________________
૧૦૦
સૂત્રસંવેદના-૫
સંઘ આદિને અનેક પ્રકારે લાભ કરાવી, તેમના ઉપર મોટો ઉપકાર કરવો એ દેવીનું પુષ્ટિ' નામનું કર્તવ્ય છે.
રોગ આદિ ઉપદ્રવોનો નાશ કરી ક્ષેમકુશલ અને કલ્યાણ કરવું એ દેવીનું “સ્વસ્તિ' નામનું કર્તવ્ય છે.
આ શબ્દો દ્વારા પ.પૂ. માનદેવસૂરીશ્વરજી મહારાજાએ દેવીને આ પાંચે કલ્યાણકારી કર્તવ્યો કરવાની પ્રેરણા આપી છે.
આ રીતે દેવીને શાંતિ, સુષ્ટિ આદિ કરવાની પ્રેરણા કર્યા પછી મંત્રાક્ષરો વડે દેવીની સ્તુતિ કરે છે.
ओमिति नमो नमो हाँ ह्रीं हूँ हूः यः क्षः ह्रीं फुट फुट् स्वाहा - ૐ” એટલે કે પરમજ્યોતિસ્વરૂપ હે દેવી! તમને નમસ્કાર થાઓ અને મંત્રાક્ષર સ્વરૂપિણી હે દેવી ! તમને નમસ્કાર થાઓ. : સમિતિ નમો નમ: - “ૐ” સ્વરૂપ હે દેવી! તમને નમસ્કાર થાઓ.
ૐ નો અર્થ છે પરમજ્યોતિ. પરમજ્યોતિ સ્વરૂપે હે દેવી! તમને નમસ્કાર થાઓ. “3” શબ્દ આમ તો પૂર્વે ગાથા નં. રમાં જણાવ્યું તેમ પરમાત્માનો વાચક છે અથવા અપેક્ષાએ “ૐ”શબ્દ પંચ પરમેષ્ઠિનો વાચક પણ મનાય છે; પરંતુ અહીં ટીકાકારે ૐ શબ્દનો પરમજ્યોતિ એવો અર્થ કર્યો છે. જયાદેવીની કાયા અત્યંત પ્રકાશમય હોવાને કારણે તેમને પરમજ્યોતિ સ્વરૂપ કહ્યા હશે તેવું લાગે છે.
(૩ૐ નમો) ૌ હૈ હૃદંડ ક્ષ: ર્ સ્વાહા” આ મંત્રાલર એ જ દેવીનું સ્વરૂપ છે. ૩ૐ તથા નમો પૂર્વકના આ મંત્રાલર વડે દેવીની સ્તવના કરાઈ છે. આમાં આવતો ‘કુર’ શબ્દ વિદ્ગથી રક્ષણ માટે વપરાય છે. જિજ્ઞાસા: દેવી વળી મંત્રાક્ષસ્વરૂપ કઈ રીતે હોય ? 46. | ઝ નમો નમો [ [ { : : : [ ટ ટ સ્વાદા' મંત્રનું નામ મંત્રાધિરાજ છે. તે
પાર્શ્વનાથ પ્રભુનો મંત્ર છે. જેને શ્રીકાંઠે પ્રકાશિત કરેલો અને વિજયા તથા જયાદેવીએ તે દર્શાવ્યો છે. તે મુખ્યત્વે અશિવોનો નિષેધ કરનાર મંત્રપદોથી ગર્ભિત છે. મંત્રાધિરાજ સ્તોત્રમાં તેનું સ્વરૂપ આ પ્રકારે ૧૫ અક્ષરનું છે :
૩% ૩% હૈં ઃ ક્ષ£ પુર સ્વાહા હું છું " . તેમાંથી શીર્ષકના ૩ૐ કારના યુગલને અને પલ્લવ રૂપે રહેલા છૅ કારના યુગલને વિસંકલિત કરવામાં આવે તો અગીયાર અક્ષરનો શ્રી પાર્શ્વનાથનો મંત્ર પ્રાપ્ત થાય.