Book Title: Aafatoni Aandhi Vachhe Samruddhinu Shikhar U N Mehtanu Jivan Charitra
Author(s): Kumarpal Desai
Publisher: Torrent Limited
View full book text
________________
નાખ્યું. એમાંથી છ હજાર રૂપિયા આવ્યા અને તે “ટ્રિનિકામ પ્લસના ઉત્પાદન અને પ્રચારકાર્યમાં નાખ્યા.
પહેલાં ઉત્તમભાઈની દવાઓ એવી હતી કે જેના પ્રચાર માટે એમને ઠેર ઠેર ફરવું પડતું હતું. જુદા જુદા અનેક ડૉક્ટરોને મળવું પડતું હતું, પરંતુ હવે ‘ટ્રિનિકામ” જેવી દવા માટે માત્ર માનસિક રોગોના સ્પેશ્યાલિસ્ટ ડૉક્ટરને જ મળવાનું રહ્યું. પરિણામે ચાર-પાંચ ડૉક્ટરોની મુલાકાત લઈ લે એટલે તેમનું મુલાકાતકાર્ય પૂર્ણ થઈ જતું. ઘણા ડૉક્ટરોને મળવાની જરૂર રહી નહીં. પરિણામે મર્યાદિત ક્ષેત્રમાં સઘન કાર્ય કરવાની અનુકૂળતા સધાઈ ગઈ. ટ્રિનિકામના વેચાણમાં સારો એવો નફો થતો હતો. “ટ્રિનિકામ' શરૂ કરી એટલે મહિને આસાનીથી દોઢ-બે હજાર મળવા લાગ્યા અને પરિણામે ઉત્તમભાઈને માટે આજીવિકાનો પ્રશ્ન સહેલાઈથી ઊકલી ગયો.
સિઝોફ્રેનિયા માટે “ટ્રિનિકામ’ અસરકારક હતી, પરંતુ એની આડઅસર રૂપે આ ટૅબ્લેટ લેનારને શરીરમાં ધ્રુજારી આવતી હતી. આવી ધ્રુજારી અટકાવવા માટે ડૉક્ટરો ટ્રિનિકામની સાથે “પેસિટેન' નામની ‘ટૅબ્લેટ” આપતા હતા. આમ ડૉક્ટરોને આ દર્દમાં એકસાથે બે ‘ટૅબ્લેટ' આપવી પડતી હતી. વળી માનસિક રોગના દર્દીને આટલી બધી ‘ટૅબ્લેટ' લેવાની મુશ્કેલી પડતી હતી. દવાઓના અભ્યાસી ઉત્તમભાઈ આ સમસ્યા પર વિચાર કરવા લાગ્યા. કંઈક એવું શોધું કે જેમાં મારી મૌલિકતા હોય અને એના પર મારી સફળતા સર્જાય. તેઓ જાણતા હતા કે દવાનિર્માણના ક્ષેત્રમાં તીવ્ર હરીફાઈ છે. એ હરીફાઈમાં ટકવા માટે ચીલાચાલુ પરંપરાગત પદ્ધતિને બદલે ભિન્ન પદ્ધતિ અપનાવીએ તો જ વિકાસની હરણફાળ ભરાય.
એમણે જોયું કે સિઝોફ્રેનિયાના દર્દીને ડૉક્ટર બે દવા લખી આપે, તેમાં ઘણી વાર એક દવા મળતી હોય છે અને બીજી દવા નથી મળતી. એક કંપની એક દવા બનાવતી હતી અને બીજી કંપની બીજી દવા બનાવતી હતી. વળી આ બે દવા જુદી જુદી હોવાથી દર્દીને કિંમત પણ વધારે ચૂકવવી પડે છે. આને બદલે આ બંને દવાનું કૉમ્બિનેશન' કરીએ તો ! બંનેને એક જ ગોળીમાં સમાવીએ તો ! આમ થાય તો બે દવાને બદલે એક દવા પ્રચારમાં આવે અને દર્દીને દરેક રીતે રાહત થાય. એક દવા મળે અને બીજી ન મળે તે મુશ્કેલ પરિસ્થિતિમાંથી ઊગરી જાય. બે ગોળી લેવાની ઝંઝટ રહે નહીં. વળી સૌથી વધુ તો આવું બે ગોળીની અસર એક જ ગોળી રૂપે ઓછા પૈસે દર્દીને મળી રહે.
ઉત્તમભાઈએ આ વિચારને અમલમાં મૂક્યો. ઉત્તમભાઈ પુસ્તકો વાંચવા લાગી ગયા. અદ્યતન સંશોધનોનો અભ્યાસ કર્યો. એમની મૌલિક સૂઝે એમના માનસમાં 86
