Book Title: Prachin Shilkathao
Author(s): Gopaldas Jivabhai Patel
Publisher: Gujarat Vidyapith Ahmedabad
Catalog link: https://jainqq.org/explore/004994/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prAcIna zIlakathAo saMpAdaka gopAladAsa jIvAbhAI paTela jara sAvila jas gUjarAta vidyApITha amadAvAda-14 Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAphAlI pilavastuzInagara 1/mAvastika | _vide { mAMcI homa - oNgadha 'bhArata avaka giradhAra mIna aTA IlorA kola , "sAjA varNabelagolo, ag Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrImatI cakubahena smArakamALA 50 2 prAcIna zIlakathAo saMpAdaka gepALadAsa jIvAbhAI paTela "AkAzathI pRthvI dUra che; ane sAgarano kinAre to tethI, dUra che. paraMtu, he rAjA, sajajananuM zIla durAcaraNathI e karatAM paNa ghaNuM dUra che." pau. E gUjarAta vidyApITha amadAvAda-14 Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakAzaka maganabhAI prabhudAsa desAI mahAmAtra, gujarAta vidyApITha, amadAvAdya-14 mudraka jIvaNajI DAhyAbhAI desAI navajIvana mudraNAlaya, amadAvAda-14 1944 prata 2,000 pahelI AvRtti, khIjI AvRtti, Disembara, 1955 prata 2,000 punarmudraNa, ogaSTa, 1956 prata 5,000 sAta AnA prAptisthAna navajIvana kAryAlaya amadAvAda-14 Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakAzakanuM nivedana hiMdu, bauddha, jaina ema traNe Aryadharma paraMparAnuM sAhitya peAtapAtAnI rIte kathAnirUpaNune viziSTa sthAna Ape che. kAraNa ke, dharmanuM rahasya avagata karavA mATe sahelA tathA saceTa mA dRSTAMtakathAnA che. temAMya, kathAnirUpaNunI kaLA mausAhityamAM vaLI vizeSe khIlelI kahevAya. ( e bauddha sAhityamAMthI zikSaNa ane sAhitya 'mAM judI judI kathA utAravAmAM AvelI. temAMthI zIlakathAe kahI zakAya evI jAtanI amuka kathAo cUMTIne I. sa. 1944mAM te eka judA saMgraharUpe zrImatI cakSubahena smArakamALAmAM prasiddha karavAmAM AvI hatI. te mALAmAM prauDha-vAcana mATenI sAmagrI prasiddha karavAmAM Ave che. A kathAe eka prakAre lAkakathAe paNu kahI zakAya tevI che. 1955mAM A cepaDInI khIjI AvRtti prasiddha karatI vakhate * kurudha ' e vArtA navI umeravAmAM AvI, tathA tene sacitra karavAmAM AvI. traNeka mahinA jeTalA gALAmA ja A ceApaDInI bIjI AvRti vecAI jatAM, tenuM A punarmudraNu bahAra pADavAmAM Ave che. tene lAbha laI, tenI bhASA para vaLI hAtha pheravI levAmAM Avye che. AzA che ke, A cApaDI AbAlavRddha saune rasaprada ane upayegI nIvaDaze. 58-5 Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1. kANu mAga Ape? 2. subhASitanI harIkAI 3. kANu jItyuM ? 4. cha dizAnI pUjA anukramaNikA 5. satya samAna kazuM zreSTha nathI 6. caMDALa kANu ? 7. sAcA brAhmaNu 8. krodhI bhAradvAja 9. dharmopadezanI rIta 10, mahAvijita rAjAne yajJa 11. temAM gunegAra kANu ? 12. kurdhama 13. mahApuruSanI sAcI pUjA 14. yuddhane camatkAra jha 10 13 17 21 ~ 28. 30 34 36 38 41 45 18 60 Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prAcIna zIlakathAo 1 kANu mArga Ape ? pitAnA maraNu khAda mAdattakumAra vArANasInI rAjagAdIe AvyA. te dhamapUrvaka rAjya karavA lAgyA. te nyAyI hatA, tathA niSpakSapAtapaNe badhA jhaghaDA cUkavatA hatA. rAjA nyAyI hoya, eTale tenA amaladAre paNuM nyAyI thAya ja. paraNAme leAkA phirayAdo karatA baMdha thayA, ane peAtAnI meLe nyAyapUrvaka vartavA lAgyA. rAjadarabArane AMgaNe phariyAda karavA AvanArAonI bhIDa tathA dhamAla baMdha thaI gaI; ane nyAyAdhIze AkhA divasa nyAyasabhAmAM kAma vinA ja besI rahevA lAgyA. A joI brahmadatte vicAryuM" ke, 'huM dhapUrvaka rAjya karuM chuM, tethI lekamAM kajiyA-kaMkAsa tathA durAcAra dUra thayA che. have mArA potAmAM kaI doSa rahyA che ke nahi, te mAre joI levuM joIe; ane koI DhoSa jaNAya, te tene dUra karavA prayatna karavA joIe.' A vicArathI teNe peAtAnI AsapAsanA leAkeAne, potAmAM koI doSa dekhAtA hAya te jaNAvavA mATe kahevA mAMDyuM. paraMtu badhA tenAM vakhANa ja karatA; koI tenAmAM eka paNa doSa batAvatuM nahi. 1. kAzI dezanuM bIjuM nAma, 7 Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prAcIna zIlakathAo e joI brahmadatte vicAyuM ke, A badhA leAkeA, huM gusse thaI jAuM' e khIke, mArI doSa batAvaze ja nahi. mATe huM chUpe veSe dezamAM kvA nIkaLuM, to vaLI mArA doSa batAvanArA koI maLI jAya.' Ama vicArI te rathamAM esI, mAtra sArathine sAthe lai, kravA nIkaLye. #di saMjogavazAt evuM banyuM ke, kezala dezane rAjA mallika paNu e ja pramANe peAtAnA doSa batAvanArane zeAdhatA, rathamAM besI, sArathi sAthe pharavA nIkaLyeA hateA. te atenA ratha eka sAMkaDI tathA UMMDI gADA-vATamAM sAmasAmA AvI gayA. te neLa evI nIcI hatI ke, tenI mAnunI bhekhaDA upara ratha caDI zake tema na hatuM. eTale bemAMthI eka ratha pAchA vaLe, te ja sAme ratha AgaLa jaI zake tevI sthiti UbhI thaI. Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ koNa mAga Ape? malika rAjAnA sArathie brahmadattanA sArathine ratha pAcho vALavA mATe kahyuM. tyAre brahAdattanA sArathie kahyuM ke, "tuM tAre ja ratha pAchA vALa; kAraNa ke, A rathamAM te vArANasInA adhipati mahArAja brahmadatta beThA che. javAbamAM mallika rAjAnA sArathie kahyuM, "A rathamAM paNa kosala dezanA adhipati mahArAja mallika beThA che." brahmadattanA sArathie vicAryuM ke sAmA rathamAM paNa rAjA ja che. have zuM karavuM? lAva huM te rAjAnI uMmara pUchuM. je uMmaramAM nAne heya, teNe moTI uMmaranAne mArga Apa joIe. paraMtu pUchayA bAda jaNAyuM ke, baMne rAjA uMmaramAM samAna ja che! pachI brahmadattanA sArathie sAmA rAjAnA rAjyane vistAra, baLa, dhana, yaza, kula vagere viSe pUchyuM. paraMtu baMne rAjA badhI bAbatamAM samAna mAlUma paDyA. pachI teNe vicAryuM ke, je rAjA guNa ane zIlamAM caDiyAte. hoya, tene bIjAe mArga Apa joIe. Ama vicArI teNe sAmA rAjAnA sArathine pitAnA rAjAnAM guNa tathA zIla varNavI batAvavAne kahyuM. teNe javAba ApeH "A mallika rAjA akkaDane aDatAthI, mRdune mRdutAthI, sajjanane sajajanatAthI, ane durjanane dujanatAthI jIte che, mATe he sArathi mAga mUka!" prA.-1 Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prAcIna zIlakathAe 6 pachI brahmadattanA sArathie pAtAnA rAjAnA guNA varNavI batAvatAM kahyuM : A brahmadatta rAja krodhIne akrodhathI, dunane sajjanatAthI, kaMjUsane dAnathI ane jUThAne satyathI jIte che; mATe huM sArathi, mAga mUka! ' A sAMbhaLatAM ja mallika rAjA ane tene sAthi rathamAMthI UtarI paDayA. temaNe azvo cheADI nAkhI peAtAne ratha pAchA pheravye, tathA brahmadatta rAjAne mAga ApyuM. 2 subhASitanI harIphAi bhagavAna buddha eka vakhata zrAvastI pAse AvelA jaitavanamAM anAthipaMDaka nAme potAnA bhakte baMdhAvelA ArAma'mAM rahetA hatA. tyAM temaNe eka vakhata bhikSuene upadeza ApatAM nIcenI kathA kahI saMbhaLAvI : huM bhikSue ! eka samaye devA ane asure vacce yuddha cAlatuM hatuM. te vakhate asuranA iMdra vepacittie devAnA iMdra zakrane kaheNu mAkahyuM: " he devendra ! ApaNe ane subhASitA khelIe, ane jenuM subhASita uttama ThaM tene jItele gaNavA' devendra e vAta kabUla rAkhI. 1. bauddha sAdhu - bhikSune rahevA banAveluM maTha jevuM makAna. Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 11 subhASitanI harIphAI pachI devo ane asuree eka pariSada nImI, ane te pariSada je cukAdo Ape te baMnee svIkAre evuM TharAvyuM. asureMdra pacittie zakane kahyuM: he devendra ! tuM prathama eka gAthA bela. devendra kahyuM: he vepacitti ! tuM mArA karatAM mATe che, mATe tuM prathama bela. tyAre pacitti nIcenI gAthA be - "mUrkha mANasane rekIe nahi, te te vadhu phATe che, mATe DAhyA mANase prathamathI ja pitAnI lAkaDI saMbhALavI." pacittinI gAthAne asuree vadhAvI lIdhI, paraMtu de cUpa rahyA, pachI devendra pitAnI gAthA beleH- "mUrkha mANasane rikavAno eka ja mAge che tene khUba gusse thayele joI jAte zAMta thaI javuM." devendranI gAthAne devee vadhAvI lIdhI, paraMtu asure cUpa rahyA. pacitti beH he devendra ! mUrkha AgaLa zAMta rahevAthI te ApaNane DarI gayelA mAnI, vadhu trAsa Ape che. bInane nAsanArane gAya paNa vadhu keDe pakaDe che. tyAre ide kahyuMH he pacitti ! mUkhe bhale mAne ke ApaNe bInI javAthI zAMta rahyA. paraMtu kaI paNa Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prAcIna zIlathAe kAryanI zreSThatA, tenA vaDe aMte kula keTaluM kalyANa nIpaje che, tenA vaDe mapAya che. te dRSTie jotAM sahanazIlatA ja zreSTha che. gusse thanAranI sAme gusse thaIe, to ApaNe sarakhA ja doSita TharIe, athavA te tenAthI paNa vadhAre doSita TharIe. kAraNa ke, tenA gusse thavAthI tene ane ApaNane thatuM nukasAna najare joyA pachI paNa, ApaNe sAmA gusse thaI baLatAmAM ghI homyA jevuM karyuM kahevAya; tathA te rIte tene ane ApaNane thatA nukasAnamAM vadhAre karyo, ema Thare! paraMtu sAmAne gusse thayela joI je manuSya zAMta rahe che, te pitAnuM tema ja sAmAnuM hita Acare che. te manuSya pitAne rega dUra kare che eTaluM ja nahIM paNa sAmAne geya dUra kare che. mATe sAce vijya tene ja che; bhale dharma na jANanArAo tene namAle kahe! A sAMbhaLI de ane asure namelI pariSadanA satya eke avAje bolI UThayA ke, pacittie kahelI gAthA pazubaLa - zastrabaLanI gAthA che, tathA tenuM pariNAma vigraha ane kalaha che, paraMtu deveMdra zakanI gAthA AtmabaLa - kSamAbaLanI gAthA che, tathA tenuM pariNAma zAMti ane sumeLa che. mATe deveMdra zakane ame A subhASitayuddhamAM jItele jAhera karIe chIe! Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ koNa jItyuM? dAnezarI tarIke kezala dezanA rAjAnI mATI nAmanA hatI. dIna-daridronuM te AzrayasthAna hatuM. mAtApitAnI pAse jema bALaka deDI jAya, tema duHkhamAM duHkhI lo ke tenI pAse deDI jatA. kozalarAjanI e kIrti kAzIrAjathI sahana thaI zakI nahIM. te IrSyAthI baLI javA lAgyAH "mArI prajAnAM mANase mArA karatAM kezalarAjane moTe mAne ? mArA karatAM jenuM pada nIcuM che tenI, mArI ja prajAmAM ATalI badhI kIti ?' ema vicArI teNe eka divasa pitAnA senApatine kahyuM, "senApati, cAle hAthamAM talavAra le ane lazkara taiyAra kare. mArA karatAM kezalarAjane meTA thaI besavuM che. to ene jarA pATha zIkhavIe." kAzIrAje sainya taiyAra karI kezala deza upara caDAI karI. kezalarAja raNasaMgrAmamAM hArI javAthI lAjane mAryo jaMgalamAM palAyana karI gaye. vijayI kAzIrAja darabAra bharI, madathI hasate hasate sabhAsadone kahevA lAgyA, jenAmAM dhana sAcavavAnI tAkAta na hoya, teNe dAnezarI thavA nIkaLavuM na joIe!" paraMtu lokamAM hAhAkAra macI gaye. badhA kahevA kahevA lAgyA, "rAhu caMdrane gaLI gaye; lakSamIjIe paNa 13 Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 14 prAcIna zIlakathAo baLavAnanA bAhu pasaMda karyA, dhamI sAmuM na joyuM." daze dizAnA leka kalpAMta karatA balavA lAgyA, "amAruM zirachatra cAlyuM gayuM. sakaLa jagatanA baMdhu kezalarAjanA zatrune dhikkAra haze !" nagarajanonuM e kalpAMta sAMbhaLI, kAzIrAja gussAthI saLagI javA lAgyA : "harAmakhore ! tamAre svAmI huM haju jIvate jAgate chuM, te pachI ATaluM badhuM zAne raDI mare che? tamAre e dAnezarI have zuM pAchuM Avaze? ke mane harAvIne pitAnuM rAjya pAchuM meLavaze? ThIka, ThIka; paraMtu jyAM sudhI te jIvate che, tyAM sudhI tame badhA tenAM vakhANa cheDavAnA nathI. mATe tene nAmazeSa karI nAkhavo e ja yegya che. zAstramAM paNa kahyuM che ke, rega ane zatrunuM jarAsarakhuM mULa bAkI rahevA devuM nahIM." Ama vicArI teNe potAnA maMtrIne belAvIne kahyuM, "maMtrIjI, jAo, nagaramAM DhaMDhare piTA ke, je mANasa kezalarAjane marelo ke jIvate pakaDI lAvaze, tene sahasa senAmahera InAma ApavAmAM Avaze. rAjAnA nekare. rAtadivasa Thera Thera ghoSaNA karavA lAgyA. je kaI te sAMbhaLatuM, te AMkha mIMcI, jIbha karaDI, kAne hAtha dabAvI detuM. kozalarAja phATayAM-tUTaTyAM gaMdAM kapaDAM paherI vanavagaDAmAM rakhaDyA karatA hatA. eka divasa eka vaTemArgue AMsu-bharele mukhe tene pUchyuM, "bhAI kezaladezane raste kaI bAju Avya, batAvIza?" 1. jenuM nAma ja bAkI rahyuM che te, arthAta naSTa, mRta. Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kANu jItyuM? rAjAe tene sAmuM pUchyuM, e abhAgiyA dezamAM have zA du:khe jAya che, bhAI ?' 8 vaTemArgue kahyuM, 'huM vepArI vANiyA chuM. mAruM nAva bharasamudramAM DUbI gayuM. have ghera ghera bhIkha mAgate te kema karIne jIvuM? paNa cAre bAju meM dayALu kozalarAjanI kIrti sAMbhaLI che. kahe che ke te anAthanA nAtha che, dInaridranuM zaraNa che; keAI tene khAraNethI khAlI hAthe pAchuM ktuM nathI. mATe huM tenI pAse jaI mAruM duHkha dUra karavA IcchuM chuM." te sAMbhaLI kozalarAje jarA hasIne peAtAnI AMkhamAM AvatAM AMsu chupAvI dIdhAM. tyAra bAda cUpa rahI kAMIka vicAra karI lIdhA ane kahyuM, 'bhAI ! tuM ghaNI muzkelIe veThatA ATale dUra AvyeA che, teA tArI mana:kAmanA pUrNa thAya tevA mA tane batAvuM.' ema kahI te tene sAthe laI ne cAlye. . kAzIrAja darabAra bharIne beThA che. tyAM eka jaTAdhArI vanavAsI AvIne UbhA rahyo. rAjAe mAM malakAvIne tene pUchyuM, * zA kAraNasara tamAruM AvavuM thayuM che? khuzIthI kaheA. tamArI je kAMI kAmanA haze te kAzIrAja jarUra pUrI karaze.' pelA jaTAdhArIe dhIre dhIre kahyuM, ' kAzIrAja! huM kezalarAja chuM; mane pakaDI lAve tene je mATuM inAma ApavAnuM tame jAhera karyuM" che, te mArA A joDIdAra viNakane ApeA. te bhAre muzkelImAM AvI paDaco che; mArI Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 16 prAcIna zIlakathAo pAsethI kaMI maLaze e AzAe te mArA nagarane rastA pUchate jatA hatA, tevAmAM mane vacce maLe. tene huM nirAza karavA nathI mAgate mATe le mAruM mAthuM, ane tene InAmanI rakama gaNI Ape." A sAMbhaLI sabhAsado cekI UThayA. A darabAra stabdha thaI gayo. bAraNA pAse UbhelA bakhataradhArI dvArapALanI AMkhe AMsuthI bharAI gaI. kAzIrAja paNa kSaNabhara te cUpa thaI gayuM. pachI te bolyo, "he rAjakedI ! pitAnuM mAthuM ApIne mArA upara vijaya meLavavAne paMtare tuM ThIka beThavI lAvyuM che! paNa tArI e AzA niSphaLa javAnI che; kema ke AjanI A laDAImAM paNa huM ja jItIza." Ama kahI, teNe kezalarAjane rAjA tarIke saMbadhIne kahyuM, "he kezalarAja ! tamAruM rAjya huM tamane pAchuM ApuM chuM, ane sAthe mAruM hRdaya paNa. have A gAdIe besI tamArA ja rAjyabhaMDAramAMthI A vaNikane joIe teTaluM dhana gaNI Ape." ema kahI e cIMtharehAla vanavAsIne rAjAe rAjyAsane besAryo, ane jhAMkharAM jevA tenA vALa upara rAjamugaTa paherAvI dIdhe. nagarajane ekI avAje pikArI UDyAH "dhanya"! dhanya...! [ TAgorakRta "kathA o kAhitI" uparathI ] Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che ke - ' : : ' cha dizAnI pUjA eka vakhata buddha bhagavAna magadhanI rAjadhAnI rAjagRha najIka veNuvanamAM UtaryA hatA. te vakhate sigAla nAmane eka kulIna taruNa zaheramAMthI roja savAre bahAra AvI, snAna karI, pUrva, pazcima, dakSiNa, uttara, upara, ane nIce ema cha dizAone namaskAra karate hate. buddha eka vakhata bhikSA mATe nagaramAM jatA hatA, tevAmAM pilA yuvakane namaskAra karate joIne belyAH "he gRhapatiputra, teM A zuM mAMDyuM che?" * sigAla beH "he bhagavaMta! mArA pitAe maratI vakhate e dizAonI pUjA karatA rahevAnuM mane kahyuM hovAthI, huM dizAone namaskAra karuM chuM." che. '*, prA-3 Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prAcIna zIlakathAo buddha kahyuM: "paraMtu tAre A namaskAravidhi AryonI 'paddhati pramANe nathI." sigAle kahyuM: "te, he bhagavaMta! Apa mane AryonI paddhati pramANene vidhi zIkhave." buddha belyAH "he gRhapatiputra, mAbApa e pUrva dizA che. tenI pUjAnAM A pAMca aMge cheH 1. temanuM kAma karavuM 2. temanuM piSaNa karavuM; 3. kuLamAM cAlyAM AvelAM satkAryo cAlu rAkhavAM; 4. temanI saMpattinA vArasa banavuM; ane 5. teo maraNa pAme tyAre temane nAme dAna karavuM. mAbApane je A pAMca aMga vaDe pUjavAmAM Ave, te teo bALakane - 1. pApa karatAM vAre che; 2. tene sumAge caDhAve che; 3. tene kaLAkauzalya zIkhave che; 4. yegya strI sAthe tenuM lagna karI Ape che; ane 5. yogya veLAe potAnI milakata tene svAdhIna kare che. he gRhapatiputra, guru e dakSiNa dizA che. tenI pUjAnA A pAMca vidhi cheH 1. te Ave tyAre UThIne UbhA thavuM 2. te mAMdA thAya tyAre temanI sevAcAkarI karavI, 3. te je zikhAmaNa Ape te zraddhApUrvaka samajI levI, 4. temanuM je kaMI kAma hoya te karyuM ane pa. te je vidyA Ape te uttama rIte grahaNa karavI. gurune je A pAMca prakAre pUjavAmAM Ave, te te - 1. ziSyane sadAcAra zIkhave che; 2. uttama rIte vidyA Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - cha dizAnI pUjA zIkhave che; 3. pitAne AvaDatI sarva vidyA ziSyane ApI de che; 4. pitAnAM sagAMsaMbaMdhImAM tenI prazaMsA kare che, ane pa. koI sthaLe jatAM tene khAdhApIdhAnI aDacaNa na paDe tevI vyavasthA kare che. - "he gRhapatipatra, patnI e pazcima dizA che. tenI pUjAnAM A pAMca aMge cheH 1. tene mAna ApavuM; 2. tenuM apamAna na thavA devuM; 3. ekapatnIvrata AcaravuM, 4. gharane kArabhAra tene seMpa, pa. ane vastrAlaMkAranI tene khoTa na paDavA devI. A pAMca aMgethI tene prasanna rAkhavAmAM Ave, te te - 1. gharamAM sArI vyavasthA rAkhe che; 2. nekaracAkarane premathI saMbhALe che; 3. pativratA thAya che; 4. patie meLavelI saMpattinuM rakSaNa kare che, ane pa. sarva gRhamAM tatpara rahe che. he gRhapatiputra, mitramaMDaLa e uttara dizA che. tenI pUjAnAM A pAMca aMga cheH 1. ApavA gya vastu hoya te temane ApavI, 2. temanI sAthe premathI bolavuM 3. temane upayogI thavuM; 4. temanI sAthe samAnabhAvathI vartavuM, ane 5. temanI sAthe niSkapaTa vartana rAkhavuM. "A pAMca prakAre mitramaMDaLanI pUjA karavAmAM Ave, te teo - 1. ekAeka saMkaTa AvI paDe tyAre enuM rakSaNa kare che, 2. tenI saMpattinuM paNa rakSaNa kare che; 3. saMkaTamAM 1. jIvanabhara eka ja patnI karavAnuM vrata , ' . Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prAcIna zIlakathAo gabharAI jAya tyAre dhIraja Ape che; 4. vipattinA samaye tene ekalA cheDatA nathI; ane 5. tenI pAchaLa tenI sa Mtati upara paNa upakAra kare che. 20 " he gRhapatiputra, nakaracAkara e nIcalI dizA che. tenI pUjAnAM A pAMca aMgo cheH 1. temanI zakti pramANe temane kAma kahevuM; ra. temane cAgya mahenatANuM ApavuM; 3. te mAMdA paDe tyAre temanI sAravAra karavI; 4. prasaMga hoya tyAre temane uttama leAjana ApavuM; 5. vakhatAvakhata uttama kAma badala temane akSisa ApavI. * A pAMca prakAre temanI pUjA karavAmAM Ave, te te paNa 1. potAnA mAlika UThe tyAre pahelAM UThe che; 2. mAlika sUe tyAra pachI sUe che; 3. mAlikanA mAlanI cArI karatA nathI; 4. uttama rIte kAma kare che; ane pa. mAlikanA yaza phelAve che. - he gRhapatiputra, sAdhusaMta e upalI dizA che. temanI pUjAnAM A pAMca aMga cheH 1. kAyAthI temane Adara karaveA; 2. vAcAthI temane Adara karavuM; 3. manathI temane Adara karavA; 4. te bhikSAe Ave tyAre temane takalIph paDavA devI rnAha; ane 5. temane upayegI vastuo ApavI. 'A pAMca prakAre temanI pUjA karavAmAM Ave, te te -- 1. pApamAMthI tenuM nivAraNa kare che; 2. tene kalyANakAraka mAge lagADe che; 3. premapUrvaka tenA upara kRpA kare Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ satya samAna kazuM zreSTha nathI 21 che, 4. tene uttama dharma zIkhave che, tenI zaMkAonuM samAdhAna kare che, ane 5. tene svargane mArga dekhADe che." A upadeza sAMbhaLI sigAla cheH "bhagavAna ! A Apane upadeza keTale badhe suMdara che ! keI mANasa DhAMkelI vastu ughADI karIne batAve, athavA aMdhArAmAM jevA mATe dIve dhare, ke mArgamAM bhUlo paDelAne mAga batAve, tema bhagavAne mAre mATe dharmanuM uttama rahasya khulluM karyuM che.' 5. satya samAna kazuM zreSTha nathI kAzIne rAjA brahmadattane manuSyamAMsa khAvAnI Teva paDI hatI, tethI sau prajajanee bhegA maLI tene rAjyamAMthI hAMkI kADho. brahmadara eka miTA arayamAM cAlyA gaye. te araNyamAM thaIne bIjA dezamAM javAne rasto pasAra thatuM hatuM. brahmadara te raste thaIne jatAAvatA musApharene pakaDate ane mArI khAte. eka vakhata tene pagamAM bhAre jakhama thaye. jIvatA rahevAnI AzAe teNe vanadevatAnI bAdhI rAkhI ke, "mAre jakhama je jaladI rujhAI jaze, to huM so rAjakumAranA lehIthI tane snAna karAvIza ane moTe narayajJa karIza." daivage tene jakhama sAjo thaI gayo. eTale teNe AjubAjunAM rAjyamAMthI rAjakumAre pakaDI pakaDIne ekaThA Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prAcIna zIlathAe karavA mAMDyA. pachI te kurudezanA rAjakumAra suta mane pakaDavA mATe kurudezanI rAjadhAnI IndraprasthamAM gaye. savAre sutama kumAra nagara bahAra taLAvamAM snAna karavA Ave, tyAre tene pakaDI levAne IrAde te kamaLanA velAonI ethe saMtAIne beThe. bIje divase rivAja mujaba sutama kumAra snAna karavA taLAve AvavA nIkaLyo. te kumAra vidyAne bahu kadaradAna hatuM. tethI, eka paradezI brAhmaNa, cAra ke tene saMbhaLAvI, dhana meLavavAnI IcchAe, dUra dezathI AvIne AgalI rAtre nagara bahAra Utaryo hato. savAranA kumArane ja sAme AvatA joI brAhmaNe tenI pAse jaIne kahyuM ke, mahArAja ! ApanI kIti sAMbhaLI huM takSazilAthI ahIM sudhI cAlate AvyuM chuM. mArI pAse se se senAmahorenI kiMmatanA cAra loka che. te Apa sAMbhaLe, ane Apane pasaMda paDe te mane kiMmata Apaje." kumAre kahyuM: "huM hamaNAM ja snAna karIne pAchA pharuM chuM, tyAM sudhI tame mArA mahelamAM jaIne bese." sutama kumAre potAnI sAthenA hajUriyAne brAhmaNa sAthe pitAnA mahela bhaNI vidAya karyo, ane pite ekalo taLAvamAM snAna karavA Utaryo. tarata pilA narabhakSake tene pakaDyo. pachI tene pITha upara nAkhI te vAyuvege deDavA lAgyA. thoDe dUra gayA bAda, brahmadare sutasomane nIce utAryo, tyAre sumanI AMkhamAM teNe AMsu dIThAM. 1. paMjAbamAM AveluM jUnuM vidyApIThanuM dhAma. Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ satya samAna kazuM zaka nathI te joI brAdate kahyuM: "he kumAra! nAnapaNathI paiyazALI tarIke tArI khyAti dUra dUra phelAyelI che, paraMtu atyAre mRtyunA DarathI tuM Ama kAyaranI peThe raDavA beThA che, e tane kSatriyane zobhe che?" - sutasAme javAba ApeH "bhAIhuM mAre mATe ke mArAM sagAMvahAlAM mATe zeka karato nathI. paraMtu mArI kIti sAMbhaLI eka brAhmaNa dUra dezathI mane cAra ke vecavA mATe AvyA che, tene meM tenA leka kharIdI levAnuM vacana ApI mArA mahelamAM besADyo che. mArAthI have te vacana pALI zakAze nahi, ene mane kheda thAya che. tuM je mane cheDI de, to huM te brAhmaNanA leka sAMbhaLI, tene yogya InAma ApI, pAcho AvuM." narabhakSaka beH "vAha! evI vAta upara bharose rAkhavA jeTale huM mUrkha nathI! mRtyunA mukhamAMthI chUTIne sukharUpa pitAne ghera pahoMcele mANasa pharI potAnI meLe pitAnA zatru pAse pAcho jAya, ema bane kharuM?" suto me kahyuM: "bhAI! bIjAnI vAta game te hoya, paraMtu huM te asatya belIne jIvatA rahevA karatAM mRtyune vadhu pasaMda karuM chuM. jUThuM bolIne kadAca tArA hAthamAMthI te chuTAya, paraMtu durgatimAMthI kevI rIte chuTAya? chatAM tane mArI patIja na paDatI hoya, te huM mArI talavAranA sagaMda khAuM chuM." kSatriyane mukhe talavAranA sogaMda sAMbhaLI, bahAdatta paNa vicAramAM paDyo. chevaTe teNe e nizcaya karyo ke, Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prAcIna zIlakathAo sutasama nAsI jAya te harakata nahi, paNa eka vAra tenI parIkSA te levI. sutama narabhakSakanA hAthamAMthI chUTI pitAnA mahelamAM gaye. tene jIvate pAchA Avela joI sau kone AnaMda thaye. rAjakumAra narabhakSakane thApa ApI ThIka chUTI AvyA, ema sau kahevA lAgyA. paraMtu sutame te pelA brAhmaNane tAbaDatoba belA ane tene tenA ke saMbhaLAvavA kahyuM. brAhmaNe tene nIce pramANe* cAra leke gAI saMbhaLAvyA : - 1. eka vAra ja sajanane saMga thAya teAya te mANasane tArIne kAyamane pAra utAre che. paraMtu hujana samAgama haMmezane hoya, paNa nakAmo che. 2. je haMmezAM sAdhujananA saMgamAM rahe che, ane bhaktipUrvaka temane sahavAsa karI temanI pAsethI dharmane spaSTa rIte jANI le che, te mANasa sukhI thAya che ane tenuM duHkha nAza pAme che. 3. rajAnA citravicitra race chaNu thAya chemANasanAM zarIra paNa chaNa thAya che, paNa sajajanene dharma chaNuM thatuM nathI, ema saMtapuruSa haMmeza kahe che. - 4. AkAzathI pRthvI dUra che ane sAgarane kinAre to tethIya dUra che. paraMtu te sajA! sajananuM zIla durAcaraNathI e karatAM paNa ghaNuM dUra che." * sakideva sutasoma sabbhi hoti samAgamo / sA naM saMgati pAleti nAsabbhi bahu saMgamo // 1 // sabhireva samAsetha sabbhi kabbetha saMthavaM / . sataM saddhammamajhAya segyo hoti na pApiyo // 2 // Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ satya samAna kazuM zreSTa nathI - 25 te ke sAMbhaLI sutasema bahu saMteSa pAme ane teNe brAhmaNane cAra hajAra sonAmahore bakSisa ApI. pachI sutama kumAra pelA narabhakSaka pAse pAchA javA taiyAra thaye. te je tenA pitA tene samajAvavA lAgyAH A tuM zuM kare che? eka vAra e duSTanA hAthamAMthI jematema chUTI AvyA bAda, tenA moMmAM hAthe karIne jaI paDyuM, e zuM buddhizALInuM lakSaNa che?" sutame kahyuM: "mahArAja! e narabhakSaka bhale duSTa hoyaparaMtu teNe te A brAhmaNanA traNamAMthI mukta thavAnI mane taka ApIne mArA upara bhAre upakAra karyo che. tene huM vizvAsaghAta karuM, te mArA je nIca ane kRtagha ke kahevAya?" pachI sutasema badhA lekanI salAhane gaNakAryA vinA, jyAM pele narabhakSaka hatuM tyAM jaIne hAjara thaye. tene pAche Avele joI narabhakSakane bahu Azcarya thayuM ne te tenI tarapha ekITase joI rahyo. sutame kahyuM, "bhAI! huM pAcho Avyo chuM. have tuM mane mArIne tAre yajJa pUre kara." - brahmadare kahyuM: "kumAra! meM hamakuMDa hamaNAM ja saLagAvyuM che, eTale kazI utAvaLa nathI, paraMtu teM brAhmaNa --jIranti ve rAjarathA sucittA atho sarIraM'pi jaraM upeti / ' sataM ca dhammo na jaraM upeti santo have sabbhi pavedayaMti // 3 // nabhaM ca dUre paThavI ca dUre pAraM samudassa tadAhu dUre / tato have dUrataraM vadanti sataM ca dhammo asataM ca rAjA'ti / / 4 / Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 26 prAcIna zIlakathAo pAse jaI je zrlAke sAMbhaLyA, te teA mane saMbhaLAva. uparAMta, eka vakhata mArA hAthamAMthI jIvatA chUTathA khAda tuM peAtAnI meLe pAcho zA mATe AvyA, te paNa mane kahe.' sutasAme kahyuM : ' bhAI ! satya jevI zreSTha vastu jagatamAM khIjI kAI nathI. te