________________
૨૫૮
સુત્રસંવેદના-૫
સંયમનું પાલન કરવા આ અઢારે હજાર શીલના (સંયમના) અંગોનું11 દૃઢતાથી પાલન કરે છે. ક્યારેક કોઈક કારણોસર તેમાંના કોઈ એકાદ અંગમાં પણ સ્ખલના થાય તોપણ તેઓ પ્રાયશ્ચિત્ત દ્વારા તેને શુદ્ધ બનાવે છે.
પાંચ મહાવ્રતના મેરુભારને તેઓ નિરંતર વહન કરે છે. 1પાંચ મિતિ તથા ત્રણ ગુપ્તિ શ્રેષ્ઠ રીતે પાળે છે. જ્ઞાનાચાર આદિ પાંચ આચારોને સ્વ જીવનમાં તો સુંદર રીતે આચરે છે અને સાથે સાથે પોતાની નિશ્રામાં રહેલા અનેક સાધકોને આ આચારો પળાવવામાં સહાયક બને છે.
તપ વિના કર્મનિર્જરા શક્ય નથી, તેવો વિશ્વાસ હોવાથી તેઓ અનશન આદિ છ પ્રકારના બાહ્ય તપમાં અને પ્રાયશ્ચિત આદિ છ પ્રકારના અત્યંતર તપમાં13 સતત ઉદ્યમ કરે છે. ક્ષમા, નમ્રતા, ગંભીરતાં આદિ અનેક ગુણરત્નોની માળાને અંગીકાર કરે છે. ગુણરત્નના ભંડાર સમાન આ સાધુ મહાત્માઓને પ્રાતઃ કાળે ઊઠતા જ નમસ્કાર કરવાના છે. તેમના ચરણોમાં મસ્તક ઝુકાવી તેમની સાધના પ્રત્યે અંહોભાવ વ્યક્ત કરવાનો છે.
પ્રભુ આજ્ઞાનું પાલન કરતાં આ મહાત્માઓ જે રીતે અનાસક્ત ભાવમાં રમતા રહી, નિ:સંગ ભાવના સુખને અનુભવે છે તેવું સુખ દુનિયામાં બીજું કોઈ ભોગવી શકતું નથી. તેઓ તો સમતાના સાગરમાં સતત ઝીલતા રહી પ્રતિદિન પોતાના સ્વાભાવિક સુખની વૃદ્ધિ કરતા રહે છે. તેમના જેવું જીવન જીવવાની સામાન્ય સાધકમાં શક્તિ નથી હોતી, છતાં ‘ક્યારે હું પણ તેમની જેમ આત્મભાવની રમણતા સાધીશ ?' તેવી તીવ્ર રુચિ તેના હૈયામાં સતત રમતી હોય છે.
સુપ્રભાતે આવા મુનિવરોનું સ્મરણ કરવાથી પૂર્વે જણાવેલા નામજિન, શાશ્વત-અશાશ્વત સ્થાપનાજિન, દ્રવ્યજિન અને ભાવવજનનું કીર્તન કરતાં ભવસાગરથી પાર ઉતરી શકાય છે, તેવું શ્રી જીવવિજયજી મહારાજ જણાવે છે.
આ બન્ને ગાથા બોલતાં સાધક અઢીદ્વીપમાં રહેલા સુવિશુદ્ધ સંયમનું પાલન કરતાં સર્વ સાધુ-સાધ્વીજી ભગવંતોને સ્મરણમાં લાવી તેમના ચરણોમાં મસ્તક ઝુકાવી વિચા૨ે કે,
11. અઢાર હજાર શીલાંગનો બોધ અઠ્ઠાઈજ્જૈસુરુ સૂત્રમાંથી મળી શકશે.
12. સમિતિ-ગુપ્તિ અને પંચાચારની વિશેષ સમજ માટે જુઓ સૂત્રસંવેદના ભા.૧ પંચિદિય સૂત્ર. 13. તપવિષયક સમજ માટે જુઓ નાણંમિ સૂત્ર-સૂત્રસંવેદના-૩.