________________
૨૩૦
સૂત્રસંવેદના-પ
3. જંબુદ્વીપના દેવકુરુ અને ઉત્તરકુરુના ક્ષેત્રમાં : ૪૫૬ ચૈત્યો ૫૪૭૨૦ પ્રતિમાઓ
(xv) મહાવિદેહની દક્ષિણ બાજુપર નિષધપર્વત છે અને ઉત્તરમાં નીલવંત પર્વત છે. તેમાં નિષધપર્વતથી મેરુપર્વત સુધીનું ક્ષેત્ર દેવકુરુ કહેવાય છે. નિષધ પર્વત પરથી સીતોદા નદી નીકળે છે. જે પર્વતની તળેટીમાં જે દ્રહ છે તેમાં પડે છે. તે દ્રહની મધ્યમાં ૧ ચૈત્ય છે. તે પર્વતની તળેટીની બન્ને બાજુ ઉપર ચિત્રવિચિત્ર એમ બે પર્વતો છે. તે પર્વતના શિખર પર ૨. ચૈત્યો છે. તે નદી દેવકુરુ ક્ષેત્રમાંથી ૫ દ્રહમાં થઈને પસાર થાય છે. તે દરેકમાં ૫ ચૈત્યો છે. આ દરેક દ્રહની બંને બાજુ ૧૦-૧૦ એમ કુલ ૨૦ કંચનગિરિ નામના પર્વતો છે અને તે દરેક ઉપર એક-એક દહેરાસર છે. તેથી એક દ્રહના ૨૦ કંચનગિરિ પર્વત અને પ દ્રહના મળીને કુલ ૧૦૦ કંચનગિરિપર્વત ઉપર ૧૦૦ ચૈત્યો છે.
(xvi) ઉત્તરકુરુ ક્ષેત્રમાં જાંબૂનદ નામના સુવર્ણની એક જંબૂપીઠ છે અને તેની ઉપર વિવિધ રત્નોનું બનેલું એક શાશ્વત જંબૂવૃક્ષ છે. તેના જેવું દેવકુરુમાં શાલ્મલિવૃક્ષ છે. તેમાં મુખ્યવૃક્ષ ઉપર ૧ જિનાલય છે. તેની ચારે બાજુ ૧૦૮ વૃક્ષો છે આ દરેકની ઉપર એક-એક જિનાલય છે. વળી તે મુખ્યવૃક્ષની ચાર દિશા અને વિદિશામાં ૨હેલ આઠ ફૂટો ઉપર ૦૮ જિનાલય છે. આમ સર્વે મળીને (૧+૧૦૮+૮) = ૧૧૭ જિનાલયો છે.
(xvii) વળી નિષધપર્વતથી શરૂ કરી હાથીના દાંત જેવા આકારવાળા તથા મેરુ ત૨ફ આગળ વધતા પતલા થતાં જતાં ગજદંત આકારના બે પર્વતો છે : પૂર્વમાં સોમનસ અને પશ્ચિમમાં વિદ્યુત્પ્રભ. આ બે પર્વત ૫૨ ૨ ચૈત્યો છે. દેવકુરુની મધ્યમાં પણ ૧ ચૈત્ય આવેલું છે. આમ દેવકુરુમાં કુલ (૧+૨+૫+૧૦૦+ ૧૧૭+૨+૧)=૨૨૮ ચૈત્યો છે.
(xvii) ઉત્તરકુરુમાં પણ દેવકુરુની જેમ જ ૨૨૮ ચૈત્યો સમજી લેવા, માત્ર કોઠામાં જણાવ્યા પ્રમાણે નામ ફેરવી લેવા.