satyanA bhaMga na thAya te mATe ja huM ahI pAche. AvyA chuM.' < brahmadatte kahyuMH rAjamahelamAM khaTarasa annanuM bheAjana karavAnuM ane meAjazeAkha karavAnuM maLe che te cheADI, satyane ja vaLagI rahevA khAtara mAtanA mAMmAM jaI paDavuM, e te tAruM kevaLa mUkha paNuM ja lAge che.' 6 bhAI! satyanuM pAlana karavAmAM je sutasAme kahyuM : uttama rasa che, tenI tAle bIjA keAI rasa nathI.' brahmadatte kahyuM : paraMtu mRtyuya sauthI mATA che. peAtAnA jIvanuM rakSaNa karavA mATe jUThThuM khelavAmAM leAkeA kazuM khATuM mAnatA nathI. tane tArA jIvana viSe kazI paravA dekhAtI nathI, tenuM zuM kAraNa? < sutasAme kahyuM : meM Aja sudhI jIvana daramyAna kazAM khATAM kAma karyAM nathI, paraMtu aneka leAkeA upara upakAra karyAM che; mAkhApanI sevA karI che; sagAMvahAlAMne mandva karI che; tathA gRhasthanAM bIjA je kAI kavyA che, temAM cUka paDavA dIdhI nathI. mane mAtanA Dara nathI.' tyAra bAda sutasAme pelA cAra zlArka tene kahI saMbhaLAvyA. te sAMbhaLI brahmadatta ghaNA saMtuSTa thayeA. teNe cAra zlokanA badalAmAM cAra varadAna mAgavAnuM sutasAmane kahyuM. " Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ satya samAna kazuM' zreSTha nathI sutasAme kahyuM : jo tuM cAra varadAna ApavA mAgatA ja hAya, tA mane nIcenAM cAra varadAna ApaH paheluM varadAna e ke, huM so varSa sudhI tane nIrogI ane sukhI jovAne samatha thAuM. bIjuM varadAna e ke, te pakaDI ANelA badhA rAjakumArene tuM jIvatadAna Apa. trIjuM varadAna e ke, te saune tuM temanI rAjadhAnIomAM pahoMcADI de. ane cAthuM varadAna e ke, havethI naramAMsabhakSaNanuM ka tuM choDI de. " brahmadane te sAMbhaLI, hasIne kahyuM, bhAI! te A varadAnethI paNa mAruM sukha ane Arogya ja Ingyu che. zIla ane sadAcAra vinA sukhazAMti tathA nIrAgitA maLe ja nahIM, teM tAruM jIvita paNa mane lAMbe vakhata sukhI ane nIrogI jovA sAru ja mAgyuM che. jA, tAre khAtara paNa huM havethI mArAM duSkama cheDI, tAre batAvele sadAcArane mArge vaLIza. A rAjakumArIne te huM tArA dekhatAM ja choDI dauM chu, ane temane ghera sukharUpa pahAMcADI dau chuM.' eTaluM thatAMnI sAthe ja cAre bAju samAcAra prasarI gayA ke brahmadatte naramAMsa cheDI dIdhuM che tathA havethI dhama anusAra vartavAne nizcaya karyAM che. e jANI, kAzInA leAkAe ghaNI khuzIthI tathA mATI dhAmadhUmathI brahmadattane tenA rAjyamAM pAchA ANyA, ane tene pharI gAdIe besA Daco. brahmadane sutasAmane eka mahinA sudhI potAnA nagaramAM sanmAnapUrvaka rAkhyA, ane pachI bhAre satkAra sAthe tene ghera vidAya karyAM. : Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caMDALa kANu ? eka vakhata bhagavAna buddhe zrAvastI nagarImAM gAma mahAra rahetA hatA. bhikSAkALe bhikSA mAgatA mAgatA te eka divasa bhAradvAja brAhmaNanA AraNA AgaLa AvI pahoMcyA. te vakhate bhAradvAja hAma bhAradvAja hAma karatA hatA. buddhane AvatA jotAM ja te mATI khUma pADIne khelyA : mUDiyA ! caMDALa! tyAM IMTo ja UbheA rahe! rakhe pAse AvatA !' * alyA buddhe kahyuM : brAhmaNu ! caMDALa kANu kahevAya te tuM jANe che kharo ? ' brAhmaNa khelyA : 8 nA mane caMDALanA guNAnI zI khabara? tuM ja te kahe ! > : buddha khelyA : rAkhanAra, ane pApathI kahevAya. veravRtti vAraMvAra gusse thanAra, kharaDAyele azraddhALu manuSya caMDALa je manuSya anya prANIonI hiMsA kare che, jenA aMtaHkaraNamAM yA nathI, je lUMTaphATa ane cArI kare che, te cAMDALa kahevAya, je manuSya bIjAnuM devuM karI, pelA pAchuM mAge tyAre nAsI jAya che ke ADu khele che, te caMDALa kahevAya. ka Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caDALa kANu ? * je pAtA mATe, pArakA mATe, ke paisA mATe khATI sAkSI pUre che, te caMDALa kahevAya. ' je manuSya peAtAnAM vRddha mAtApitAnI sevAcAkarI karatA nathI, mAkhApabhAI - mahena-sagAMvahAlAM saune gALA de che ke mAre che, te caMDALa kahevAya. * je manuSya pAte karelAM pApakama chupAvavAnA prayatna kare che, te caMDALa kahevAya. * he brAhmaNa ! manuSya janmathI ja caMDALa ke brAhmaNu hAtA nathI; paraMtu peAtAnAMkamathI ja caMDALa thAya che ke brAhmaNa thAya che. mANasa caMDALanA kuLamAM utpanna thayeleA hAya, paNa te sadAcArI hoya, teA te zreSTha che; paraMtu brAhmaNanA kuLamAM utpanna thayelA mANasa jo durAcArI hAya, tA te caMDALa ja che.' *; yuddhane A upadeza sAMbhaLI bhAradvAja zaramAI gayuM. te elye: huM bhagavan ! ApanA upadeza ghaNA sarasa che. jema koI mANasa DhAMkelI vastu ughADI karIne batAve, athavA dveSmatAne aMdhArAmAM mazAla dharIne khatAve, te ja pramANe Ape dhamane uttama rIte spaSTa karIne samajAvyA che." Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAce brAhmaNa vArANasI nagarImAM jayaghoSa tathA vizeSa nAme be brAhmaNa bhAIo rahetA hatA. jayaghoSa eka vakhata nadIkinAre pharate hite, tevAmAM teNe eka deDakAne karuNAjanaka cIsa pADate sAMbhaLe. pAse jaIne jotAM mAluma paDayuM ke, eka sApa te deDakAne gALa hate. te deDakAnI jIbhe eka jIvaDuM cATeluM hatuM. te uparathI jaNAtuM hatuM ke, deDake e jIvaDAne gaLavA kUdyo haze, tevAmAM tyAM pAse pharatA sApe tene ja pakaDyo haze. jayaghoSa haju e bInA upara vicAra karatuM hatuM, tevAmAM pAsenA jhUMDamAMthI eka neLiye vegathI AvIne te sApane pakaDyo. A joI yazeSane vicAra AvyuM ke, badhAM prANIo khAna-pAna vagere sukhanI pAchaLa rAtadivasa naciMtapaNe deDyA kare che; paraMtu kALa AvIne kyAre kene pakaDaze, tenI phikara keI karatuM nathI. mATe jyAM sudhI ApaNe kALanA hAthamAM sapaDAyA nathI, tyAM sudhI A saMsAramAMthI mukta thavAne prayatna kare joIe. Ama vicArI teNe eka saMtapuruSa pAse jaIne dIkSA lIdhI, ane gharabArane tyAga karI sAdhupaNuM svIkAryuM. ghaNAM varSo bAda te pharato pharate pAcho vArANasI nagarImAM AvI pahoMcyuM. te vakhate tene bhAI vijayeSa Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAcA brAhmaNa eka mATo yajJa karatA hatA. yajJane nimitte brAbhAjana karAvavA sAru teNe puSkaLa khAnapAna taiyAra karAvyuM hatuM. jayaghASa bhikSA mATe krUratA karatA vijayaghASanA yajJamaDapa pAse AvI paheAMcyA. tene joI vijayaghASa dUrathI ja khelI Uco: huM apazukaniyALa mUDiyA ! tuM ahIM UbhA na rahIza. ahIM te veda bhaNanArA pavitra brAhmaNAne mATe ja bhAjana taiyAra kareluM che, ane brAhmaNa sivAya khIjA koI ne te ApavAnuM nathI. mATe ahIMthI cAlyA jA. jayaghASe javAkha ApyA: he brAhmaNa ! huM gharabArane tyAga karanAro bhikSu chuM. huM mAruM anna jAte rAMdhatA nathI, paraMtu yAcakavRttithI jIvuM chuM. ahIM tame dAna arthaghaNuM annapAna taiyAra karAveluM che; mATe mane tapasvI jANIne je kAMI vadhyuMghaTyu hoya te Ape. vijayadheAtra melyA : huM sAdhu ! jagatabharamAM jANItuM che ke, jAti ane vidyArthI yukta brAhmaNA ja dAna mATe ucita pAtrA che, jema uttama jamInamAM vAvelAM khIja acUka UgI nIkaLe che, tema brAhmaNA rUpI kSetramAM vAveluM dAnarUpI khIja puNyarUpe acUka UgI nIkaLe che. sA jayaghASa brAhmaNanA kuLamAM janmyA hoya mATe koI ne brAhmaNa kahI zakAya nahIM. brAhmaNane ghera janmyA hoya, paraMtu krodha, mAna, hiMsA, Dha, cArI ane parigrahathI yukta hoya, te tene brAhmaNa zI rIte kahevAya ? vidyAnI khAkhatamAM paNa mAtra vANIne bhAra UMcakanArane uttama kahI * Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2 prAcIna zIlakathAo zakAya nahIM. je mANasa veda bhaNIne paNa tenuM tAtparya jANatuM nathI, tathA te pramANe AcaraNa rAkhatA nathI, te brAhmaNa nathI. AryapuruSae brAhmaNa kone kahyo che, te jANe che ? | vijayazeSe kahyuM? nA! AyapuruSe vaLI brAhmaNa kene kahe che te tuM jANute heya te mane kahI saMbhaLAva! viSe kahyuMH maLelI saMpattimAM je Asakta nathI thatuM, ane gayelAne je zaka nathI karate, te brAhmaNa kahevAya che. jenI vANI zuddha che, sAcI che, tathA madhura che, tathA jenuM hRdaya agnimAM tapAvIne zuddha karelA senA jevuM nirmaLa che, te sAce brAhmaNa che. je rAga, dveSa ane bhaya vinAne che, tapasvI che, saMyamI che, sArAM vrata dhAraNa karanAre che, tathA aMdara ane bahAra zAMta che, te brAhmaNa kahevAya che. sarva jIvone sukha ja priya che ema jANI, kaI paNa jIvane je duHkha ApatuM nathI, ke pitAnA sukha mATe temanI hiMsA karatuM nathI, te sAce brAhmaNa che. bIjAnI nAnI-moTI kaI paNa vastu tenI paravAnagI vagara je upADI leto nathI, te sAco brAhmaNa che. jene dhanamAM lolupatA nathI, jene bhemAM Asakti nathI, je duninI sobata karatA nathI, tathA hamezAM sanduruSanI ja sevA kare che, te sAce brAhaNe che. Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAce brAhANa mANasa jevuM karma kare che, te te thAya che. mAtra mUMDAvAthI te sAdhu banatuM nathI, methI 48 belyA karavAthI brAhmaNa banatuM nathI, araNyavAsathI muni banate nathI, ane valkala paheravAthI tapasvI banatuM nathI. paNa samatAthI zramaNa, brahmacaryathI brAhmaNa, jJAnathI muni, ane tapathI tApasa thAya che. karmathI ja mANasa brAhmaNa, kSatriya, vaizya ke zuddha thAya che, janmathI nahIM. jenAmAM brAhmaNanA guNa che, te ja brAhmaNa che. evA guNavALA zreSTha brAhmaNe ja pitAne ke bIjAne uddhAra karavAne samartha che. A sAMbhaLI vijayazeSanuM abhimAna tathA ajJAna dUra thaI gayuM. teNe hAtha joDIne jayaghoSane kahyuM, "he sAdhu! sAcuM brAhmaNatva zuM che, te tame mane barAbara samajAvyuM. tame ja sAcA brAhmaNa che, tathA vedavit che. tame ja bIjAne tema ja pitAne uddhAra karavA samartha che. mATe he bhikSukatame mArA upara kRpA karIne A bhikSA grahaNa kare." [jaina kathA uparathI ] Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ krodhI bhAradvAja : ja * - * " , , * * : : ka . : # * :: ' eka vakhata buddha bhagavAna magadha nI rAjadhAnI rAjagRhanI pAsenA veNuvanamAM rahetA hatA. te nagaramAM bhAradvAja nAme eka ati krodhI brAhmaNa rahetuM hatuM. eka vakhata, tenA getramAMne eka brAhmaNa buddhane dharma svIkArI, temane ziSya banyuM. e sAMbhaLI bhAradvAjane khUba gusso caDyo. Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ | kopI lAradvAja, te veNuvanamAM AvI buddha upara gALone varasAda varasAvavA lAge. buddhe kAMI paNa javAba na Ape; tethI thoDA vakhata bAda thAkIne te . tyAra pachI buddha tene pUchyuM: "he brAhmaNa ! tAre ghera kadI paNa Ave che kharA? bhAradvAje kahyuM: "hA, mArAM sagAvahAlA avAranavAra mAre ghera Ave ja che." buddha pUchayuM: "temane tuM khAvApIvAnI sAmagrI Ape bhAradvAje kahyuM: "hA; mAre ghera AvelA mahemAnone yogya AdarasatkAra karI, huM temane khAvApIvAnI sAmagrI AvuM ja chuM." - buddhe kahyuM: "paraMtu te brAhmaNa ! je tArA paNa tArI ApelI vastuo na svIkAre, te te vastuonuM zuM thAya?" bhAradvAje kahyuM: "he gautama! A badhuM tuM zuM pUche che? meM ApelI vastuo mArA pareraNA le nahi, te te badhI mArI pAse ja rahe, e dekhItuM che!" - buddhe kahyuM: "he brAhmaNa! te ja pramANe te Aje A gALanI bheTa mAre mATe ANI hatI, tene meM svIkAra karyo nahi; tethI te konI pAse rahI? je meM tArA upara gusse karyo hota ke tane sAme gALe bhAMDI heta, te tArI bheTa meM aMgIkAra karI ema kahevAta. paraMtu meM tema na karyuM, eTale teM bhAMDelI gALe tArI pAse ja rahI kahevAya ke nahi ? Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prAcIna zIlakathAo bhAradvAja melyAH hA gautama !' huM brAhmaNa ! gusse thanAra upara je te mANasa pAtAnI jAtane nukasAna buddha bAlyA : sAmeA gussA kare che, kare che. paraMtu sAme gusso karavAne khale te zAMta rahe, tA tethI tene tema ja gusso karanArane khanene lAbha thAya che.' 36 9 dharmopadezanI rIta bhagavAna buddhanA pUrNa nAme eka ziSya hatA. eka vakhata te buddha pAse gayA, ane saMkSepamAM peAtAne dharmopadeza karavAnI teNe temane vinati karI. upadeza pUrA thayA khAda buddhe tene pUchyuM: "he pUN^! have tuM kayAM javA Ucche che ?" pUrNa bhagavan ! A * ApanA karIne have huM sunAparata dezamAM javAne chuM. - buddha -- huM pUrNa ! sunAparata prAMtanA leAke mahu kaMDAra che tathA bahu ja krUra che. tuM tene upadeza ApavA jaIza tyAre teo tane gALeA deze ke tArI niMdA karaze, te tuM zuM karIza ? upadezane grahaNa pUrNa he bhagavan ! huM te vakhate evuM mAnIza ke, A leAkA ghaNA sArA che; kAraNa ke, teoe mane mAtra gALA ja dIdhI che, paraMtu mArA upara hAtha upADayo nathI. Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dharmopadezanI rIta ka buddha -- ane jo te tArA upara hAtha upADaze te ? pUrNa -- te mane teoe paththarathI mAryAM nahi mATe teo sArA ja che, ema huM samajIza. tane paththara mAraze te ? para teoe daDaprahAra nathI karyAM, - buddha -- ane te pUrNa --tA mArA tethI teo ghaNA sArA che, ema huM mAnIza. buddha -- ane teo daDaprahAra karaze te chu pUrNa -- tA teoe zastraprahAra nathI karyAM, tethI teo ghaNA sArA che, ema huM mAnIza. buddha -- ane te zastraprahAra karaze te ? pUrNa te mane temaNe ThAra mAryAM nathI, tethI tee ghaNA sArA che, ema huM mAnIza. yuddhe ane teo tane ThAra mAraze tA ? - pU-- he bhagavan ! A zarIrathI kaMTALIne ghaNA leAkeA ApaghAta kare che. sunAparatanA rahevAsIe mArA evA zarIrane nAza karyAM, temAM temaNe mArA upara upakAra karyAM che, ane tethI teo sArA ja che, ema huM tyAre paNa mAnIza. muddhe - zAmAza! pUrNa, zAkhAza ! tuM jarUra sunAparatanA leAkAne dharmopadeza karavAne ceAgya che. Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10 mAvajata rAjAnA yajJa prAcIna kALamAM mahAvijata nAme eka mATA rAjA thaI gaye. te eka divasa ekAMtamAM beThA hatA, tyAre tenA manamAM evA vicAra AnyA ke, mArI pAse puSkaLa sapatti che; tene jo huM eka meATA yajJa karavAmAM vAparuM, te paraleAkamAM mAruM bhaluM thAya. A vicAra teNe peAtAnA purAhitane jaNAvyA ane pUchyuM ke, kevA yajJa karIe te paraleAkamAM mAruM vadhAremAM vadhAre bhaluM thAya ? : purahita Alye hai mahArAja ! hAlamAM ApanA rAjyamAM zAMti nathI; gAma ane zaheza lUMTAI jAya che; tathA lAkAne cArAne bhAre upadrava che. AvI sthitimAM Apa yajJa karazeA, teA tenAthI tamAruM bhaluM nahIM thAya. " Apane ema lAgaze ke, phrAMsI dIdhAthI, tura MgamAM nAkhavAthI, tiraskAra karavAthI, ke dezanikAla karavAthI cArene! dAkhasta thaI jaze. paraMtu evA upAyAthI cArAnA pUrepUrA aMdobasta nahIM ja thAya. tethI tA te thADA dUra jaIne phrI teAphAna UbhAM karaze. 8 e tAkAnA dUra karavAnA kharA upAyA A pramANe che: ApanA rAjyamAM je khetI karavA icche che, temane Apa khI Ape; jee vepAra karavA icche che, temane mUDI 38 Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAvijita rAjAne yajJa Ape, ane jeo nokarI karavA Icche che, temane regya nokarI Ape. A rIte sarva mANase potapotAnA managamatA kAmamAM lAgI gayA pachI ApanA rAjyamAM tephAna rahevAno saMbhava nathI. vakhatasara kara vasUla thatA rahevAthI ApanI tijorI bharapUra thaze, ane tophAnIone upadrava na rahevAthI loke pitAnAM bALabaccAMne keDa pUrA karaze, tathA daravAjA ughADA mUkI nirbhayatAthI AnaMdamAM raheze." parehite batAvele tephAnone bobasta karavAne upAya mahAvijita rAjAne pasaMda paDyo. potAnA rAjyamAM khetI karavAne samartha evA lekene bI vagere ApI, teNe temanI pAse khetI karAvI, nAnAmoTA vepArIone mUDI ApI temane vepAra vadhAryo ane megya mANasone cUMTI kADhI, sarakArI kAma upara, yogya sthaLe temanI nimaNuka karI. A upAyathI mahAvijitanuM rASTra ceDA ja vakhatamAM samRddha thayuM. - tyAra bAda rAjAe purohitanI sUcanAthI rAjyamAM jAheranAmuM kaDhAvIne prajAne puchAvyuM ke, "mAre mArA para lekanA hita khAtara yajJa kare che, temAM tamArA badhAnI saMmati che ke nahIM?" prajAe rAjIkhuzIthI ane nirbhayatAthI rAjAne yajJa karavA mATe spaSTapaNe anumati ApI. tyAra bAda purohitanI salAha mujaba rAjAe yajJa karyo. temAM gAye, bakarAM, meMDhAM vagere prANa mAravAmAM AvyAM nahIM; yajJasto banAvavA jhADe kApavAmAM AvyAM Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prAcIna zIlakathAo nahIM; darbhane cUMTI cUMTI DhagalA karavAmAM AvyA nahIM; ane dAsane tathA majUrene jabaradastIthI kAme lagADavAmAM AvyA nahIM. jemanI IcchA hatI temaNe ja kAma karyuM. ane jemanI IcchA na hatI temaNe na karyuM. ghI, tela, mAkhaNa, dahIM, madha, ane geLa, eTalA padArthothI te yajJa pUrNa karavAmAM Avyo. pachI rAjyanA zrImaMta ke rivAja mujaba moTAM meTAM najarANuM laIne rAjA pAse AvyA. rAjAe temane jaNAvyuM ke mAre tamArAM najarANunI jarUra nathI, kAraNa ke, prajA pAsethI dhArmika kararUpe ugharAveluM puSkaLa dravya hajI mArI pAse paDeluM che. temAMthI tamAre kAMI jAhera hita mATe joItuM hoya te laI jaI zake che." - rAjAe najarANuM svIkAravAnI nA pADavAthI ke e te paisAmAMthI AMdhaLA-laMgaDA vagere apaMga loke mATe rAjAnI yajJazALAnI cAre dizAe anAthazALa baMdhAvI. A pramANe mahAvijita rAjAne yajJa sarvane priya tathA kalyANakArI nIvaDyo. Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 11 temAM gunegAra kANu ? eka vakhata bhagavAna buddhe pharatA pharatA zrAvastI nagarImAM AvIne UtaryAM hatA. te vakhate rAjAnI pharajo khAmata vAta nIkaLI. te uparathI buddhe nIcenI kathA saune kahI saMbhaLAvI. ghaNA samaya pahelAM eka rAjA rAjya karatA hatA. te pAtAnI prajAnA leAkeAne pAtAnAM bALakAnI peThe saMbhALatA hatA. tenA rAjyamAM badhA kArabhAra nyAyathI cAlatA haiAvAthI leAkeA paNa pAtapeAtAnuM kAmakAja khaMtathI tathA pramANikatAthI karatA ane sadAcArathI vatA. te rAjA hamezAM peAtAnA dhama zA che te jANavA tathA zodhavA prayatnazIla rahetA ane te pramANe AcaraNa karatA. rAjakArabhAranI kazI vastunI khAkhatamAM ajJAna na rahevuM evI enI dhakhaNA hatI. te pAte hiMsA, cArI, vyabhicAra, chaLakapaTa, niMdA, asatya, pramAda, adekhAI, krodha vagere dASAmAMthI mukta hatA; tathA peAtAnI UchupA zodhIne temane dUra karavA prayatna karyAM karatA. eka vakhata evuM banyuM ke, tenA rAjyamAM eka mANasa atizaya garIma banI gayA. tene khAvAnA paNa sAMsA paDavA lAgyA. e sthitimAM khIjo koI rasto na sUjhavAthI 41 Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kara prAcIna zIlakathAo teNe cerI karI. jene mAla rAye hatuM te mANasa, tene pakaDIne rAjA pAse laI AvyuM. badhA darabArIo tathA nagarajane te cAra upara gusse thaI, bUma pADI, tene dehAMtadaMDa ApavAnuM kahevA lAgyA. - rAjA te badhuM sAMbhaLI rahyo. pachI teNe zAMtithI vicAra karIne te cerane pUchyuM, "bhAI! te kharekhara A cerI karI hatI?" cAre kahyuM, "hA." rAjAe pUchyuM : te ema kema karyuM? tuM jANata nathI ke cerI karavI e mATe gune che tathA tenI bahu kaparI sajA hoya che? cAra be - rAjAjI! mArI sthiti eTalI badhI garIba thaI gaI ke, mArI pAse peTa bharavAnuM kAMI paNa sAdhana rahyuM nahIM. chevaTe bhUkhanA mAryA nAchuTake meM ApanA pavitra tathA kalyANakArI kAyadAnuM ullaMghana karI A pApa karyuM che. rAjA tene A nikhAlasa ekarAra sAMbhaLI khuzI thayo. paraMtu thoDI vAramAM ja vicAra karIne teNe zaramathI pitAnuM meM nIcuM karI dIdhuM. pachI eka UMDe nisAso nAkhIne te be - "mArA rAjyamAM koI bhUkhe marate heya, te tene bhUkhe mAranAra huM chuM. mArA rAjyamAM koI TADhe marate hoya, te tene kapaDAM vagarane rAkhanAra paNa Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ temAM gunegAra kezu? huM chuM. huM evA pada upara chuM, tathA mArI pAse evAM sAdhane che ke, huM je dhAruM te mArA rAjyamAM keI duHkhI na rahe. tema chatAM A mANasa ane mAryo cerI jevuM mahApApa karavAnI hade Ave, te temAM khare vAMka mAre ja kahevAya." Ama kahI, teNe te corane tathA bIjA paNa tevA gunegArone tarata cheDI mUkavAne hukama karyo, ane pachI pitAnA moTA rAjabhaMDAranAM bAraNuM tarata lAvI nAkhyAM. pitAnA rAjyamAM jeo bhUkhe maratA hatA, te saune teNe khAvApIvAnI vastuo pahoMcADI. jeo kapaDAM vinAnA hatA, temane kapaDAM pahoMcADyAM. jeo regI hatA, temane auSadha pahoMcADyAM. sau keIne je vastunI UNapa hatI, te badhI teNe pitAnA bhaMDAramAMthI pUrI karI. Ama thatAM ja rAjyanA tamAma loko khAdhepIdhe sukhI tathA pitapitAne dhaMdhA-rojagAra karatA thayA. pariNAme rAjyamAMthI durAcAra ane duHkhanuM nAmanizAna nIkaLI gayuM. lAThI, keraDA, beDIo vagere sAdhane upaga vinA nakAmAM paDyAM, tathA kedakhAnAmAM kaI kedI na rahyo. rAjyamAM asaMteSa, bhUkhamare, chaLakapaTa, vagere chidro na maLatAM pAsenA zatru-rAjAoe paNa te rAjyane jItavAnI AzA choDI dIdhI. pariNAme lazkaranAM taravAra, bhAlA, barachIo vagere zatre paNa hathiyArakhAnAmAM ja kaTAvA lAgyAM. ane leke vAre vAre kahevA lAgyA ke, " AvA rAjA vakhatamAM ApaNane jIvavA maLyuM te ApaNuM kevuM sadbhAgya che !" Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prAcIna zIlakathAo e rAjAnA rAjyamAM varasAda paNa niyamita tathA pUratA paDavA lAgyA. Rtue paNa niyamita tathA upadrava vinAnI banI. bhUta, preta, kAgaLiyuM, vagerenA trAsA zAMta thayA. paraMtu te badhA karatAM rAjAne peAtAne A pAMca uttama vastuo prApta thaIH--(1) lAMbu AyuSya, (2) zAMta, maneAhara dekhAva; (3) AThe dizAone kapAve tevuM zIlaaLa; (4) nIreAgitA tathA rAja rAja vadhatuM parAkrama; ane (5) cAre dizAomAM zAMtivALuM rAjya tathA aMtaramAM niraMtara AnaMda pAmyA karatuM citta. sa aMte rAjA jyAre mRtyu pAmyA, tyAre chevaTanI ghaDIe paNa tenuM zarIrabaLa pahelAM jevuM ja kAyama hatuM, tathA tenI bhUkha ane nidrAnI zakti jarA paNa echI thaI na hatI. maryAM bAda tarata ja te svagamAM deva thayA, ane tenI prajAmAMthI paNa keI narakagAmI thayuM nahIM. buddha chevaTe kahyuM : "he bhikSue, pUrva rAjA huM pAte ja hatA." janmamAM te bhikSue te sAMbhaLI atyaMta AnaMdita thayA tathA bhagavAna buddhane vAravAra praNAma karavA lAgyA. Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 12 kurudharma kuru dezanA rAjA potAnA pAMca kurudharmo barAbara pALate hate. eka vakhata, pAsenA kaliMga dezamAM varasAda na varasavAthI dukALa paDyo. prathama bhUkhamare zarU thaye, ane pachI regacALa. A hADamArIothI trAselA loke chokarAne AMgaLIe vaLagADI, AmathI tema bhaTakavA lAgyA, ane chevaTe rAjAne daravAje dhA nAkhavA bhegA thayA. rAjAe pUchyuM: varasAda na paDe tyAre varasAda lAvavA pahelAMnA rAjAo zuM karatA? - teoe kahyuMH varasAda na varase tyAre pahelAMnA rAjAo dAna ApatA, upavAsa karatA, zIla pALatA ane sAta divasa dAbhane sAthare sUtA; eTale varasAda varasate. rAjAe tema karyuM, paNa varasAda na varasyuM. teNe amAtyane pUchyuM. teoe kahyuMH kuru rAjAne rAjahAthI zukanavaMte gaNAya che. tene ApaNuM rAjyamAM laI Ave, te varasAda varase. rAjAe kahyuM paNa rAjAne harAvyA vinA tene hAthI zI rIte lavAya? e te bane evuM nathI. Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prAcIna zIlakathAo teoe kahyuM? hAthI mATe laDavAnI jarUra nathI. kuru rAjA mATe dAnezarI che. te dAna karavA bese, tyAre brAhmaNe. tenI pAsethI je mAge te vastu rAjA ApI de che. ' rAjAe ATha saguNa brAhmaNone kururAja pAse hAthI mAgavA mokalyA. paraMtu hAthI AvavA chatAM varasAda na varasyuM. rAjAe bIjA vRddhone pUchyuM: have zuM karavuM? ' teoe kahyuMH kuruone rAjA pitAnA kuLamAM cAlatA. AvelA pAMca kurudharmo barAbara pALe che, tene puNyathI kuru dezamAM niyamita varasAda varase che. hAthInuM sata te keTaluM heya? mATe hAthIne badale te rAjAne kurudharma mAge. rAjAe brAhmaNe ane darabArIo sAthe kuru rAjAne rAjahAthI pAchA mokalAvyuM, ane pitA taraphathI kahAvyuM ke, hAthIne pratApe varasAda varasaze ema mAnI, meM A hAthI tamArI pAsethI dAnamAM maMgAvarAvyuM hatuM; paraMtu varasAda te na varasya. have meM sAMbhaLyuM che ke, tame je pAMca kurudharma pALe che, tene pratApe ja tamArA rAjyamAM varasAda varase che. te tame A senAnI pATI upara e kurudharma mane lakhAvI le. eTale huM paNa te pALuM ane mArI prajA sukhI thAya." brAhmaNoe ane darabArIoe kururAja pAse jaI e saMdeza karyo ane kurudharma mA. kururAje ciMtAmAM paDI jaIne kahyuM: "huM kurudharma pALatuM hatuM e vAta kharI che, paNa mAre hAthe hAlamAM eka Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kurudharma aparAdha thaI gayela che, tethI mAre dharma khaMDita thayela che. amArA rAjyamAM dara traNa varSe kArtika mahinAne meLe bharAya che. te vakhate rAjA savArI kADhIne nagara bahAra citrarAja yakSane maMdire jAya che. tyAM badhe vidhi thayA pachI rAjA cAra dizAmAM cAra bANe cheDe che. A varase mArAM tranuM bANa kayAM paDyAM che te jovAmAM AvyuM, paNa cithuM bANa sarovaramAM kyAMka jaIne paDyuM. te bANathI kaI jaLacara prANI jarUra nAza pAmyuM haze. Ama, jIvahiMsA thavA pUratuM mAre dharma khaMDita thaye kahevAya. eTale kurudharma levA mATe tame mArI mAtA pAse jAo. tene dharma akhaMDita che. akhaMDa5Ne dharma pALanAra pAsethI lIdhela dharma ja phaLadAyI thAya che." paraMtu kaliMga dezavALAoe kahyuM: rAjAjI, Apane IrAde jIvahiMsA karavAno na hato. ajANatAM thayelA dezathI Apane dharma khaMDita thaye ema ame mAnatA nathI. mATe amane Apa ja kurudharma Ape. rAjAe kahyuM tyAre lakhe, "keI prANInI hiMsA na karavI, keInI corI na karavI, vyabhicAra na kare, asatya na belavuM, ane madya na pIvuM. chatAM, tame mArI mAtA pAse te jAe ja. pelA badhA rAjamAtA pAse pahoMcyA. rAjamAtAe temanI vAta sAMbhaLIne nisAso nAkhI kahyuM: "mAre dhama Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prAcIna zIlakathAo paNa khaMDita thayuM che. mArA be putromAMthI mATe te rAjA che, ane nAne yuvarAjapade che. eka vakhata bahAranA keI rAjAe lAkha lAkhanI kiMmatanAM be vAnAM rAjAne bheTa mokalyAM: caMdanatela ane senAhAra. rAjAe te baMne vAnAM - haDAda an III - 5 mane mokalAvI ApyAM. meM vicAryuM ke, mAre vidhavAne vaLI A zA khapanAM? eTale mArI be vahue ne te ApI dIdhAM. paNa moTI vahu je paTarANI, tenI zehamAM taNAI meM enAhAra tene Ape ane nAnI vahune kazI visAta vinAnI gaNIne caMdanatelaM ApyuM. paNa ApyA pachI mane vicAra Avyo ke huM te kurudharma pALuM chuM, mArAthI A bhedabhAva na rakhAya; mArI AgaLa te baMne vahu sarakhI kahevAya. A deSa thaI javAthI mAre dharma akhaMDa rahele huM mAnatI nathI. mATe tame mArI meTa vahu pAse jAo; tene dharma akhaMDa che." Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paraMtu kaliMga dezavALAe belI UThyA: tamArI cIja tame mana phAve tene Apo, temAM kaze deSa thayele ame mAnatA nathI. mATe tame ja amane kurudharma Apo. rAjamAtAe paNa dhama lakhAvyuM, paraMtu akhaMDa kurudharma levA mATe te potAnI moTI vahu pAse javA ja e lekone Agraha karyo. pelAe meTI vahu rAjarANu pAse pahoMcyA. teNe te emanI vAta sAMbhaLIne pitAnA kAna be hAthe dAbI dIdhA, ane pachI kahyuM: "huM to dharma I beThI chuM. eka vakhata rAjAjInI savArI nIkaLI hatI, te vakhate temanI sAthe temanA nAnA bhAI yuvarAja paNa beThA hatA. pa Tv -- - * - tait In = : * * * E TETU : 1 . ' * M . IS : R * Mini - S Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pa0 prAcIna zIlakathAo temanuM rUpa joI kSaNabhara huM mohita thaI gaI. tyArathI huM mAre dharma khaMDita thaye mAnI saMtApa karyA karuM chuM. mATe akhaMDa kurudharma mATe te tame yuvarAja pAse ja jAe." mAtra kSaNika mehathI rANIne dharma khaMDita thayo na kahevAya ema mAnI, kaliMgavALAoe tenI pAsethI paNa dharma lakhAvI lIdhuM. tyAra bAda rANInA AgrahathI teo yuvarAja pAse pahoMcyA. yuvarAti thaI gaye sara kahe,ane mahelamAM ja yuvarAje jaNAvyuMH mAre kurudharma paNa khaMDita thaI gaye che. amArA dezamAM rivAja che ke, yuvarAja reja rAte cheka chelle rAjAne mahelamAM jaIne maLe, temane dezasamAcAra kahe, ane rAjA je kaMI kahe te sAMbhaLI le. huM paNa roja rAte rathamAM besI rAjamahele jAuM chuM. je huM rAte rAjAjI sAthe ja jamavAne heuM ane rAte paNa tyAM ja sUvAne heluM, te rathamAMthI UtaratI vakhate huM lagAma tathA cAbuka ghaDAonA jhaMsarA upara nAkhI dauM chuM. eTale mArA mANase e nizAnI samajI laI ghera cAlyA jAya, ane vahelI savAre pAchA AvI hAjara thAya. paraMtu je huM tarata ja pAchA pharavAno houM, te mArI lagAma ane cAbuka vagere beThaka upara rAkhIne jAuM, jethI mArA nIkaLavAnI rAha joIne teo tyAM ja UbhA rahe. eka vakhata huM e pramANe pAchA pharavAne havAthI cAbuka vagere beThaka upara rAkhIne mahelamAM rAjA pAse gaye. Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ evAmAM varasAda varasavA lAgyuM. eTale rAjAjIe mane ghera javA na dIdhe, ane rAjamahelamAM ja khAIne sUI gaye. bIje divase savAre huM mahelamAMthI bahAra nIkaLIne jeuM, te mArA mANase palaLI gayelI hAlatamAM TADhe dhrujatA mArA ratha pAse ja mArA AvavAnI rAha jotA AkhI rAta UbhA rahelA ! Ama, e lokone pramAdathI meM nAhaka trAsa ApyuM, tyArathI mAre kurudharma huM khaMDita thayela mAnuM chuM. mATe akhaMDa kurudharma mATe te tame rAjapurehita pAse jAo. chatAM kaliMgavALAoe te tenA dharmane akhaMDita mAnI, tenI pAsethI dharma lakhAvI lIdhuM. pachI tenA AgrahathI teo rAjapurohita pAse gayA. rAjapurohite kahyuMH mAre dharma paNa khaMDita thaI gayA che. eka vakhata bIjA rAjAe amArA rAjAne eka suMdara ratha bheTa mokalyA. rastAmAM ja meM te ratha rAjA pAse jate joye. tyAre mane vicAra AvyuM ke, rAjA pAse ghaNA ratha che, rAjA je A ratha mane ApI de, te hAla ghaDapaNamAM cAlIne javA-AvavAnI mArI takalIpha dUra thaI jAya. pachI huM darabAramAM pahoMcyA. tyAM pele ratha Avele hatuM. rAjAe mane cAlate Avate joI ApameLe ja te ratha mane mArA upaga mATe svIkAravA vinaMtI karI. paraMtu rAjAnA ghaNA Agraha chatAM pachI meM te ratha na lIdhe. kurudharma pALanArA mane, bIjAnI vastu mATe Ama lebha Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 52 prAcIna zIlakathAo thaye, tyArathI huM mAro dharma khaMDita thayele mAnuM chuM. mATe akhaMDa kurudharma mATe te tame amArA majaNu-pradhAna pAse jAo. chatAM kaliMgavALAoe te purohitanA dharmane akhaMDita rahelo mAnI, tenI pAsethI paNa dharma lakhI lIdhe ane pachI tenA AgrahathI teo jaNa-pradhAna pAse gayA. mijaNI-pradhAne kahyuM: mAro dharma paNa khaMDita thaI ge che. eka vakhata khetara mApavA jatAM meM deraDAne cheDe bAMdhele khIle eka jagyAe besI dIdhe. pachI bIje cheDe paNa khIle bAMdhI, te khIle huM besavA jatuM hatuM, tevAmAM barAbara te ThekANe meM eka dara joyuM. have je huM khIle 't is it + ke mA stdf, Ans e . (18 % pa. . jas Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhama jarA ahAranI bAjue khAruM, te rAjAne teTalI jamInanuM nukasAna thAya; ane aMdaranI bAjue kheAsuM, te kheDUtane nukasAna thAya. eTale me daramAM kazuM hAya tA nIkaLI jAya te mATe thADI ThokAThoka karI; ane pachI te daramAM ja jorathI khIlA khAsyA. tyAM te aMdarathI kAI prANInI maraNacIsa saMbhaLAI. te divasathI huM mArA dharmane khaMDita thayele mAnuM chuM. mATe tamAre akhaMDa kurudha joI te hAya, teA amArA rAjasArathi pAse jAo. tene dhama akhaMDita che. chatAM kaliMgavALAoe te mAjaNI-pradhAnanA dhamane akhaMDita rahelA mAnI, tenI pAsethI paNa dhama lakhI lIdhe.. pachI tee tenA kahyAthI rAjasArathi pAse gayA. rAjasArathie kahyuMH mAre dharma paNa khaMDita thaI gayA che. eka divasa rAjA rAjanI jema rathamAM besI udyAna tarapha pharavA gayA hatA. sAMja paDaye rAjA nagara tarapha pAchA pharavA rathamAM AvI beThA. hajI nagara thADuM dUra rahyuM hatuM tevAmAM ghanagheAra vAdaLa caDI AvyuM. rAjA varasAdamAM herAna thaze ema mAnI, me vege doDatA gheADAAne paNu jorathI cAbuka mAryAM. gheADAe ekadama dhRpATa doDayA ane varasAda paDatAM paDatAMmAM te ame nagare pahoMcI gayA. paraMtu tyArathI mAMDIne huM jouM chuM ke, udyAnethI pAchA pharatI vakhate te jagA Ave che eTale gheADAo Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 54 prAcIna zIlakathAo ekadama khUba jorathI doDavA lAge che. mane thayuM ke, gheADAe kema Ama kare che? tyAre acAnaka mane samajAyuM ke, te divase me A jagAe ratha AvatAM, rAjA palaLaze e bIke gheADAone cAbuka mAryAM hatA; eTale A samajadAra gheADAe tyArathI mAMDIne A sthAna AvatAM bephATa doDe che. have mane thAya che ke, mahAra pharavA nIkaLyA hoI e ane adhavaca varasAda paDe, tA thaiDuM palaLAya paNa kharuM. paraMtu te divase meM vegathI doDatA gheADAone khAmukhA cAbuka mAryAM, e ThIka na karyuM. Ama, e prANIone huM nAhaka trAsanuM kAraNa banyA, tyArathI mArA kurudha khaMDita thayele mAnuM chuM. mATe akhaMDa kurudhamAM joI tA hAya, te te amArA nagarazeTha pAse jAe. chatAM kaliMgavALAoe te rAjasArathinA dharmane akhaMDita rahelA mAnI, tenI pAsethI paNa dhama lakhI lIdheA. pachI tenA AgrahathI teo nagarazeTha pAse gayA. Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nagarazeThe kahyuM : mArA dharma paNa khaMDita thayelA che. eka vakhata huM mArA DAMgaranA kacArAe jovA gayA hatA. tyAMthI pAchA pharatAM meM DAMgaranA eka DUMDAne namI gayeluM joyuM. tene aMdhAvI levuM sAruM, ema mAnI me' tene eka mUDI pUrviyA vaDe eka TekA sAthe baMdhAvI dIdhuM. paNa pachI mane khyAla AnyA ke, A khetaramAMthI rAjAne bhAga A pave // khAkI che; tyAra pahelAM me khetaramAMthI mUThI pULiyuM lIdhuM, e meM kurudharmanA bhaMga karyo kahevAya. te vakhatathI huM mArI dhama bhaMga thayele mAnuM chuM. mATe tamAre akhaMDa kurudhama joItA hoya, teA amArA rAjabha DArI pAse jAo. Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prAcIna zIlathAe chatAM kaliMgavALAoe te tene dharmane akhaMDita rahelo mAnI, tenI pAsethI dharma lakhI lIdhe; ane pachI tenA kahevAthI teo rAjabhaMDArI pAse gayA. rAjabhaMDArIe kahyuM: mAre dharma paNa khaMDita thayele che. eka vakhata huM koThAranA daravAjA AgaLa besI, rAjAnA bhAganI DAMgara telAvatuM hatuM. te vakhate dareka telanI gaNatarI rAkhavA huM telavAnA DhagalAmAMthI eka eka dANe laI jude mUkate hate. eTalAmAM varasAda varasavAthI badhuM jhaTapaTa sameTI laI huM kaThAramAM pesI gaye. te vakhate telanI gaNatarI mATenA dANA gaNa laI meM game te DhagalAmAM nAkhI dIdhA. paNa pachI mane vicAra AvyuM ke, je e dANa meM telelA DhagalAmAM nAkhI dIdhA haze, te rAjAne bhAga nAhaka vadhya kahevAya, ane kheDUtane eTaluM nukasAna thayuM kahevAya. Ama huM mAre kurudharma khaMDita thayele mAnuM chuM. mATe tamAre akhaMDa kurudharma joIto hoya, te amArA keTavALa pAse jAo. chatAM kaliMgavALAoe te tenA dharmane akhaMDita rahele mAnI, tenI pAsethI dharma lakhI lIdhuM ane pachI tenA kahevAthI teo keTavALa pAse gayA. 10 keTavALe paNa kahyuM: mAre dharma khaMDita thayela che. roja rAte nagarane daravAjo baMdha karatI vakhate huM bahAranI Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kurupama bAju koI rahI jatuM hoya te tene khabara ApavA traNa vakhata bUma pADuM chuM. eka vakhata eka garIba kaThiyAre lAkaDAM vINavA tenI juvAna bahena sAthe jaMgalamAM gaye haze. tene pAchA AvatAM meMDuM thavAthI, mArI chellI bUme ja daravAjA pAse te deDate AvI pahoMcyo. huM thaDe vakhata che , paNa te tathA tenI bahena aMdara dAkhala thatAM hatAM II ' 'till : tyAre meM tene tAkIda ApatAM kahyuM ke, "daravAje vakhatasara baMdha thaI jAya che te tane khabara nathI, ke Ama meDI rAta sudhI tArI mAnItIne laIne bahAra rajhaLavA rahyo hate?" pelo bicAro javAbamAM namrapaNe be, "svAmI, A te mArI bahena che!" e sAMbhaLI mane thayuM, koInI bahenane patnI kahevI e meM bhUMDuM karyuM kahevAya. rAjAnA Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prAcIna zIlakathAo prajAjana pratye zA mATe Ama vagara jANye huM vadhArepaDatuM melyA ? tyArathI huM mArA kurudhama khaMDita thayeleA mAnuM chuM. chatAM kaliMgavALAoe tA tenA dharmane akhaDa rahelA mAnI, tenI pAsethI dhama lakhI lIdheA. pachI te te sonAnI pATI laIne peAtAnA rAjA kaliMgarAja pAse gayA. kalegarAje e paMcazIlane yathAcaiAgya dhAraNa karyAM ane te pramANe vartavA mAMDayuM. tenI sAthe ja rAjyamAM varasAda varasavA zarU thaye, ane luu' mahAlaya prajAne gherI vaLyA hatA, te dUra thayA. 