાદના ઓઢવ વિસ્તારમાં દવાનું નિર્માણ કરવા લાગ્યા ! અમદાવાદથી છાપી ગયા પછી છાપીમાં દવાઓના પાર્સલનું પેકિંગ કરતા. અમદાવાદ આવીને પોતાના પરિચિત ડૉક્ટરોને મળતા હતા !
સમયનું વહેણ બદલાય છે. પરિસ્થિતિનો રંગ પલટાય છે. લાખો નિરાશામાં પણ અમર આશા છુપાઈ છે એમ માનનારા ઉત્તમભાઈના જીવનમાં આશાનું એક કિરણ ફૂટે છે.
૧૯૬૫માં ઉત્તમભાઈએ “ટ્રિનિકામ' નામની માનસિક રોગની ‘ટૅબ્લેટ’ બનાવવાનો વિચાર કર્યો. એમને લાગ્યું કે હવે આ દવા બજારમાં મૂકવાનો યોગ્ય સમય આવી ચૂક્યો છે. આ સમયે “એસ્કેએફ” (સ્મિથ ક્લાઇન એન્ડ ફ્રેન્ચ ફાર્મા લિમિટેડ) નામની એક બહુરાષ્ટ્રીય કંપની બેંગલોરમાંથી સિઝોફ્રેનિયાના માનસિક રોગ માટે “એસ્કેઝીન' (Eskazine) ટૅબ્લેટ બનાવતી હતી. માનસિક રોગના દર્દીને રોજની આવી ત્રણ ગોળી લેવી પડતી હતી.
સિઝોફ્રેનિયા એક એવો રોગ છે કે જે સંપૂર્ણ મટતો નથી, પરંતુ આ દવાથી દર્દીને અસરકારક રાહત થાય છે. “ઍસ્કેએફ' કંપનીની આવી એક ટૅબ્લેટ ચોપન પૈસામાં આવતી હતી, એની સામે ઉત્તમભાઈએ માત્ર અઢાર પૈસામાં એક ગોળીના હિસાબે “ટ્રિનિકામ' ટૅબ્લેટ બજારમાં મૂકી. એની વિશેષતા એ હતી કે એનું ઉત્પાદનખર્ચ ઘણું ઓછું હતું અને તેથી ઓછી હરીફાઈ હોય એવી દવા સસ્તી કિંમતે બજારમાં મૂકવાની ઉત્તમભાઈની પદ્ધતિ આમાં કામયાબ બની.
માનસિક દર્દીઓ માટેની ગોળીની ગુણવત્તા જાળવવી અત્યંત મહત્ત્વની ગણાય છે, કારણ કે માનસિક રોગના દર્દી માટે ડૉક્ટર પચાસ રૂપિયાવાળી દવા લખે કે સો રૂપિયાવાળી દવા લખે, તેમાં બહુ તફાવત હોતો નથી, કિંતુ અસરકારક ગુણવત્તાવાળી દવા હોય તે જરૂરી છે. વળી માનસિક રોગોના નિષ્ણાત ડૉક્ટરો આવી ગુણવત્તાવાળી દવાઓનો આગ્રહ રાખતા હોય છે. આમ કિંમતમાં સસ્તી અને ગુણવત્તાવાળી ‘ટ્રિનિકામ' ટૅબ્લેટથી ઉત્તમભાઈએ આ ક્ષેત્રમાં નવો પ્રયોગ કર્યો.
પિતાના અવસાન બાદ ઉત્તમભાઈના ભાગમાં પોતાના ગામ મહેમદપુરાનું મકાન આવ્યું હતું. પોતાના બાપદાદાનું મહેમદપુરાનું આ મકાન એમણે વેચી
85
