________________
૨૫૨
સૂત્રસંવેદના-૫
જીરાઉલા
આ તીર્થ રાજસ્થાનમાં આવેલું છે. તેની સાથે એવો ઇતિહાસ સંકળાયેલો છે કે ધાંધલ નામના એક શ્રાવકને સ્વપ્ન આવ્યું કે દેવીત્રી નદીની ગુફામાં એક જિનબિંબ છે. તે મૂર્તિ બહાર કાઢ્યા પછી સં. ૧૧૦૯માં જીરાવલીમાં તેની પ્રતિષ્ઠા કરવામાં આવી. એક વખત શીખોએ મૂર્તિ ઉપર લોહી છાંટ્યું અને તેના નવ ખંડ કર્યા. અધિષ્ઠાયક દેવની આરાધના કરતા તેમને જણાવ્યું કે તે નવ ટુકડાને ચંદનથી ચોંટાડી સાત દિવસ મંદિર બંધ રાખો તો પ્રભુની પ્રતિમા અખંડિત સુયોગ્ય ઠીક થઈ જશે. સાતમા દિવસે એક મોટો સંઘ યાત્રા કરવા આવ્યો. તેથી મંદિર ઉઘાડવામાં આવ્યું ત્યારે નવે ખંડો બરાબર ચોંટી ગયા હતાં પણ સાંધાઓ સ્પષ્ટ દેખાતા હતા. વખત જંતાં આ તીર્થ અતિ પ્રખ્યાત બન્યું. ત્યારે સંઘે નવખંડી જીર્ણ મૂર્તિ સિંહાસનની જમણી બાજુ સ્થાપીને મધ્યભાગમાં પાર્શ્વનાથ ભગૢવાનની એક નવી મૂર્તિ સ્થાપન કરી. જીરાઉલા પાર્શ્વનાથની આ મૂર્તિ અત્યંત પ્રભાવશાળી હોવાના કારણે પ્રતિષ્ઠા, શાંતિસ્નાત્ર આદિ દરેક માંગલિક કાર્યમાં ‘શ્રી જીરાઉલા પાર્શ્વનાથાય નમો નમ:' એ મંત્ર ખાસ લખાય છે.
આ પદ બોલતાં સાધકે વિચારવું જોઈએ કે,
'સદેહે વિચરતા પ્રભુનો પ્રભાવ તો હોય પરંતુ સ્થાપના નિક્ષેપે રહેલા પ્રભુનો પણ કેવો અદ્વિતીય પ્રભાવ છે. આવી પ્રભાવશાળી આ પ્રતિમાનું નિત્ય સ્મરણ કરું અને તેમના પ્રભાવથી મારા મોહને મારી આત્માનંદને માાવા યત્ન કરું’
થંભણ પાસ
ગુજરાતનું એક મોટું બંદર ખંભાત છે. તેમાં સ્થંભન પાર્શ્વનાથ ભગવાનની અતિ પ્રભાવક પ્રતિમા છે. આ પ્રતિમા કુંથુનાથ તીર્થંકરના સમયમાં મમ્મણ નામના શ્રાવકે ભરાવી હતી. જેને ઇંદ્રે, કૃષ્ણમહારાજાએ, શ્રી રામચંદ્રજીએ, ધરણેન્દ્રદેવે, સમુદ્રના અધિષ્ઠાયકદેવે ઇત્યાદિ પ્રભાવક પુરુષોએ પૂજેલી છે. આ પ્રતિમાનો પ્રભાવ સાંભળી નાગાર્જુને પણ તેની ઉપાસના દ્વા૨ા સુવર્ણરસસિદ્ધિ પ્રાપ્ત કરી હતી. કાળના પ્રવાહમાં આ મૂર્તિ ધૂળમાં દટાઈ ગઈ હતી. લગભગ