19 13 mahApuruSanI sAcI pUjA AvyA ' he buddha bhagavAnanA nirvANunA samaya najIka tyAre temaNe peAtAnA ziSyAne khelAvIne kahyuM : bhikSue ! AjathI cAra mahinA mAdahuMnirvANa pAmavAne chuM. e sAMbhaLI, sAtase bhikSuo AkhA vakhata yuddhanI ja tahenAtamAM rahevA lAgyA; tathA avAranavAra TALe vaLIne vIle mAMe vicAra karavA lAgyA ke, 'have ApaNuM zuM thaze?' paraMtu tissa nAmaneA eka ziSya peAtAnA mana sAthe vicAravA lAgyA : - bhagavAna kahe che ke, te have cAra mAsa khAdya nirvANa pAmavAnA che. paraMtu hajI huM tRSNAe Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahApuruSanI sAcI pUjA ane vAsanAemAMthI chUTI zakayo nathI; tathA bhagavAne matAvelA mArgomAM kharAkhara * sthira thaye nathI. te pachI bhagavAnanA nirvANa bAda temanA jevA bheAmiyAnI madada vinA huM A bhavasAgara kevI rIte pAra karI zakIza ? mATe hajI jyAM sudhI bhagavAna jIvatA che, tyAM sudhI mArAthI banate badhA prayatna karIne huM bhagavAne batAvele mAge mAruM citta nirmaLa tathA sthira karI lauM, teA kevuM sAruM ? aha AveA vicAra karI, tisse khIjA bhikSue sAthe haLavA-maLavAnuM ke vAtAcIte karavAnuM cheDI dIdhuM, ane ekAMtamAM jaI, bhagavAne batAvelI rIte dhyAna karavA mAMDyu. bhikSue tenI AvI vartaNuka joI nArAja thayA. tee buddha pAse jaI kahevA lAgyA ke, tissa bhikSune ApanA pratye kaMI bhAva-bhakti rahyAM nathI; ApanA nirvANane samaya najIka Avye che ema jANavA chatAM, te mane teTaleA vadhu samaya ApanI sevAmAM tathA seAbatamAM gALavAne badale ekalA kAMka paDI rahe che; tathA amArI sAthe paNa kAMI khelatA cAlatA nathI. : buddha bhagavAne A sAMbhaLI, tarata tissane peAtAnI pAse khelAvI magAvyA, ane tene A badhAnuM kAraNa pRththu. tise javAba ApyA " he prabhu ! jyArathI Ape jaNAvyuM che ke, Apa cAra mAsamAM nirvANu pAmavAnA che, tyArathI meM mArA mana sAthe nakkI karyuM che ke, jyAM sudhI Apa hajI amArI vacce mAbUda che, tyAM sudhImAM manatA Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prAcIna zIlakathAo badhe prayatna karIne dharmamArgamAM Ape batAvele raste daDhatA mAre prApta karI levI jethI ApanI gerahAjarImAM huM bhamiyAne abhAve Amatema athaDAI-kuTAIne nAza na pAmuM." buddha bhagavAne A sAMbhaLI, tene AzIrvAda ApyA, tathA sau bhikSuone uddezIne kahyuM: "he bhikSuo ! mArA pratye bhakti rAkhavAnI A ja sAcI rIta che. jeo puSpa tathA sugaMdhIthI mArI pUjA kare che, te mArI sAcI pUjA nathI karatA; paraMtu jeo meM batAvele mAge javA tathA sthira thavA prayatna kare che, teo ja mArA sAcA pUjake che." 14 buddhane camatkAra eka vakhata bhagavAna buddha pharatA pharatA nAlaMdA nagarImAM AvyA, ane tyAMnA AMbAvADiyAmAM UtaryA. te vakhate kevadhdha nAmane eka juvAniye temanI pAse AvyA ane temane namaskArAdi karI eka bAjue beThe. tyAra bAda te kahevA lAgyAH - "he bhadaMta! A amArI nAlaMdA bahu samRddha che, vizALa che, lekethI bharapUra che, tathA ApanA pratye AdarabhAvavALI che. eTale Apa je ApanA keI bhikSune kazeka 1. bihAramAM AveluM prAcIna vidyApIThanuM dhAma. Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ buddhane camatkAra alaukika camatkAra karI batAvavAnuM kaheze, te AkhI nAlaMdA nagarI tamArA upara gAMDI thaI jaze." bhagavAne javAba ApyoH "he kevadhdha ! lekane kheMcavA mATe huM camatkAre karavAnuM mArA bhikSuone kadI kahetuM nathI." tyAre kevadhe bhagavAnane pharIthI kahyuM: "he bhagavana ! Ama kahevAmAM mAre kaze svArtha nathI. paraMtu A5 AvA camatkAra karAvaze, te leke ApanA tarapha khUba AkarSAze, eTaluM ja kahevAnI mArI matalaba che." paraMtu buddhe te pahelAM je ja javAba pharI Ape. tyAre kevadhe trIjI vAra AgraDa karIne e ja vastu pharIthI jaNAvI. eTale buddha tene javAba ApyaH "he bhAI! camatkAra traNa prakAranA kahevAya che; ane te traNa prakAranA camatkAre huM barAbara jANuM chuM. jema ke 1. siddhiovI vAra. arthAt ekanA aneka thaI javuM, adazya thaI javuM, bhIMta ke parvatamAMthI ArapAra nIkaLI javuM, pANInI peThe jamInamAM DUbakI mAravI, pANI upara cAlavuM, AkAzamAM UDavuM ke sUryacaMdrane AMgaLIthI sparza kare, vagere. 2. anyanA mananI vAto nA vApI ramavAra. arthAt sAmAnA mananI vRttio, vicAre ane take kahI batAvavAM te. Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 62 prAcIna zIlakathAo "he kevadhdha ! A baMne prakAranA camatkAro karavAmAM huM deSa jouM chuM. tethI te pratye mane dhRNA, lajajA ane tiraskAra che. paraMtu trIje camatkAra te zikSaNano mAra che. tenA vaDe mANasone batAvI zakAya che ke, A kAma kare, A kAma na kare, A nizcaya kare, A na kare; Ane tyAga kare, Ane svIkAra kare. enA vaDe ja sAmA mANasane ThasAvI zakAya che ke, Adi, aMta ane madhyamAM kalyANakArI evuM satya A che, tathA tene anurUpa AcAra A che. te kevadhya! zikSaNane camatkAra Ave che ! " A camatkAra vaDe paramArtha satya viSe samaja prApta karIne, pachI leke mana-vANI-kAyAthI kuzala karmo karanArA bane che, zIlayukta bane che, iMdriyanigrahI bane che, ane jAgrata bane che. te kevadha ! zikSaNane camatkAra Ave che! he kevadha! dhIme dhIme teo e bAbatemAM evA siddhahasta thaI jAya che ke, teone pachI te bAbatane ucATa nathI rahetuM. koI cakravatI rAjA badhA zatruone dabAvI dIdhA pachI jevI nirAMta mANe che, tevI nirAMta temane prApta thAya che. te kevadha ! zikSaNane camatkAra Ave che ! 1. kuzaLa. Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ muddA camatkAra " huM kevadhdha ! koI mANase uchInAM nANAM vaDe dhaMdhA zarU karyAM hAya; dhIme dhIme te dhaMdhAmAM tene eTale badhe lAbha thAya ke, te peAtAnuM devuM paNa bharapAI karI de, eTaluM ja nahiM paNa peAtAnA kuTuMbaneA nirvAha karavAne mATe paNa tenI pAse pUratuM kharca, tyAre tene jevI hAza vaLe che; www " huM kevadhdha ! koI rogI mANasa lAMbA vakhatathI rAga bhAgavatA hAya; tene khAvA-pIvAmAM, haravA-pharavAmAM, ane nirAMte sUvA-besavAmAM paNa vedanA thatI hoya; pachI dhIme dhIme cAgya ilAjothI te nirAMte khAtA-pItA, haratAkrUratA ke sUtA-besatA thaI jAya, tyAre pahelAMnI regI dazAnI tulanAmAM potAnI nIrogI dazAthI tene jevI hAza vaLe che;- huM kevadhyuM ! kaI gulAma parAdhIna dazA bhAgavatA hAya; tene marajI mujaba haravA-pharavAnI ke khelavA-cAlavAnI chUTa na hoya; amuka vakhata khAda te gulAmImAMthI mukta thAya, ane marajI mujaba haravA-pharavAnI ceAgyatAvALA thAya, tyAre gulAmadazAnI tulanAmAM potAnI svataMtra dazAthI tene jevI hAza vaLe che;- huM kevalpa ! koI paisAdAra mANasa musApharI karatA karatA raNane lAMe raste jaI caDe, ke jyAM khAvA-pIvAnuM ke jAnamAlanuM kAMI ThekANuM na hoya; pachI bhAgyavazAt te sahIsalAmatIthI kAI vastImAM AvI caDe, tyAre peAtAnI pahelAMnI dazAnI tulanAmAM pachInI sahIsalAmata dazAthI tene jevI hAza vaLe che; Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prAcIna zIlakathAo - "tema, he kevadhi ! jyAM sudhI ApaNe cittanA do dUra thayA nathI hotA, tyAM sudhI ApaNe jANe devAnA bajA nIce kacarAtA hoIe, bImAra dazAmAM hoIe, gulAmImAM heIe ke mAge bhUlA paDyA hoIe, tevI dazA bhegavIe chIe, paNa jyAre ApaNA cittanA de dUra thaI jAya che, tyAre ApaNe jANe devAmAMthI, regamAMthI, gulAmImAMthI, ke bhulabhulAmaNImAMthI mukta thayA hoIe, tevA banIe chIe. he keva ! zikSaNane camatkAra Ave che!" Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 0 1- A graMthamALAnAM bIjAM pustako - 1. gAmagoSThI leviThThaladAsa koThArI ane rAvajIbhAI paTela aprApya 2, AhAra ane poSaNa - bhA. 1 (bIjI AvRtti) lejhaverabhAI paTela 0=1000 3, maleriyA (bIjI AvRtti) saM0 viThThaladAsa koThArI 07-0 4. dharamAkhI le. baMsIdhara gAMdhI 0-17-0 5. kheDUtanA copaDA 6. AhAra ane poSaNu bhA. 2 le. jhaverabhAI paTela 0-12-0 7. TAIphroIDa leha baMsIdhara gAMdhI 8. pANI lebaMsIdhara gAMdhI 0-14-0 9. mIThuM lerA baMsIdhara gAMdhI 0-1ra10. bedhaka TIkaDIo le mulabhAI kalAthI 3-14 11. zIla ane sadAcAra , lemukulabhAI kalAthI 0-6-0 12. moTAM mANasonAM mana leTa mukulabhAI kalAthI 0-8-0 13. pacAsa preraka prasaMge le. mukulabhAI kalAthI 0-10-9. 0-9-0 prAptisthAna navajIvana kAryAlaya amadAvAda-14